Frank Evenblij: 'De vragen die ik voor een ander bedenk stel ik ook altijd aan mezelf'

Collega’s roepen Frank Evenblij wel eens tot de orde: ‘Kom nou eindelijk eens to the point. En het komt voor dat ik dan luister.’

Dit interview vond plaats voordat het nieuws naar buiten kwam dat voetbaltalkshow VTBL - omwille van tegenvallende kijkcijfers - van de buis is gehaald.

De aanhouder wint, weet programmamaker Frank Evenblij. Hij strikte Sting in 2018 voor Evenblij maakt vrienden doordat hij het management van de Britse wereldster jarenlang bestookte met mailtjes. Daarna kreeg hij de voormalig bassist van The Police vlak voor een optreden in de tuin van Paleis Soestdijk nogmaals voor de camera. Beginnend wijnmaker Sting, die van Evenblij bij die gelegenheid een mooi glas rood kreeg, stemde toe in weer een interview want: It’s always nice to speak to Frank.

Zijn doorzettingsvermogen in combinatie met zijn oprechte interesse en hoge aaibaarheidsfactor zorgen ervoor dat voormalig Jakhals en Verrader Frank Evenblij bij veel sporters, artiesten en ook politici welkom is. In totaal verschillende settings. Op het partijkantoor van D66-leider Sigrid Kaag, thuis bij volkszanger Frans Bauer of op zijn scooter met sprinter Dafne Schippers achterop.

Voor het nieuwe seizoen van zijn personality show Evenblij maakt vrienden zien we hem weer in bijzondere omstandigheden. Zo is hij onlangs met de voor Nederland uitkomende zilveren olympische marathonloper Abdi Nageeye naar Afrika gereisd.

‘Abdi kwam twee jaar terug in Tokio zo’n beetje samen met Bashir Abdi over de finish. Een heel opmerkelijke en ontroerende gebeurtenis. Beiden zijn Somaliërs en afkomstig van verschillende stammen die elkaar normaal gesproken naar het leven staan. Dat moment heeft veel betekend voor dat verscheurde land. Ik ben daar ter plekke met Abdi langs familie geweest en terug in Nederland ook bij het boerengezin in Oldebroek dat hem als vluchteling onderdak gaf. Hij was toen een puber maar zorgde voor hun baby. Later kregen de ouders nog twee hoogblonde kinderen die zij Naime en Said hebben genoemd. Abdi noemt hen zijn zus en broer. Het gezin heeft nu elf Oekraïners in de tuin. Abdi is met hen begaan, maar ook met de boerenprotesten.’

Evenblij laat weten dat hij trots is op dit portret. Door zijn enthousiasme en ook luchtige kijk – ‘Abdi zag Nederland bij aankomst aan als Disneyland’ –weet hij het in oorsprong zware verhaal een soort jongensboekdraai te geven. En ook de aflevering over mediatycoon Reinout Oerlemans krijgt een diepere gelaagdheid door niet alleen zijn Amerikaanse succesverhaal te belichten maar ook zijn zorgen om zijn gezondheid. Andere gasten in de reeks die draait om Nederlanders die het goed doen in het buitenland zijn onder meer wijnboer Ilja Gort, artiest Karsu Dönmez en Ilse Delange die een nieuwe doorbraak in Duitsland beleeft.

Hoe heb je Reinout Oerlemans gestrikt? Hij staat al jaren bovenaan de verlanglijstjes van veel interviewers, maar zegt altijd nee. Ook Reinout stuurde ik à la de beproefde methode van Ivo Niehe een paar jaar mails waarin ik schreef dat ik graag een portret van hem zou willen maken. Ik ken hem een beetje.

Ik was 20 toen ik bij televisie bij Endemol begon waar hij ook zat. Daarna richtte hij Eyeworks op en in die eerste fase, toen het nog een klein bedrijfje in Amsterdam-Zuid was, zat ik bij hem op kantoor. We hadden een goede band maar ik heb hem de afgelopen tijd niet meer gesproken. Ook omdat hij zich acht jaar geleden heeft teruggetrokken in Los Angeles waar hij zijn bedrijf voor het luttele bedrag van 273 miljoen dollar aan Warner verkocht. Na al die tijd kwam er ineens een mail terug: hij stond open voor een interview. Hij herinnerde zich mij nog, kende het programma en zei dat mijn toon hem aansprak.

Hoe zou jij die toon willen omschrijven? Als optimistisch positief. Ik hoop dat ik mensen in mijn enthousiasme meeneem in mijn programma’s. Een groot verschil ten opzichte van veel andere shows waarin de toon bepaald minder prettig kan zijn. Cynischer. Ik probeer ook altijd originele invalshoeken te bedenken waardoor je een ander gesprek krijgt. Bijvoorbeeld in de serie Shirtje ruilen praatte ik met profs en oud-profs over hun collectie voetbalshirts waar vaak de meest mooie en nostalgische verhalen achter schuil gaan. Dan kom je verder dan de geijkte gesprekjes. Die positieve en optimistische benadering is geen beweegreden op zich of vooraf bedacht plan voor mijn programma’s. Het is een verlengstuk van mijn karakter.

Wat gebeurde er na die mail van Oerlemans? We hebben eerst twee uur geskyped en toen merkten we dat het klikte. Beiden zijn we zo ontzettend gepassioneerd over het tv-vak. Vervolgens reisde ik naar Los Angeles en heb een week met Reinout meegelopen. Ik ben op zijn kantoor geweest, maakte een pitch mee bij CBS. Ik heb zijn vrouw Daniëlle en zijn vier kinderen ontmoet die onder meer vertelden over de Oerlympics, hun sportieve familiecompetitie in het weekeinde. Daniëlle heeft naam gemaakt in de LA community, zij ontwerpt en verbouwt huizen. Hun eigen huis hebben ze vorig jaar voor 60 miljoen dollar aan The Weeknd verkocht. Ik heb met Reinout een pittig en ontroerend gesprek gevoerd over zijn hartaanval in 2014. Hij is heel sportief maar toch had hij last van adervernauwing waardoor een driedubbele bypass nodig was. Ik dacht altijd dat zijn drukke werk daar invloed op had, maar hij zegt dat het iets genetisch was. Ik vond wel dat hij nog steeds krankzinnig gejaagd leeft. Ik dacht: wanneer je zoveel hebt verdiend, kun je toch iets meer op je lauweren rusten. Maar wat een tempo, hij rent de hele dag. Nou loop ik van nature minder snel vanwege mijn kilo’s, maar hij is echt niet bij te houden.

Doe je er nog iets aan om die kilo’s kwijt te raken? Tijdens corona heb ik hard getraind en sportte ik regelmatig. Toen ben ik behoorlijk wat afgevallen. Dat gewicht ben ik nog steeds kwijt, maar ik weeg nog altijd te veel. Momenteel train ik niet zo fanatiek, maar ik wandel wel vaak. Ik verlies dus heel geleidelijk kilo’s maar het is niet dat ik er een speciaal dieet voor volg.

Tijdens corona was het voor jou als zzp’er extra slikken, heb je overwogen om op zoek te gaan naar een vaste baan? De eerste maanden moest ik met 1000 euro rondkomen, dat is toch iets anders dan ik gewend ben. Toen besefte ik: het bestaan als freelancer is kwetsbaar. Tegen gebeurtenissen als een pandemie kun je je nou eenmaal niet verzekeren of beschermen. Maar ik weiger me te laten leiden door negatieve gevoelens of angst. Als het werk dat ik zo liefheb stopt, heb ik voldoende talent om ergens anders aan de bak te komen en om lol te vinden. Dan ga ik op de tram zitten en ben ik gelukkig als conducteur. Of ik ga werken in de horeca of als taxichauffeur, dan kan ik ook ellenlang praten en lullen. Iets wat ik heel graag doe. Of ik volg een cursus knippen en word kapper. Daarnaast weet ik: de vaste contracten liggen in Hilversum niet voor het oprapen. Door bezuinigingen hebben de omroepen al veel presentatoren in vaste dienst die geen programma’s krijgen. Verder spreekt de vrijheid om verschillende dingen te maken mij erg aan.

Binnenkort ga je aan de slag als presentator van voetbal-talk-show VTBL bij RTL7, tenminste als het programma dan nog bestaat: de kijkcijfers zijn niet bepaald broekscheurend. Denk je: waar begin ik aan? Nee. Het lijkt mij een heel leuk avontuur. Ik ga daar met open vizier en veel plezier in. Ik heb een andere tone of voice dan collega-presentator Simon Zijlemans en ik kan iets toevoegen aan het programma. Al heb ik niet de illusie dat het een kijkcijferhit wordt, het is ook al eerder van de buis gehaald. Maar VI, wat al zestien jaar bestaat, is in de eerste jaren ook drie keer gestopt omdat er niemand keek. Nu is er op het VTBL-tijdstip nog een andere voetbaltalkshow met Wilfred Genee maar ik onttrek mij aan de concurrentiestrijd.

Mocht het niet lukken met VTBL dan heb ik nog honderd programma’s waar ik op terug kan vallen.

Wat denk je wanneer Johan Derksen zegt: Simon Zijlemans kan er geen klote van? Dat is Johan ten voeten uit. Ik moet ontzettend om hem lachen. De ene keer gaat het over Gerard Joling en nu om collega Simon. Voor hem is dat minder en misschien niet fair. Toen Genee begon was hij ook niet heel erg goed, maar had je geen type Derksen dat hem in de koelkast parkeerde. VTBL is niet goed bekeken, maar Genee’s voetbaltalkshow evenmin. Het hoort erbij, mensen die kritiek leveren. Maar ik denk dat je je eigen conclusies moet trekken en je moet afvragen: zijn zulke opmerkingen relevant voor mij? Ik heb me nooit gekwetst gevoeld. Kan dat geroep plaatsen: er spelen altijd andere belangen mee. Het is Derksens rol, so be it.

Je bent positief ingesteld en werkt in een cynische opportunische omgeving: de voetbal- en tv-wereld. Hoe overleef je? Ik ervaar die omgevingen niet als cynisch. Heb geen ervaring met ellebogenwerk. Natuurlijk: ik ben vooral een tv-maker en het is anders wanneer je dagelijks op kantoor moet steggelen of binnen de omroep of NPO-strijd moet leveren. Ook ik heb tegenslagen gehad: een programma dat niet doorgaat, Evenblij maakt vrienden dat ondanks goede recensies en kijkcijfers niet altijd standaard in de programmering is opgenomen. Dat heeft dan te maken met het grote aanbod aan interviewprogramma’s ofzo. In de sportwereld merk ik weinig van vieze spelletjes. Die zijn gaande, maar ook bij KPMG. Ik word niet aan de lopende band genaaid denk ik.

Houd je ook van vrouwenvoetbal? Zeker. Met Erik Dijkstra en Bureau sport omarm ik dat al jaren. Ik kijk er met veel plezier naar en vind het leuk dat mijn 11-jarige dochter Bobbie gek is van voetbal. Dat komt door Lieke Martens en Vivianne Miedema. Zij hebben ervoor gezorgd dat de sport cool is en serieus wordt genomen. Bobbie speelt in een jeugdteam als spits en is een van de besten. Ik ben enorm trots op haar. Ik kijk regelmatig, maar ga niet schreeuwen langs de lijn. Ik heb Bobbie kunnen meenemen in mijn liefde voor Willem II. Mijn zoontje Siem van 8 zei onlangs: papa ik moet met je praten, ik ben voor Ajax. Ik heb dat met pijn in het hart geaccepteerd.

Je broer Stephan oogst lovende kritieken met zijn podcast waarin hij praat over zijn angststoornis, overlegt hij veel met jou vanwege je ervaring? Stephan is geweldig, een van belangrijkste personen in mijn leven. We lijken op elkaar ondanks dat we anders zijn. Er zit drie jaar verschil tussen ons (Frank is ouder, red.). Ik vind het te gek wat hij doet en ik luister naar hem met trots en plezier. Hij belt mij regelmatig om te vragen wat ik ervan vind. Ik heb niets anders dan bewondering voor hem en vind het een dappere stap dat hij zich kwetsbaar durft op te stellen door over zijn angsten te praten. Meer wil ik daar niet over zeggen, dat is aan hem.

Hoe verbeter jij je na al die jaren nog? Met wie overleg jij? Ik bereid me voor elk interview wat ik doe heel grondig voor omdat ik goed beslagen ten ijs wil komen. Vaak denken mensen vanwege mijn stijl dat ik iets uit de losse pols doe. Deels dus. Want ik wil ook een echt gesprek voeren, meegaan in een onverwacht antwoord. Het maffe is dat ik de vragen die ik voor een ander bedenk ook altijd aan mezelf stel. Wat zou ik vinden? Hoe zou ik mezelf opstellen? Ik houd van debat en discussie en ben ook bereid mijn mening aan te passen. Ik kijk ook veel werk terug van interviewers en kan dan jaloers zijn op de stijl van Jeroen Pauw, Theo van Gogh en Sven Kockelmann. Allemaal directer, harder en meer to the point dan ik. Voor de snelheid, woordkeuze en eloquentie van Matthijs van Nieuwkerk heb ik ook bewondering. Ik overleg veel met Willem van Thiel, eindredacteur van Evenblij maakt vrienden, en Bas Schinkel eindredacteur van Bureau sport. Ik ken hen vijftien, twintig jaar en zij zijn echte tvmakers en echte vrienden. Met hen kan ik eindeloos lullen over gasten en het opbouwen van interviews. Ze roepen me ook tot de orde: kom nou eens to the point, kom nou door. En het komt voor dat ik dan luister.