De ontwikkeling van een baby kan negatief beïnvloed worden door zogeheten hormoonverstorende stoffen. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat deze chemicaliën het hormoonsysteem van de baby in de war kunnen brengen wat tot blijvende gezondheidsschade kan leiden. Zwangere vrouwen staan dagelijks bloot aan deze chemische stoffen. Ze zitten o.a. in onze voeding, in plastic, in verzorgings- en schoonmaakproducten. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie vormen hormoonverstorende stoffen een bedreiging voor de volksgezondheid en het milieu. ZEMBLA reist af naar Denemarken. Daar geeft de overheid via publiekscampagnes voorlichting aan zwangere vrouwen hoe ze deze stoffen zo veel mogelijk kunnen vermijden. Deense politici hebben hormoonverstorende stoffen al jaren hoog op de agenda staan. Om de volksgezondheid te beschermen weert de Deense overheid stoffen uit consumentenproducten. Ook andere Europese landen als Zweden, Frankrijk en België nemen maatregelen. ZEMBLA onderzoekt: Wat doet de Nederlandse overheid om ons te wijzen op de gezondheidsrisico’s van deze zeer zorgwekkende stoffen? ZEMBLA - 'Zorgwekkende stoffen' 19 december om 21.10 uur bij de VARA op Nederland 2
Terugblik bijeenkomst hormoonverstorende stoffen
28.08.2014
Op 11 juni 2014 organiseerde Wemos voor Kamerleden en pers een bijeenkomst over hormoonverstorende stoffen (EDC’s: endocrine disrupting chemicals). Hormoon-gerelateerde aandoeningen nemen overal ter wereld toe en uit diverse wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat hormoonverstorende stoffen hier een rol in spelen. Inmiddels hebben verschillende landen, waaronder België, Frankrijk en Denemarken, stappen gezet om bepaalde stoffen waarvan bekend is dat deze schadelijke gevolgen kunnen hebben, te weren. Nederland loopt hierin achter.
Wemos heeft de bijeenkomst aangegrepen om met beleidsmakers, journalisten en Kamerleden in gesprek te gaan over de risico’s van en benodigde maatregelen ten aanzien van hormoonverstorende stoffen. Dit gebeurde aan de hand van presentaties van vijf sprekers waarbij de volgende vier onderwerpen ter sprake kwamen:
1. Wetenschappelijk onderzoek over de gevolgen van hormoonverstorende stoffen
2. Risico’s voor voortplanting, baby’s, kinderen en obesitasproblematiek
3. EU-beleid t.a.v. hormoon-verstorende stoffen
4. Maatregelen die andere landen hebben getroffen
Gezondheidsraad: Risico’s van prenatale blootstelling aan stoffen Epigenetica en prenatale blootstelling: voortschrijdende inzichten
Epigenetische processen spelen een cruciale rol
Lange tijd nam men aan dat overerfelijke eigenschappen alleen kunnen worden veranderd door mutaties in het DNA. Er komen echter steeds meer aanwijzingen dat ook overerfelijke veranderingen in genfuncties kunnen optreden zonder wijzigingen in de sequentie van het DNA: zogeheten epigenetische veranderingen. Tijdens de zwangerschap en de eerste levensjaren spelen epigenetische processen een cruciale rol. Ze kunnen bijvoorbeeld de hersenontwikkeling of de kans op ziekten zoals kanker op latere leeftijd beïnvloeden. Uit onderzoek naar stamceldifferentiatie komt steeds duidelijker naar voren hoe belangrijk epigenetische processen zijn voor onder andere de vorming van organen in de prenatale fase.
Pre- en postnatale levensfase is kritieke periode
Toxicologisch onderzoek heeft inmiddels laten zien dat veranderingen in epigenetische processen beïnvloed kunnen worden door hormoonverstorende stoffen, zoals bisfenol A (BPA), persistente chloorkoolwaterstoffen, zware metalen en bestrijdingsmiddelen. De pre- en postnatale levensfase is daarbij volgens de commissie een kritieke periode, met een mogelijk verhoogde kans op schadelijke gezondheidseffecten later in het leven. Moeilijkheid is wel dat dergelijke effecten zich slechts met zeer omvangrijk epidemiologisch onderzoek rechtstreeks laten aantonen.
De commissie beveelt aan om de ontwikkelingen op het gebied van epigenetica en de rol daarbij van stoffen uit de leefomgeving de komende jaren nauwlettend te volgen. Dit zal nieuwe inzicht en kunnen bieden in de risico’s van prenatale blootstelling aan stoffen.
Risico’s van prenatale blootstelling aan stoffen
(pdf)