Transcriptie - Stelletje amateurs
TIJDCODE
WIE/WAT
TEKST
00.18
[caption]
Zembla
Trainer
3 – 2 – 1…. Come on boys.
voice-over
Het amateurvoetbalseizoen is weer begonnen.
Stem
Help ‘m Luka,…
voice-over
1,2 miljoen voetballiefhebbers trappen ieder weekend een balletje bij hun club.
Man
Wat is er nou mooier dan het amateurvoetbal?
voice-over
De romantiek van het amateurvoetbal. Vrijwilligers pompen de ballen op. Na de wedstrijd een patatje of een biertje in de kantine. Contributie betalen en bardiensten draaien. Maar dit idyllische beeld wordt volgens sommigen ernstig verstoord.
De Graaf
Amateurvoetbal is absoluut geen amateurvoetbal meer.
Man
De spelers worden betaald, ze krijgen een vergoeding.
voice-over
Amateurvoetbal is big business. In de top gaan enorme bedragen om.
Man
Dat zijn bedragen van een half miljoen bij de grotere amateurclubs.
voice-over
Sommige amateurvoetballers krijgen een salaris van een club waar ze makkelijk van rond kunnen komen.
De Graaf
In mijn geval was het zo, dat ik bij een amateurclub het drievoudige kon verdienen van hetgeen bij een profclub.
Voice-over
De afgelopen jaren komt een aantal clubs in de problemen. Ze worden verdacht van belastingontduiking.
01.25
[caption]
reporter
Bron: RTV Oost
“Voetbalvereniging Glanerbrug heeft een belastingschuld van bijna een half miljoen euro.”
[caption]
Nieuwslezer
Bron: RTV Drenthe
“Maar nu hangt het lot van de club aan een zijden draadje. Er is een belastingschuld van bijna zes ton.”
[caption]
reporter
Bron: RTV Noord-Holland
“En dan een grote fraudezaak bij zondaghoofdklasser OFC uit Oostzaan.”
voice-over
Een sponsor van amateurclub OFC uit Oostzaan wordt aangehouden. Hij zou spelers zwart betaald hebben.
[caption]
Reporter
Bron: Telegraaf TV
“En daarbij zou de schatkist vele tonnen zijn misgelopen.”
voice-over
Clubs die frauderen moeten een boete en een naheffing betalen. Kunnen ze dat niet, dan gaan ze failliet.
Man
En dat vind ik echt om te janken.
voice-over
Zembla onderzoekt de betalingen in het amateurvoetbal en de gevolgen voor de Nederlandse schatkist.
02.06
[Caption]
Stelletje amateurs
voice-over
Even ten noorden van Amsterdam ligt Oostzaan, een dorp met 9000 inwoners. Net buiten de bebouwde kom liggen de velden van de plaatselijke voetbaltrots, OFC. De dorpsclub uit de Zaanstreek speelt sinds de oprichting een marginale rol in de kelder van het amateurvoetbal. Maar dan gebeurt er iets opmerkelijks bij OFC.
02.40
[Caption]
Bakker
Piet Bakker, journalist
Het is een echte dorpsclub. Het is de enige club in het dorp nog. Ze hebben een opmerkelijke promotiecurve laten zien.
[caption]
Beeld: Het Amsterdamse voetbal
Bakker
Tien jaar geleden speelden ze in de vierde klasse, toen zijn ze bijna elk jaar gepromoveerd en nu is het eigenlijk een semiprofessionele club omdat ze in de derde divisie spelen.
02.57
voice-over
Piet Bakker is journalist en volger van het amateurvoetbal in de Zaanstreek. Hij schrijft voor een regionale nieuwswebsite. Het valt hem op dat er in de afgelopen jaren veel goede amateurvoetballers en spelers met ervaring in het betaald voetbal in Oostzaan gaan spelen.
Bakker
Er zijn spelers zelfs van Ajax gekomen. [Ikedia] speelt hier. Spelers van Emmen, van Telstar. Dus het zijn allemaal spelers die komen niet uit het dorp. Het is vooral ’t aangekochte materiaal.
03.30
Int.
U zegt gekocht, betekent dat dat de spelers hier betaald krijgen?
Bakker
Ja, de spelers krijgen betaald. Als iemand profvoetbal gespeeld heeft en hij gaat plotseling in Oostzaan voetballen en hij komt hier niet vandaan en hij heeft heir geen familie, hij woont hier niet, hij weet niet eens waar het ligt, dan kan je toch wel met 99% zekerheid vaststellen dat daar een vergoeding tegenover moet staan.
Int.
Maar het is amateurvoetbal.
Bakker
Het is amateurvoetbal waar betaald wordt.
De Graaf
Amateurvoetbal is absoluut geen amateurvoetbal meer. Je houdt er een leuk salarisje aan over.
voice-over
Zegt Nick de Graaf. Hij verdient al jaren zijn geld met amateurvoetbal. De Graaf doorloopt de jeugdopleiding van profclub Heracles Almelo. Voor de eredivisie is hij net niet goed genoeg maar hij kan wel een niveau lager bij profclubs gaan spelen. Toch kiest hij voor de amateurs.
[caption]
De Graaf
Nick de Graaf
En de financiële vergoeding bij die clubs was dermate, ja voor mij interessant, dat ik daarvoor gekozen heb.
Int.
Dus je kon bij een amateurclub op dat moment meer verdienen dan in de Jupilerleague.
De Graaf
Ja.
Int.
Zeg maar het niveau onder de eredivisie.
De Graaf
Ja.
Int.
En was dat zo’n groot verschil?
De Graaf
Dat was een heel groot verschil. In mijn geval was het zo dat ik bij een amateurclub het drievoudige kon verdienen van hetgeen bij een profclub.
Int.
En kon je toen ook leven daarvan?
De Graaf
Ja, daar kon ik van leven.
voice-over
Hoeveel amateurclubs in totaal betalen aan spelers, is nooit onderzocht. Toch is er wel iets over te zeggen. De fiscus ziet namelijk via de loonbelastingaangifte hoeveel clubs aan salarissen betalen, vertelt Driek Kamps, directeur van de belastingdienst.
05.02
[caption]
Kamps
Driek Kamps, landelijk directeur belastingdienst
Dat zijn bedragen van een half miljoen bij de grotere amateurclubs, wat er omgaat aan loon. Dat kunnen de spelers zijn, dat kan eigen personeel zijn, dat kunnen ook trainers zijn.
voice-over
Wouter van der Molen komt net tekort voor het Nederlands betaald voetbal. Hij krijgt wel aanbiedingen van profclubs uit Marokko en Finland. Maar Van der Molen voetbalt liever bij een amateurclub in Nederland. Op dit moment speelt hij bij sportclub Genemuiden.
[caption]
Van der Molen
Wouter van der Molen
Er zijn zoveel clubs die een hele grote achterban hebben met sponsoren, die er heel veel inpompen.
Int.
Ik hoor van spelers dat clubs soms wel 20.000 euro betalen.
Van der Molen
Ja daar kan je wel aan komen ja. Als je een tijd in het amateurvoetbal loopt en je weet wat er betaald wordt, dan, ja dan is dat zeker haalbaar. Voor een buitenstaander kan ik begrijpen dat het raar is.
Int.
Omdat het amateurvoetbal is, zou je zeggen.
Van der Molen
Ja. Ja, ja. Maar ja ze willen allemaal hogerop. Ja ze willen meedraaien in de top.
Voice-over
Amateurclubs die mee willen in de top trekken vaak spelers van buiten aan. Om de spelers te kunnen betalen richten de sponsors vaak een stichting op die losstaat van de club. De voetballers betalen geen contributie en krijgen een clubkostuum en soms een leaseauto. Naar uitwedstrijden reizen ze met een luxe bus. In ruil daarvoor meten ze trainen, voetballen en af en toe opdraven bij sponsoractiviteiten.
Stem
“Wie komt er uit die wagen, geef een applaus, hier is Wouter van der Molen!”
Van der Molen
Ze kondigen je ook aan dat het een soort van baan is, dat het werk voor je is. Ik bedoel je doet er ook alles voor, gaat vier keer per week naar de club. Dus ja, dat er een vergoeding tegenover staat dat is natuurlijk wel fijn.
[caption]
De Graaf
Nick de Graaf
Je bent toch een aantal uren in de week er ontzettend druk mee, dus ja daar staat ook een stukje vergoeding tegenover en de vergoeding dus is prima.
voice-over
Het betalen van spelers door amateurclubs is toegestaan, net als de constructie met een aparte stichting. Wel moet over het salaris loonbelasting en sociale premies worden afgedragen. Maar gebeurt dit ook altijd?
Kamps
Het verleden heeft laten zien dat dit niet altijd goed gaat.
Int.
Heb je wel eens verhalen gehoord over zwart geld in de amateurwereld?
De Graaf
Zeker.
Int.
Wat hoor je dan?
De Graaf
Nou ja de hoort de wildste bedragen en dat spelers liever een envelopje krijgen dan over de bank.
Int.
Ja? En waarom dan?
De Graaf
Nou omdat er geen belasting over betaald is.
07.26
voice-over
We willen weten of dit vaker gebeurt. Krijgen spelers geld in envelopjes zonder dat er belasting over betaald is? We spreken afgelopen maanden meerdere spelers, trainers en bestuursleden over de aanwezigheid van zwartgeld in het amateurvoetbal. Ze willen hierover alleen anoniem vertellen. Een speler zegt: “Ik kreeg enveloppen met geld van een sponsor. Daar wed geen belasting over betaald. En ik kan je zo tien clubs opnoemen waar zwart geld in het spel is.”
Een andere speler zeg: “Het gebeurt overal, maar jongens die afspraken hebben over zwart geld gaan dat nooit openlijk vertellen.”
De Graaf
Er zullen geen openlijke bedragen worden verteld aan buitenmensen zeg maar, buitenwacht. Er wordt niet graag over gesproken.
voice-over
Hoeveel zwart geld er omgaat in het amateurvoetbal is niet bekend. Er zijn wel cijfers over belastingontduiking. De fiscus onderzocht tussen 2005 en 2009 de boekhouding van 84 amateurclubs. Vrijwel allemaal hebben ze de belasting bewust ontdoken. Soms ontstonden de problemen ook door onkunde of onwetendheid.
[caption]
Kamps
Driek Kamps, landelijk directeur belastingdienst
Daar is toen geconstateerd dat men niet volgens de regels handelde en dat er te hoge vergoedingen betaald werden aan spelers zonder dat daar loonheffing op ingehouden was. Toen zijn er naheffingen gepleegd bij clubs.
voice-over
76 van de 84 onderzochte clubs moeten in totaal 6,5 miljoen euro aan boetes en naheffingen betalen.
Int.
Zijn er na die tijd nog clubs over de schreef gegaan?
Kamps
Ja
voice-over
Terug naar Oostzaan. De opmerkelijke opmars van OFC trekt de aandacht van journalisten van Het Parool. Eind 2014 vertellen vijf anonieme bronnen in de krant dat een sponsor van OFC spelers zwart betaalt. Hij zou maandelijks bedragen tot 1500 euro aan spelers betalen. Justitie kondigt een onderzoek aan naar de banden tussen OFC en de sponsor. Dan is het anderhalf jaar stil. Tot 12 mei dit jaar.
09.25
[caption]
Reporter
Bron: RTV Noord-Holland
“En dan een grote fraudezaak bij zondag hoofdklasser OFC uit Oostzaan.”
[caption]
Reporter
Joris Polman, verslaggever
“We staan hier bij voetbalvereniging OFC in Oostzaan waar vanochtend een inval is geweest door de FIOD.”
[caption]
Reporter
Bron: RTV Noord-Holland
“Een bestuurslid en de hoofdsponsor van de club zijn opgepakt..”
[caption]
Bakker
Piet Bakker, journalist
Ingevallen bij de sponsor en bij de voorzitter. Die zijn allebei gearresteerd en toen is ook bekend geworden dat men op zoek was naar uitbetalingen in zwart geld aan spelers van OFC in de afgelopen jaren.
voice-over
We nemen contact op met OFC. Maar ze houden de boot af. Bestuurders weigeren commentaar en met de camera zijn we al helemaal niet welkom. In het wedstrijdschema zien we dat OFC een week later een uitwedstrijd speelt. Daar kunnen we wel opnames maken. Ondertussen gaan we op zoek naar informatie over de gearresteerde sponsor, Marwan Khairi, wie is hij?
Bakker
Hij komt hier vandaan, hij woont in het dorp, hij heeft her gevoetbald. Hij speelt vanaf z’n zesde geloof ik al bij OC, hij heeft een Jordaans paspoort ook, maar het is gewoon een clubman.
voice-over
Een echte clubman. De 48-jarige Khairi wordt geboren in de Jordaanse hoofdstad Amman. Hij groeit op in Oostzaan, speelt bij OFC en in de jeugd van Ajax. Ook speelt hij een aantal interlands voor zijn geboorteland Jordanië, waar hij op de foto gaat met koning Hoessein. Eind jaren negentig trekt hij op een andere manier aandacht. hij raakt betrokken bij criminele activiteiten.
10.52
Bakker
Marwan Khairi, de grote sponsor, heeft enorme hoeveelheden illegale cd’s op de markt gebracht, hij heeft een groot netwerk. Hij is een aantal jaren geleden veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie jaar, in 2000, wegens de handel in illegale cd’s.
voice-over
Wat er met de opbrengst van de illegale cd-handel gebeurt is onduidelijk. Uit gegevens van de Kamer van Koophandel blijkt dat Khairi geld verdiend met de verkoop van keuken- en telecomapparatuur. De laatste jaren zijn de winsten bescheiden. Volgens Het Parool noemt de politie hem een windhapper. Dat is iemand met weinig of geen inkomen die er een luxe levensstijl op na houdt.
Bakker
Hij wil niet zeggen waar zijn geld vandaan komt. Daar is ‘m naar gevraagd, door de kranten hier in de Zaanstreek. En hij wil er geen antwoord op geven, hij zegt ja ik heb ’t met keukenapparatuur eh, ik kom uit een rijke familie. Maar het blijft als een zwaard van Damocles boven de vereniging hangen, dat het onduidelijk is waar dat geld vandaan komt.
voice-over
De belastingfraude waar justitie op dit moment onderzoek naar doet zou begonnen zijn in 2011. Vanaf dat seizoen zouden spelers zwart betaald zijn. In het handelsregister zien we dat er eind 2014, een paar weken voor de belastende publicatie in Het Parool, de stichting Topvoetbal Oostzaan wordt opgericht met Khairi als voorzitter. Vanuit die stichting worden vanaf dat moment de spelers van OFC officieel betaald.
12.18
Bakker
Zo’n stichting oprichten is overigens gebruikelijk, dat hebben veel meer amateurclubs. Er is wel een probleempje. De opmars van de vereniging is in 2011 begonnen. Toen zijn de spelers van buiten aangetrokken, dus toen moeten ook spelers betaald zijn, dat kan niet anders. Die komen echt niet voor een consumptiebon hier naartoe. De stichting die ze uitbetaalt op dit moment, is pas in november 2014 opgericht dus er zit een gat van drie jaar tussen het moment dat men spelers is gaan aantrekken van buiten en het moment dat er een officiële stichting is opgericht om die spelers te betalen. Nou ja, wat is er gebeurd tussen 2011 en 2014, hoe zijn die spelers uitbetaald? Is het door de vereniging zelf gegaan, is dat door de sponsor zelf gegaan, is er loonbelasting afgedragen?
Int.
Het is schimmig.
Bakker
Ja heel schimmig ja. Maar in het dorp voelt men het toch als een onaangenaam gevoel dat het ook wel eens verkeerd af kan gaan lopen ja.
voice-over
Het is een week later. De geplande uitwedstrijd van OFC staat op het programma. De laatste en belangrijkste wedstrijd van het seizoen. OFC kan vandaag voor de vijfde maal in zes jaar promoveren. Voor ons is het een kans om meneer Khairi te spreken.
13.30
Khairi heeft na zijn arrestatie vijf dagen vastgezeten. Daarna is hij in afwachting van het onderzoek vrijgelaten, maar hij is nog altijd verdachte.
OFC wint de wedstrijd. De promotie is een feit. Tijdens het feest op het veld spreken we Khairi aan. Hij wil niet inhoudelijk op de aanklacht van justitie reageren. Wel zegt hij dat we hem later kunnen interviewen.
Int.
Zal ik u bellen van de week?
Khairi
Geen probleem, gene probleem.
Int.
Ja?
Khairi
Je mag alles inzien.
Int.
Wat hangt OFC nu boven het hoofd? Is de club in gevaar?
Bakker
Nou als dat nog een claim wordt achteraf, kan het grote risico’s voor de club hebben. De belastingdienst gaat onmiddellijk proberen te innen. Als je niet betaalt komt er boete op boete en dat kan zomaar oplopen. En we hebben in Nederland ook al diverse clubs gehad die op die manier failliet zijn gegaan.
14.32
voice-over
In het midden van het land, niet ver van Utrecht, liggen tussen de boerenakkers en sloten de velden van VVA uit Achterberg.
Bouwman
Hartstikke welkom hier bij VVA Achterberg, sportpark De Meent in het mooie, mooie Achterberg.
voice-over
Voorzitter Marc Bouwman is trots op zijn club uit Achterberg, een boerendorp met 4000 zielen. In de kantine vertellen foto’s het verhaal van een kleine dorpsclub in de marge van het amateurvoetbal. Een club waar de boerenjongetjes uit het dorp voetballen en waar weinig gewonnen wordt.
Bouwman
Kijk eens wat er hangt, er hangt een mooie foto van 1971, ja en zo is het begonnen. Dat is het begin van VVA geweest, en eh…
Int.
Maar da’s echt een schuur.
Bouwman
Nou ja dat is toch prachtig? Een dorpsclub op en top. En dat blijven we, dat zijn we.
voice-over
Een dorpsclub op en top, maar rond 2010 verandert alles bij VVA. Het kleine clubje moet mee gaan doen in de top van het Nederlandse amateurvoetbal. De man achter het plan is oud voorzitter Johan van Kouterik.
[caption]
Beeld: BOU
voice-over
Onder zijn leiding trekt de club de ene na de andere topspeler aan. In korte tijd promoveert VVA naar het hoogste amateurniveau. Meneer Van Roekel maakt het allemaal van dichtbij mee.
[caption]
Van Roekel
Wim van Roekel
We hadden natuurlijk drie hele mooie jaren. In de hoofdklasse. Grote clubs hier geweest. He. Noem maar een Katwijk he, de grotere clubs, [kwik] en Ajax en noem maar op. Mijn werk was scheidsrechters ontvangen en helpen waar je eventueel kon helpen. Ik vond ’t allang leuk genoeg als Ajax hier kwam, en [?] en al die grote clubs, of niet? Hans Kraaij,….
16.08
[caption]
Bouwman
Marc Bouwman, voorzitter VVA Achterberg
Ik zeg het wat negatief, want dat zijn gewoon jongens in de hoofdklasse die hier naartoe komen, die hier aan voetballen. Maar eigenlijk niks met de club hebben. Maar gewoon omdat ze goed betaald kregen hier naartoe komen en hier komen voetballen en dat zag je ook, aan ’t eind van de wedstrijd waren de meeste jongens weg.
voice-over
Een van de spelers die VVA aantrekt, zagen we al eerder. Wouter van der Molen. Hij gaat er in de zomer van 2015 voetballen.
Van der Molen
Ja het is een kleine club met een kantine en twee velden en meer is het niet, de uitstraling, ja dat was het niet.
[caption]
Van der Molen
Wouter van der Molen
Maar toch geprikkeld ook door de financiën die er aan vastzaten heb ik gekozen voor die stap.
Int.
Je had een netto bedrag afgesproken, wie betaalde die belasting dan over jouw salaris?
Van der Molen
Ehm, ik had bij hun gewoon m’n loonbelasting.
Int.
Dus dat moesten zij doen.
Van der Molen
Ja.
voice-over
En zij, dat zijn de mensen van de stichting Voetbalpromotie Achterberg. Een aan de club gelieerde stichting die de spelers in dienst heeft. Wat Van der Molen niet weet, is dat er al enige tijd problemen zijn met de fiscus. Er is volgens de belastingdienst over meerdere jaren niet of te weinig loonbelasting betaald over de salarissen van de spelers.
Van der Molen
En toen zat ik daar. Toen dacht ik huh, wat is dit? Ik, ik wist van niks. En toen later werd ik gebeld door de voorzitter en het kwam er op neer dat de belasting, de fiscus, de club had gepakt op bepaalde zaken in het verleden en dat het geld bevroren was e dat ze er niet aan konden komen maar dat het allemaal goed zou komen.
17.35
voice-over
De competitie gaat intussen van start. KNVB-regels schrijven voor dat spelers, zodra het seizoen begonnen is, niet meer van club mogen wisselen. Van der Molen en zijn teamgenoten krijgen niet betaald, maar beginnen toch maar aan het seizoen. Kort daarna komt er een eind aan het voetbalsprookje in Achterberg. De belastingschuld doet de club de das om. Marc Bouwman, die op dat moment nog niet in het bestuur zit, ziet de club waar hij 35 jaar lid van is, ten onder gaan.
Bouwman
De fiscus die legt die schuldeis bij VVA’71 neer, toendertijd, en nou die financiële verplichtingen konden ze niet meer voldoen. Nou uiteindelijk is het faillissement uitgesproken.
Van Roekel
Mijn zoon is, die was leider van het eerste elftal. En die belde me op, Wim zei die, pa, nou gaat het gebeuren. Ik zeg wat is er aan de hand, nou zegt ‘ie, zo en zo. Nou.
Int.
Wat zei die dan?
Van Roekel
Nou, eh,… dat het geld op was.
Jongen
Als de club failliet gaat dan kunnen ze ook geen geld meer hebben om de huur te betalen en alles.
Jongen
De een gaat naar Cambia, de ander gaat naar VSC, de ander gaat naar GV en zo gaat het door en zo raak je je vrienden kwijt.
Van der Molen
Ik voelde me natuurlijk bedonderd en met mij de hele selectie die was woedend. Kijk, je maakt afspraken, je hebt een huis te betalen, sommige jongens hebben kinderen, vrouw, gezin. En ja je calculeert het toch in in je begroting en als dan in één keer een heel salaris wegvalt, ja da’s heel vervelend.
voice-over
Kort nadat de voetbalclub failliet gaat, gaat ook de stichting die de spelers onder contract heeft, failliet. Janina Maduro wordt aangesteld als curator. We willen van haar weten hoe hoog de vordering van de fiscus is.
Curator
De belastingdienst heeft een vordering van 250.000 euro ingediend.
Int.
Dus dan heeft de stichting nagelaten 250.000 euro loonbelasting te betalen.
Curator
Ja.
Int.
Over het salaris van de spelers.
Curator
Ja.
Int.
Hoe kan zoiets zo oplopen?
[caption]
curator
Janina Maduro, curator
Dat kan me gemak. Als je, als er grote bedragen worden uitbetaald dan moet je er ook flink loonbelasting over betalen.
Int.
Zijn er ook nog anderen die er bij ingeschoten zijn?
Curator
De gemeente Rhenen die heeft een vordering. Dat is iets van 30.000 euro.
Van der Molen
Allemaal kregen wij te horen van het is de schuld van Johan, Johan heeft jullie voorgelogen, Johan heeft jullie bedrogen. Kijk ikzelf wil daar geen uitspraken over doen want ik weet niet hoe het daar achter de schermen allemaal is gegaan en hoe het is geregeld. Maar ik weet wel dat ik met hem afspraken heb gemaakt.
19.54
voice-over
Johan is Johan van Kouterik. Oud-spelers en betrokkenen wijzen he maan als hoofdschuldige. Van Kouterik is de 65-jarige eigenaar van een consultancybedrijf uit Achterberg. In 1971 is hij een van de oprichters van VVA. Niemand binnen de club weet precies hoe hij te werk gaat. Vragen over de financiën ontwijkt hij steevast, zo horen we. Volgens de curator is Van Kouterik vrijwel de enige financier van de stichting die de salarissen van de spelers betaalt.
Int.
Hoeveel geld ging er om in die stichting?
Curator
Je moet dat zien in, tussen de 150.000 en 250.000 euro per jaar.
Int.
Ging er om in die stichting.
[caption]
Curator
Janina Maduro, curator
Je associeert zo’n kleine vereniging met papa’s en mama’s die hun kinderen laten voetballen bij de pupillen en bij de F’jes en… maar dat is hier niet aan de orde.
Int.
Waarom zou je er dan zoveel geld in steken?
Curator
Ik kan het, ik kan het niet beantwoorden. Ik begrijp het niet.
[caption]
voice-over
Beeld: BOU
We benaderen Van Kouterik voor commentaar. Hij laat via zijn advocaat weten dat hij de vorderingen van de belastingdienst betwist. Verder meldt hij via zijn advocaat het volgende:
[caption]
Stem
Bron: Email advocaat Van Kouterik
“De heer Van Kouterik zal niet meewerken aan een uitzending van Zembla. Hij heeft gehandeld uit liefde voor de club en het voetbal. Het geld dat hij in de stichting stak was afkomstig uit privémiddelen.”
Int.
Heeft u gevraagd om de administratie van de stichting?
Curator
Ja.
Int.
Heeft u die ontvangen?
Curator
Eh, ja delen daarvan.
Int.
Delen daarvan.
Curator
Ja.
Int.
Maar, als u vraagt om een administratie hoort die toch volledig aan u te worden overhandigd?
Curator
Ja, dat klopt ja. Dat is een verplichting.
Int.
Maar het is niet gebeurd.
Curator
Nee, dat is nog niet gebeurd.
voice-over
Curator Maduro onderzoekt op dit moment of bestuurders van de voetbalclub en de stichting de zaak opzettelijk hebben bedrogen. Als dat blijkt, kunnen zij aansprakelijk worden gesteld voor de schade. We benaderen ook een aantal oud-bestuurders van de voetbalclub. Geen van hen wil inhoudelijk op de zaak ingaan.
21.46
Int.
Het kan ook eindeloze clubliefde zijn.
Curator
Ja. Maar ten koste waarvan? En voor hoeveel?
Int.
Ik heb spelers gesproken en die zeiden we konden hier wel tot 15.000 euro verdienen.
Bouwman
Ja. Erg he. Da’s eng. Een dorpsclub zoals VVA heb ik altijd mijn vraagtekens gezet, moet die zich mengen bij de grote jongens in het amateurvoetbal? Is daar draagvlak voor?
Int.
En?
Bouwman
Is daar, nou ’t is gebleken. Is geen draagvlak voor.
Curator
Ik denk dat als deze vereniging niet aan betaald voetbal zou zijn gaan doen, dat we hier nu niet zouden hebben gezeten.
Van der Zee
Ja daar word ik niet blij van. Dit doet de sport niet goed. Nou, dat schaadt het imago van het amateurvoetbal.
voice-over
Zegt Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal van de KNVB.
[caption]
Van der Zee
Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal KNVB
Het schaadt het imago van het mooie spelletje waar een jongetje van vijf, zes jaar graag aan deel wil nemen en ouders denken van nou, is het wel pluis daar in het amateurvoetbal.
Int.
wat doet u daaraan?
Van der Zee
Onze verenigingsadviseurs vragen natuurlijk wel aan zo’n bestuur hoe het allemaal gaat.
Int.
En wat hoort u dan?
Van der Zee
Fantastisch. Gezonde vereniging. Is ons pakkie an, is onze verantwoordelijkheid. Waar bemoei je je mee als KNVB.
Int.
En dan houdt het voor u op.
Van der Zee
Ja maar, wij moeten ons daar niet mee bemoeien. We zijn een voetbalbond, die een aantal reglementen met elkaar heeft afgesproken om te kunnen voetballen. Dat is onze essentie. Onze essentie is niet dat wij als een soort registeraccountant door het amateurvoetbal gaan lopen en tegen jou als clubbestuurder gaan zeggen je doet ’t niet goed.
Int.
Het gevolg daarvan is wel dat als je je als club niet houdt aan de regels, bijvoorbeeld ten aanzien van het betalen van belastingen, dat je van de KNVB geen last hebt.
23.28
Van der Zee
Ja, daar krijg je wel last. Dus als wij dat, stel wij weten dat en we krijgen dus signalen, dan kunnen we die signalen ook aangeven bij de belastingdienst.
Int.
Maar doet de voetbalbond dat ook? De belastingdienst is afhankelijk van zulke meldingen. De fiscus heeft namelijk onvoldoende capaciteit om zelf alle boekhoudingen van de voetbalclubs te controleren.
[caption]
Kamps
Driek Kamps, landelijk directeur belastingdienst.
Wij zijn een organisatie die informatie stuurt, wij kijken dus welke informatie kunnen wij van partners krijgen. Ja als de KNVB informatie zou willen delen, dan zou dat zeer welkom zijn.
Int.
Doen ze dat wel eens? Op dit gebied?
Kamps
Nee.
Van der Zee
Dat verbaast mij.
Int.
Want u zegt, wij melden wel?
[caption]
Van der Zee
Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal KNVB
Als wij signalen krijgen dan melden we dat, natuurlijk.
Int.
Krijgt u wel eens telefoontjes of meldingen van de KNVB?
Kamps
Nee.
Int.
Niet.
Kamps
Nee.
Van der Zee
Wij mogen wel, wat mij betreft, ook vanuit de belastingdienst en ook vanuit de KNVB meer contact met elkaar hebben.
Int.
Dat is te weinig?
Van der Zee
Ja, dat is nu te weinig.
Int.
Hoe komt dat?
Van der Zee
’t Zijn twee verschillende werelden.
Olfers
Ze laten het eigenlijk veel te lang slepen.
voice-over
Zegt Marjan Olfers, hoogleraar sport en recht aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Ze is adviseur van de BAV, de belangenvereniging voor amateurclubs. Ze vindt dat de KNVB veel te laks optreedt als het mis dreigt te gaan bij amateurclubs.
[caption]
Olfers
Marjan Olfers, hoogleraar Sport en Recht VU
Mijn stelling eigenlijk is, als je daar vroegtijdiger in zou grijpen en zeggen van he, we zien nu betalingsachterstanden, er wordt niet betaald naar de belastingdienst, laten we met elkaar eens een plan maken, he, dan behoud je de club in de regio. Ze zijn zich veel meer bewust van de gevaren en weten ook wat de consequenties zijn als ze het wel laten lopen. He, want er wordt altijd wel gedacht van de overheid redt ons wel. En dat is ook vaak een houding die ik wel tegenkom bij bestuurders. Ze laten onze club heus niet failliet gaan. En daar word je een beetje gemakzuchtig van.
25.24
Int.
Vindt u dat bestuurders naïef zijn als het aankomt op sponsors die bij een club komen?
Van der Zee
Ja. Volmondig. Een soort emotie en impulsiviteit komt er door de hersenen stromen, die zegt van ja die pot geld is mooi om ons naar de eerste klasse te loodsen en dat is slecht.
Int.
Waarom?
[caption]
Van der Zee
Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal KNVB
Omdat ik vind dat je als amateurvereniging een verantwoordelijkheid hebt voor je hele vereniging. En de blinde ambitie om alleen maar met het eerste elftal op het allerhoogst te spelen, daar geloof ik helemaal niet in.
Int.
Kunt u daar iets aan doen als u dat ziet gebeuren?
Van der Zee
Nee.
Int.
Dus dan ziet u met lede ogen dat het misgaat.
Van der Zee
Ja, soms zie ik dat met lede ogen aan.
voice-over
We gaan naar Emmen. Naar de voetbalclub WKE, Woonwagenkamp Emmen. Ook hier groeien de bomen jarenlang tot in de hemel. De ene na de andere topspeler strijkt er neer. De kleine kampclub draait probleemloos mee op het hoogste niveau.
[caption]
Beeld: Omroep West
voice-over
Boekhoudkundig is het een rommeltje, vertelt een van de sponsoren.
[caption]
Stem Brink
Willem Brink, sponsor WKE
Ze hebben wel wat loonbelasting betaald maar dat is te weinig in de ogen van de belastingdienst. En die willen de contracten van de voetballers zien. En die hebben ze niet gezien. Dat was niet in orde. Het is gewoon niet goed gegaan.
voice-over
OP dat moment is Nick de Graaf, die we al eerder zagen, net bij WKE gaan spelen.
26.42
[caption]
De Graaf
Nick de Graaf
We zijn gaan voetballen, we stonden bovenaan op topklasse op weg naar de tweede divisie. En totdat we hoorden van ja jullie moeten op de club komen en dat was op woensdagavond. En we zijn failliet.
Int.
Zo simpel was het.
De Graaf
Zo simpel was het. Ja. Belastingdienst kwam langs en de deur op slot en eh, en afgelopen voor het seizoen 2015-2016.
voice-over
WKE gaat failliet. In het verslag van de curator lezen we dat de fiscus een vordering heeft ingediend van ongeveer 2 miljoen euro wegens niet afdragen van belastingen.
man
De belastingschuld hebben ze op laten lopen. Dat hadden ze moeten oplossen. Ze hebben zich daar niet aan gestoord. Slecht beleid. Wangedrag van het bestuur.
voice-over
Na het faillissement wordt er een nieuwe club opgericht die moet beginnen in de laagste afdeling. Bestuursleden die betrokken waren bij het faillissement van WKE weigeren commentaar. De curator onderzoekt momenteel of zij aansprakelijk kunnen worden gesteld.
Int.
Wie gaat dat betalen?
Man
Wie?
Int.
Wie gaat dat betalen?
Man
De belasting zelf, er is niks te halen. Heel handig he.
voice-over
Dat weet ook curator Maturo van voetbalclub VVA. Bij amateurclubs die failliet gaan is nauwelijks iets te halen.
Curator
Wij hebben het over wat doeltjes en wat voetballen, een massagetafel hier of daar. Heel veel is het niet. Er komt nauwelijks geld uit.
Int.
Heeft u wel eens een club uit ’t amateurvoetbal gehaald wegens financieel wanbeleid?
Van der Zee
Weet ik niet. Heb ik geen antwoord op.
Int.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.