Hoe ervaart Willemijn Veenhoven de talkshow-oorlog?

Je bent al veel vaker gevraagd. Waarom duurde het zolang voordat je de overstap van radio naar televisie maakte?
Ik heb enorm getwijfeld met als reden: ja jezus dan word je bekend. Dat klinkt raar, maar dat is een heel grote barrière geweest. Radio voelt veiliger dan televisie. Ik dacht: wat gebeurt er dan met mijn leven? En: daar gaat mijn vrijheid. Met wat voor druk krijg ik te maken? Kritiek. Zichtbaarheid op straat. Gaat iedereen mij in de supermarkt aanspreken? Kan ik dan nooit meer iets raars doen? Zoals dronken staan dansen op de bar, dat vind ik leuk. Kun je je dan niet meer anoniem bewegen? Ik weet: het zit voornamelijk in mijn hoofd. Maar ik heb het wel gezien bij Filemon Wesselink en Sophie Hilbrand met wie ik tegelijk begonnen ben bij BNN. Bij Sophie lijkt die aandacht langs haar af te glijden. Bij Filemon zag ik wat het deed toen ik hem op een maandagavond tegenkwam bij de bioscoop. Stond hij in een hoek bij Tuschinski weggedoken in zijn jas, capuchon op. En mensen die nog foto’s van hem maakten met hun mobiel. Echt een schrikbeeld.

Je hebt toch ja gezegd tegen Op1 en daarmee tegen tv. Waarom? 
Op een gegeven moment begon een andere gedachte door mijn hoofd te spoken: straks ben ik 65 en dan heb ik met dat bekendheid-argument mooie kansen laten liggen. Dingen niet doen, is ook erg. Daarnaast kwam langzaam het besef: misschien valt het allemaal wel mee.

Nu is het zover: valt het mee om door het leven te gaan als nieuwbakken BN’er?
Nou ja, ik had van anderen met tv-ervaring al gehoord: ‘Willemijn, mensen komen niet naar je toe om te zeggen dat je een kutwijf bent. Als ze je benaderen, is het vaak om iets leuks en aardigs te melden.’ En dat klopt. Aan de overige aandacht moet ik wennen. Laatst stond ik bij de visboer in Amstelveen toen twee jongens in de keuken de hele tijd bleven kijken en fluisteren. Iemand ging ook ineens voor mijn neus staan om te zien hoe ik zat te eten. Dan zeg ik: haiii en houd mezelf voor: wat is hier nou erg aan? Sociale media mijd ik. Dat zou trouwens iedereen moeten doen.

Wat vind je van de dagelijkse lawine aan kijkcijfer-berichten? 
Totale onzin! Omdat een paar kranten dat schrijven, neemt iedereen dat over. Vrienden van mij die niet in de media werken, zeiden: waar gaat het over? Ik vind ook: doe normaal. Er is geen sprake van een kijkcijfer- of talkshowoorlog. Ja, het is misschien een week grappig, maar daarna niet meer. Ik snap hoe het werkt: dan hebben journalisten wekenlang wat om over te schrijven. Maar het is overdreven gedoe dat niks zegt.

Maar je weet wel dat jij en Erik Dijkstra met zo’n 950.000 en meer kijkers veel beter scoren dan het EO-duo Giovanca Ostiana en Tijs van den Brink die er 300.000 minder trekken? 
Zeker. Ik kan daar niet omheen, al die informatie krijg ik gemaild.

En wat denk je dan? 
Fantastisch dat we zo goed scoren. Wij halen de hoogste cijfers. Te gek. Als er naar ons 600.000 mensen hadden gekeken, had ik toch gedacht: mwah. Dus ik hoop dat het goed blijft gaan. Vooralsnog lijkt het bij Erik en mij geslaagd, maar laten we afwachten. Ik leer nu veel over televisie, zo ook dat de cijfers niet alleen van het presentatiekoppel afhangen maar van meer dingen. Onder meer van het programma dat ervoor in het schema staat. Hoe dan ook, waar het mij om gaat is een goede show neerzetten. Mijn hart klopt niet keihard vanwege die statistieken. Wat heb ik eraan om te denken: gisteren had Jinek wel weer tegen het miljoen en Op1 niet.

Snap je de keuze voor de onervaren Giovanca als Op1-presentatrice?
Ik vond dat de meest onverwachte. Maar ik denk dat BNNVARA veel meer potentiële kandidaten voor die plek had dan de EO. Ze heeft ook Vrije geluiden gedaan. Er zijn meerdere pilots gemaakt dus het moet goed gegaan zijn, anders zat ze daar niet. Nu heeft ze het pittig. Ik hoorde ook dat ze op Twitter kapot wordt gemaakt omdat ze zwart is. Ik dacht: zijn we daar nou nog steeds? Wat een ongelofelijke treurnis want dat komt haar ook ter ore. Ik vind dat in- en intriest.

Beschouw je Eva Jinek als jullie concurrent of de andere Op1-duo’s? 
De andere duo’s zeker niet. Ik zal nooit denken: gadver Carrie ten Napel en Charles Groenhuijsen doen het goed. Het is beter voor iedereen wanneer we allemaal goed scoren. Dat is belangrijk voor het positieve gevoel rond het programma. En voor gasten om ja te zeggen op een uitnodiging. En natuurlijk heb ik met sommige presentatoren een betere band dan met andere. Ik ken Sophie langer en Hugo Logtenberg vind ik een aardige vent. Hij appt me weleens: ‘Jullie gaan Youp interviewen, kijk dat en dat eens terug om je voor te bereiden.’ We helpen elkaar. Kortom: alleen Jinek is een -concurrent.

Zie je inhoudelijk verschil tussen jullie en de andere duo’s?
De koppels hebben zo hun voorkeuren, zeker bij de EO, Omroep MAX en WNL. Bij WNL gaat het vaak over veiligheid en criminaliteit. De EO weet altijd wel iets van het geloof erin te fietsen. Bij ons zie je die kleur minder. Het klinkt cliché maar: ik wil het leukste en het beste programma maken met de leukste en beste gasten van die dag. Klaas Dijkhoff of Lilian Marijnissen? Allebei goed. Sterker: ik wil ze per se alle twee wanneer ze die dag nieuws zijn. BNNVARA staat voor progressief, maar niet voor links wat mij betreft.

Wat is volgens jou het verschil? 
Je hebt ook links regressief. Van die mensen die zeggen – en dit is wel een heel specifiek voorbeeld – dat het recht op het dragen van een boerka verdedigd moet worden. En die roepen: het is toch een eigen keuze van die vrouwen, dat moet  je respecteren. Dat is geen links waar ik iets mee te maken wil hebben. Kom op zeg: in Iran laten vrouwen het leven omdat ze weigeren een hoofddoek op te doen. En dan gaan wij hier een beetje opkomen voor de rechten om een boerka te dragen omdat het zogenaamd een eigen keuze is.

Veteraan Groenhuijsen geeft de jongere Ten Napel de ruimte, routinier Van den Brink doet dat ook bij Giovanca. Bij jou en Dijkstra lijkt het meer een gevecht soms.
Klopt. En soms vind ik dat heel moeilijk. Ik zou wel wat van die relaxtheid van Charles en Carrie willen hebben. Want Erik en ik willen allebei de ruimte grijpen. Misschien ben ik meer eager dan gedacht. Ambitieuzer. We zijn van dezelfde leeftijd, zitten in dezelfde fase van onze carrières. Dat is lastig. En dat spreken we ook naar elkaar uit. Ik zei laatst: laten we een weekend weg gaan samen. Maar hij heeft twee kleine kinderen. Het komt helemaal goed tussen ons op tv, denk ik. Want ik mag Erik heel graag, een prima gast. En hij vindt mij leuk. Hoewel ik soms denk dat hij mij een zeur vindt. Ik ben geneigd te zeggen: dit kan beter en dat moet anders. Daarin zijn vrouwen toch anders dan mannen. Wat blijft: alleen presenteren is anders dan samen met een ander. Ik heb op de radio ook veel duo’s gedaan, maar alleen is toch makkelijker. Stom om te zeggen, maar je bent dan eigenaar van gesprek, bepaalt het tempo en grijpt het moment. En soms laat je het gaan. Wat Erik en ik moeten leren is om de ander te laten gaan. Het is ook dat we niet dagelijks zijn. Je komt daardoor moeilijker in een flow.

Zegt er weleens iemand: zet je bril eens af?
Jazeker. Jeroen Pauw. En veel anderen. Dan antwoord ik: never nooit. Je vraagt toch ook niet aan iemand met een kunstbeen zijn prothese uit te doen? Die bril past bij mij, ik vind hem leuk. Heb zelfs een speciale tv-bril waardoor je mijn ogen wat beter ziet. Ik ben eraan gehecht. Bovendien: ik denk niet dat iemand ooit aan Erik heeft gevraagd om zijn bril af te zetten. Of aan Patrick Lodiers.

Ingewijden zeggen: Veenhoven draait bij Op1 warm voor de opvolging van Matthijs van Nieuwkerk, klopt dat? Je hebt destijds gepitched voor de plek waar uiteindelijk M kwam.
Met BNN heb ik inderdaad meegedaan om de zomervervanging van Van Nieuwkerk te worden. Ik was al vaker in gesprek over een plek op tv en het is tof en vleiend wanneer je wordt gevraagd. Laat ik het erop houden dat er niet goed genoeg was nagedacht over ons idee. De voorbereiding was niet denderend. Dingen veranderen zoals je ziet. Maar de opvolging van Matthijs is nu niet aan de orde. Ik hoorde andere namen, die van Humberto Tan bijvoorbeeld.

Felix Rottenberg zei onlangs dat hij niet meer naar talkshows kijkt omdat hij ze allemaal inwisselbaar vindt. Wat vind je van die observatie? 
Ik begrijp een beetje wat hij bedoelt. Je ziet veel dezelfde gezichten en deskundigen aan de verschillende tafels. Dat mensen bij Peter R. de Vries denken: o mijn god alweer? Maar hij is een ijzersterke gast. En je hebt bekende koppen nodig. Maar ik hoop dat Erik en ik een nieuw contingent experts kunnen aanboren. Jonger ook. Want een beetje vernieuwing kan geen kwaad, met het oog op het bereiken van een ander publiek. Verder hoop ik steeds meer te laten zien wat ik kan. Dat heb ik tot nu toe nog niet in zijn volledigheid gedaan. Het kan scherper, spontaner en meer ad rem. Dat maakte mij leuk op de radio. Ik kreeg het advies om ‘meer mezelf te zijn’. Hoe moeilijk kan dat zijn?

Zit je er over een jaar nog?
Niemand weet hoe het er hier over twee maanden uitziet. Ik zei tegen mijn moeder toen ze daarnaar vroeg: ik heb geen idee of en wanneer ik komende zomer op vakantie kan. Dus laat staan dat ik weet hoe Op1 er over een jaar uitziet. Maar met het mes op de keel? Ja, ik zit er nog over een jaar. 
Willemijn Veenhoven (Amsterdam, 1974) probeerde na het vwo veel dingen slechts een jaar. Een jaar reizen, een jaar bijbaantjes (‘ik verkocht posters huis aan huis en lulde me gewoon naar binnen’), een jaar rechten en een jaar een vooropleiding voor de toneelschool. Daarna haalde ze haar diploma cultuur en beleid aan de Hogeschool Holland in Diemen. Via die opleiding kwam ze bij de NCRV-radio terecht waarna ze overstapte naar BNN om onder meer BNN Today en later De Nieuws BV te doen. Nu presenteert ze Op1 en Vroege vogels.  
 
‘Sinds er een paar jaar terug is ingebroken, heb ik geen tv meer. Ik kijk alles op mijn laptop of op mijn telefoon. Wanneer ik in een hotel slaap, voel ik me 12 jaar oud als ik kan zappen voor de buis. Dan denk ik: heerlijk. Maar eenmaal thuis verander ik niets. Ik kijk bijna niks live maar zoek stukjes terug van Op1, Jinek, Nieuwsuur, Zondag met Lubach en Graham Norton. Ik heb een abonnement op Netflix, maar dat aanbod is zo groot dat ik niet weet waar ik moet beginnen. Dus laat maar, denk ik op een enkele documentaire na. Oranje en Ajax zie ik vaak in de kroeg. Maar dan gaat het mij meer om de gezelligheid dan om de prestatie op het veld.’