Het is 4 mei, en daarmee een mooi moment om alle helden uit de Tweede Wereldoorlog te herinneren. Els Knaapen heeft voor Dijkstra en Evenblij ter plekke in kaart gebracht welke bijzondere Nederlandse vrouwen, die een bijzondere rol hebben gespeeld in de oorlog, een straatnaam verdienen.
Roosje Glaser was danslerares in Den Bosch met vechtlust als geen ander.
Roosje Glaser
© Roosje Glaser Foundation
Als joodse vrouw werd Roosje verraden door haar ex-man die NSB’er bleek te zijn. In 1942 werd ze getransporteerd naar Westerbork, en vlak daarna naar Kamp Vught. Na een mislukte ontsnappingspoging werd ze overgeplaatst naar Auschwitz, waar ze aan gruwelijke experimenten moest meewerken. Toen ze weigerde nog verder mee te werken, moest ze bij de gaskamers helpen om lijken op te ruimen. Tussen alle lijken zag ze het lichaam van haar nichtje liggen; ze smeekte om overplaatsing naar een ander kamp. Dat lukte. In de kampen Ravensbrück, Berlin, Bergen-Belsen en Neuengamme wist ze zingend en dansend te overleven. In 1945 werd ze bevrijd door de Russen. Ze keerde terug naar Den Bosch om haar ex-man aan te geven en heeft zo in ieder geval wraak kunnen nemen. Maar nog altijd bestaat er geen Roosje Glaserstraat in Den Bosch.
Jetty Paërl zong Nederlanders moed in tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Jetty Paerl
© Frans van Geelen / Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid
Jetty Paërl werd ook wel Jetje van Radio Oranje genoemd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog probeerde Jetty de mensen in Nederland moed in te zingen vanuit Engeland. Een wonder dat ze daar überhaupt is aangekomen, want de zes vrachtschepen die vluchtelingen vervoerden werden allemaal geraakt door torpedo’s, behalve het schip waar Jetty op reisde. Nadat er geen radio meer gemaakt mocht worden, sloot Jetty zich aan bij het Vrijwillig Vrouwen Hulpkorps, de vrouwenafdeling binnen de koninklijke landmacht. Ze reed mee met de geallieerden door Nederland en België om mensen te hulp te schieten. Jetty deed overigens ook mee aan de allereerste editie van het Eurovisiesongfestival. Met De vogels van Holland (een tekst van Annie M.G. Schmidt) zong ze de sterren van de hemel. Hoog tijd dat Amstelveen een Jetty Paërlstraat krijgt.
Francien de Zeeuw was de eerste vrouwelijke militair binnen de Nederlandse krijgsmacht.
Francien de Zeeuw
© Nederlands Instituut voor Militaire Historie
In de Tweede Wereldoorlog begon Francien in het verzet. Ze luisterde Duitsers af om razzia’s te voorkomen en smokkelde voedsel en wapens. In 1944 vroeg een militair of Francien, als de dappere vrouw die ze is, zich wilde aansluiten bij het leger als beroepsmilitair. In datzelfde jaar werd de eerste legerafdeling voor vrouwen, beter bekent als de Marva, opgericht. Met Francien als eerste militair. In Batavia werd ze hoofd van de communicatieafdeling, waar ze veel criminelen tegenhield. Zelfs de eerste vrouwelijke militair krijgt geen straatnaam? Daar moet verandering in komen.
Lily Bouwmeester gaf haar succesvolle carrière als actrice op om onderduikers in huis te nemen.
Lily Bouwmeester
© Stadsarchief Amsterdam / Atelier J. Merkelbach
Lily komt uit een grote familie van acteurs. Op vierjarige leeftijd begon ze al met acteren. In haar jonge jaren speelde ze voornamelijk nog jongensrollen, omdat er nog weinig meisjesrollen bestonden. In de jaren dertig werd ze een ontzettend populaire actrice binnen Nederland; in 1937 bood zelfs Hollywood haar een contract aan. Ze sloeg dit af omdat ze zoals ze het zelf zei ‘de nationale filmindustrie nog niet in de steek wilde laten’. Toen de oorlog uitbrak bood de UFA (een Duitse filmmaatschappij) haar een contract aan om voor hen te spelen. Dit wees ze af. In plaats van acteren koos Lily ervoor om twee joodse mensen in huis te nemen. Na de oorlog kon ze gelukkig weer door met acteren. Op negentigjarige leeftijd kreeg ze dan eindelijk een Gouden Kalf en werd ze bekroond als 'beste actrice uit de vooroorlogse Nederlandse speelfilm'. Maar wanneer wordt ze bekroond met een straatnaam?
Thema's:
Meld je snel en gratis aan voor de BNNVARA nieuwsbrief!