Astrid Joosten over 2 voor 12: 'Ideale spelersteam vind ik een mix van leeftijden'

Naast alle andere programma’s die ze op haar naam heeft staan, is 2 voor 12 een vaste waarde in het leven van Astrid Joosten En vorig jaar trouwde ze haar nieuwe liefde, Rob.

Hoe gaat het met je?
'Heel goed. We hebben het lekker met z’n tweeën. Rob werkt heel veel, hij heeft een drukke baan als directeur van een groot horecaconcern en is vijftig à zestig uur per week weg. Ik werk wisselend thuis en in Hilversum. We proberen altijd samen te eten, maar dat lukt niet altijd, omdat Rob nog weleens een zakelijk etentje heeft. Maar de weekeinden zijn heilig. Dat lukt bijna altijd. Dan hebben we vaak vrienden te eten, of zijn kinderen komen. Er wordt sowieso altijd heerlijk gekookt, uitgebreid boodschappen gedaan en naar de markt gegaan. Dat soort dingen neemt een belangrijke plaats in. Rob werkt zelden in het weekeinde, dan blijft de laptop zoveel mogelijk dicht. We hebben de afspraak om dan beiden zo min mogelijk te doen, want er is natuurlijk altijd wel werk.

Voordat ik Rob kende, werkte ik alle dagen en als ik ’s avonds alleen ben, kom ik niet achter de keuken­tafel vandaan. Televisie aan in de keuken, laptop erbij en dan zit ik enorm te multitasken. Die neiging heb ik nog steeds. Maar als we samen zijn kruipen we heerlijk op de bank, of we gaan naar een concert of naar het theater. Ik was het ontwend, na zes jaar alleen wonen, waarin het verschil tussen de dag en de avond heel klein was, maar ik kan heel goed wennen aan dit nieuwe ritme.'

2 voor 12 begint aan een nieuw seizoen. Vorig jaar is de quiz in de VARAgids door een vakjury uitgeroepen tot beste kennisquiz aller tijden.
'Dat is ontzettend leuk en werd enorm gewaardeerd door het hele team, vooral omdat vakgenoten het zeggen. Omdat we zolang bestaan, altijd goed scoren en een probleemloos programma zijn, heb je soms het gevoel dat niemand in het bedrijf meer naar je omkijkt. We horen bij het meubilair en dan is dit wel fijn.'

Er is nog steeds geen slijtage in de formule. Hoe verklaar je dat?
'Dat komt door de kwaliteit van de quiz, de vragen en de animaties van de HKU. En omdat we soms bijschaven. Lang niet alle kijkers hebben het niveau om speler te kunnen, maar ze steken er wel iets van op. Dat vinden mensen kennelijk toch prettig. Wij maken een exacte quiz: op elke vraag is maar één correct antwoord. De slimste mens daarentegen is een associatieve quiz: je moet raden wat de redactie bedacht heeft. Wat weet je over Cuba? Dan kun je zeggen Fidel Castro, mojito’s en Havana. Allemaal goed maar je krijgt er niets voor, omdat de redactie bedacht heeft: Raoul Castro en de Varkensbaaicrisis bijvoorbeeld. Heel subjectief dus. De redacteuren van 2 voor 12 vinden dat maar niks, oneerlijk. Ik kan er wel met plezier naar kijken; het heeft een hoge amusementswaarde.'

Hoe zou jij het er zelf vanaf brengen als je aan 2 voor 12 mee zou doen? Zou je beantwoorden of de zoeker zijn?
'Onze vragenmakers zijn inmiddels een soort ‘omgevallen boekenkasten’. Die weten na al die jaren zo veel. Ik beoordeel daarom altijd de moeilijkheidsgraad. Ik vind dat ik minimaal zes vragen uit het hoofd zou moeten kunnen. Als het er vier zijn, ga ik protesteren. Dan zijn de vragen te moeilijk. Dat stellen we dan tijdens de vergadering bij. Als ik mee zou doen, zou ik opzoeken, want ik weet zo langzamerhand wel hoe je dat ’t slimst kunt doen. Maar ik zou nooit meedoen, want ik ben als de dood dat ik af zou gaan. Dan zou ik mezelf niet meer geloofwaardig vinden als presentator van 2 voor 12. Ik ben een keer gevraagd voor De slimste mens en dat wilde ik wel onder de voorwaarde dat Maarten en Philip aan 2 voor 12 mee zouden doen. Dat wilden ze niet. Haha, die hebben dezelfde vrees.

Je moet bij het maken van een quiz ook oppassen voor ‘oudemensenvragen’. Een speler van 30 of 40 weet niet wie Mient-Jan Faber is of Leen Jongewaard. Dat is begrijpelijk. Als je er te veel oudemensenvragen in zet word je een quiz die alleen leuk is voor een bepaalde generatie. Naast de diversiteit aan onderwerpen moet je heel goed kijken naar de verschillende generaties. Daar gaat het bij De slimste mens nog weleens mis. Die hebben relatief ­jonge spelers en met dat soort vragen komen die in de problemen. Het ideale spelersteam voor 2 voor 12 vind ik een mix van leeftijden.'

Je bemoeit je altijd overal mee.
'Haha, ja! ik ben zelfs bij de selectiedagen. Het is fijn om de mensen alvast een beetje te kennen – ook voor de kandidaten als zij mij al een keer hebben ontmoet, want ze zijn toch nerveus zowel op de selectiedag als bij de opname. En ik heb ook wel gehad dat ik tijdens zo’n gesprek met een kandidaat merkte dat-ie doof was. Dat wordt bij de opname een drama natuurlijk.'

Denk je nooit: het wordt tijd dat een ander het stokje overneemt?
'Nee, waarom? Ik koester dit heel erg, het is fantastisch om te doen, het verveelt me nooit en kennelijk verveel ik de kijker ook niet. En Philip Freriks is volgens mij 78, nou dan heb ik ook nog veertien jaar te gaan!'

Wat doe je nog meer naast 2 voor 12?
'Ik ga een of twee keer per jaar met Thérèse Boer op reis op zoek naar nieuwe wijnen voor onze webshop. Wijnboeren sturen hun flessen vaak ook gewoon op, zodat we thuis kunnen proeven, want we kunnen natuurlijk niet naar alle landen. We deden voorheen ook proeverijen in restaurant De Librije in Zwolle, maar dat is met corona stilgevallen. En ik doe een of twee keer per maand een congres als dagvoorzitter. Op dit moment ben ik vooral bezig met een nieuw tv-program-ma, maar daar kan ik natuurlijk niets over zeggen zolang het nog onduidelijk is of het doorgaat.'

Ben je een familiemens?
'Het is niet zo dat we elkaar heel ­frequent zien of enorm bij elkaar over de vloer komen, maar ik vind mijn broer en zus en hun kinderen wel heel belangrijk want ze zijn de enige familie die ik heb. Zij zijn het meest dichtbij wat ik heb want ik heb mijn ouders niet meer en ik heb ook geen kinderen. Mensen komen en gaan in je leven, maar zij horen bij mij en hebben alles met mij meegemaakt. Twee momenten in het jaar zijn heilig voor hen en voor mij: het kerstdiner met z’n allen en ’s zomers komen ze alle twaalf naar mijn huis in Zuid-Frankrijk voor een lang familieweekend.

We plannen dat al in januari en ze komen zelfs vanaf hun vakantiebestemming om erbij te zijn. Dat geldt ook voor de neefjes en nichtjes. Dat vind ik heel mooi.

Lekker eten, dat is in mijn familie héél belangrijk. Soms maak ik een programma of we doen een jeu de boules-competitie met Franse vrienden inclusief een paellamaaltijd in de tuin. Voor de komende zomer heb ik al iets heel leuks bedacht, maar dat kan ik hier niet vertellen. Ze lezen natuurlijk allemaal de VARAgids.'

Heb je een uitgebreide vriendenkring?
'Ik ken best heel veel mensen, maar echte vrienden zijn op twee handen te tellen.Dat zijn vaak heel langdurige vriendschappen. Daar hecht ik zeer aan. Bij ons huwelijk, dat we klein en intiem wilden houden, konden er naast de familie maar zes vriendenstellen van mij en zes vriendenstellen van Rob mee. Dat was best lastig. Ik heb ook een paar vrienden uit het vak, maar het is niet zo dat je op mijn verjaardag struikelt over de Bekende Nederlanders. Tien jaar geleden ontstond het vriendinnenclubje (met Irene Moors, Karin Bloemen, Angela Groothuizen, Caroline Tensen, Anita Witzier, red.). Daar komt alles aan bod.'

Ook het thema grensoverschrijdend gedrag?
'Ja, vanzelfsprekend en iedereen vindt het afschuwelijk wat er bijvoorbeeld bij DWDD is gebeurd, maar het wordt direct breder getrokken. Want er zijn veel meer programma’s waar iets speelt. Angela heeft uit verantwoordelijkheidsgevoel al haar oud-pupillen van The voice gebeld om te checken of hen ook iets was overkomen. Dat bleek gelukkig niet het geval.'

‘Ik was verbijsterd, boos en ik schaam me voor het bedrijf waar ik werk,’ zei je bij Op1 over DWDD.
'Het begint natuurlijk bij het gedrag van Matthijs, maar de toenmalige directie van BNNVARA had mede schuld. Als werkgever dien je je mensen te beschermen en in te grijpen als het nodig is: ‘ophouden met dit gedrag, want dat wordt hier niet getolereerd’. Ik wist dat het Volks-krant-artikel er aan kwam, maar geloof dat ik nooit eerder in een krant, zelfs niet over de verschrikkelijkste oorlog, tien pagina’s besteed zag aan een onderwerp. Ik werd tijdens het lezen steeds stiller en was verbijsterd. Ik zei tegen Rob: "Ik schaam me dood, het is godverdomme het bedrijf waar ik werk!"

Op1 belde of ik wilde vertellen hoe het in het bedrijf was gevallen. Ik dacht eerst, moet ik dat wel doen? Zulk glad ijs en je doet het toch nooit goed. Nu had ik de dag ervoor de personeelsbijeenkomst meegemaakt en ik schrok van hoe het de collega’s allemaal raakte. Dat gevoel wilde ik graag overbrengen, ook namens hen. Menno Bentveld was ook bereid te gaan. We wilden wel voldoende tijd hebben en niet dat het afgeraffeld zou worden. Daar stemde Op1 mee in. Ik heb de directie geen toestemming gevraagd, maar wel op de hoogte gesteld. Suzanne Kunzeler (directeur content BNNVARA, red.) appte terug: ‘Astrid, BNNVARA is ook jouw bedrijf waar je al zolang werkt en waar je een mening over hebt. Doe je verhaal.’ Ik wilde vooral de mening van de collega’s laten doorklinken. Maar ik was erg gespannen over hoe de reacties zouden zijn. Ik heb direct mijn telefoon gecheckt en zag gelukkig veel duimpjes omhoog. En toen dacht ik: oké, goed gedaan.'

Hoe kijk jij naar de positie van NPO-videodirecteur en oud-BNNVARA-directeur Frans Klein?
'Het is logisch dat je als onderdeel van het onderzoek bent lopende de zaak naar huis gaat en het rapport afwacht. Ik heb tot aan het Volkskrant-artikel nooit geweten dat die misstanden zo groot waren. Je hoorde alleen wel eens dat het er bij DWDD soms heftig aan toe ging en dat het verloop groot was. Die misstanden hebben veel te lang geduurd. Inmiddels is wel duidelijk dat bij andere programma’s en andere omroepen ook het een en ander aan de hand is. We zijn allemaal benieuwd naar het rapport.'

Op sociale media lees ik veel reacties in de trant van ‘Astrid Joosten is een van de weinige vrouwen die alleen maar mooier wordt naarmate ze ouder wordt.’ Wat doe je daaraan en wat doet dat met je?
'Ik kijk heel weinig op de sociale media als het mijzelf betreft, want wat koop je ervoor. Het is fijn als kijkers je waarderen en ik heb natuurlijk niet zo’n hoog profiel zoals Claudia de Breij bijvoorbeeld, dus dan oogst je ook minder scherpe reacties, denk ik. Ik ben eigenlijk nooit zo bezig met wat anderen van mij vinden.'