Hoe is het om zelfvoorzienend te leven?

In Floortje blijft hier gaat Floortje Dessing op zoek naar mensen die inspireren. Dit keer strekt deze zoektocht niet tot de andere kant van de wereld, maar zoekt ze deze verhalen in eigen land. Ze gaat langs bij mensen die ons iets bij kunnen bijbrengen over zelfredzaamheid, nu we in tijden van de corona-uitbraak meer dan ooit op onszelf zijn aangewezen. 
 
Zelfredzaamheid: een kunst die Ykje en Durk al jaren geleden eigen gemaakt hebben toen ze, met hun drie zoons, besloten in een afgelegen vallei in Portugal te gaan wonen. Niet in een gewoon huis maar in een traditioneel Mongoolse yurt, een tent. Ver van supermarkten en de andere gemakken van het leven in de bewoonde wereld hebben zij geleerd wat het is om zelfvoorzienend te leven. Ze hadden er geen telefoon of elektriciteit. Ook zorgden ze zelf voor hun eten en hout voor in de kachel, en gaf Ykje hun drie zoons thuisonderwijs. Ze waren in hun levensvoorziening volledig afhankelijk van de natuur.  

Een paar maanden geleden besloten ze terug te verhuizen naar Nederland, waar ze een klein vrijstaand huisje aan het IJsselmeer op de kop wisten te tikken. Een klein, simpel huisje. Zonder centrale verwarming, maar met meer luxe dan ze jarenlang in Portugal gewend zijn geweest. Ondanks de soms zware beproevingen hebben ze leven in de yurt altijd als heel prettig ervaren. Durk: ‘Je blijft in verbinding met buiten. Je hoort de regen, je voelt de tent schudden als het stormt.’ Het leven in de tent maakt ze enorm flexibel. Ze zetten de tent op veel verschillende plekken op en leren de schoonheid daarvan kennen. ‘Ontdekken dat je overal vrienden kan maken.’

Een geweldige ervaring noemt Ykje het. Leven op een zelfvoorzienende manier brengt een enorme dankbaarheid met zich mee. ‘Als je het koud hebt dan tik je niet even op het metertje van je centrale verwarming; nee, gewoon hout stoken.’ Hoewel het soms zwaar was, is Ykje ontzettend dankbaar voor de ervaring. ‘Ik kan veel dieper ervaren wat het leven is.’

Toch zijn ze blij nu weer in een huisje te wonen. ‘Het is een hele mooie ervaring, maar het kost ook veel tijd en energie’, aldus Durk. ‘Nu die dingen wat makkelijker gaan blijft er ook meer tijd en energie over voor andere dingen.’ Toch is de stap van de yurt naar het huisje niet groot. Het traditionele wachtershuisje kent weinig luxe. ‘Het lijkt wel een beetje op de yurt.’ Toch hebben ze grote waardering voor alle dingen die voor ons normaal ogen. ‘Warm water uit de kraan blijft magisch.’ In Portugal hadden ze geen water uit de kraan. In plaats daarvan hadden ze een ‘emmer-douche’. ‘Dat hebben we zeven jaar gehad.’

Maar het leven van Ykje en Durk heeft er niet altijd zo uitgezien. Voor ze naar Portugal vertrokken hadden ze een succesvol bedrijf, twee auto’s en twee huizen. ‘Wij werkten dag en nacht. Dat vonden we ook hartstikke leuk. Altijd bezig.’ Toen Ykje moeder werd begon ze te twijfelen aan hun manier van leven. Ze begon zich af te vragen of haar huidige leven wel te combineren was met een kind. Ze besloot haar tempo aan te passen. ‘Dat was best een heftig proces. Wat voor moeder wil ik zijn? Wat wil ik mijn kinderen meegeven?’ En dat bleek niet het drukke werkzame leven te zijn.

Het grootste deel van de dagelijkse benodigdheden maken Ykje en Durk zelf. Groente komt uit de groentetuin en cosmetica en schoonmaakmiddelen maken ze zelf in een grote pan. Het kost wat tijd, maar dan heb je ook wat, volgens Ykje. ‘Het is maar net waar je je tijd aan wilt besteden. Ik vind koken heel erg leuk, daarom vind ik het ook heel leuk om andere brouwsels te maken, zoals zuurdesem, deodorant, tandpasta of wasmiddel. Dat is heel makkelijk.’

‘Honderd gram zeep, honderd gram soda, heet water, een beetje mixen, vijf liter water erbij, nog eens goed roeren, en je hebt vijf liter wasmiddel.’ Toch lijken we allemaal vergeten te zijn dat deze producten vrij eenvoudig zelf te maken zijn. ‘Bij ons is de motivatie: al het water komt terecht in de moestuin. Dan krijg je een hele directe verbinding. Als je bijvoorbeeld gewoon in een huis woont met centrale verwarming, dan ga je niet nadenken over wat ervoor nodig is om je huis warm te krijgen. Als je een houtkacheltje hebt en je hebt het hout zelf gezaagd, gehakt en gedroogd, dan weet je hoe die warmte tot stand komt. Dat voelt ook heel anders. Het geeft mij een kracht om te weten dat ik dat allemaal zelf kan. Dat ik niet allemaal dingen van buiten nodig heb.’