Vierdelige serie: de uitgeputte bodem
Het boerenland is er slecht aan toe. De bodem raakt uitgeput door overmatig gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen. De veestapel is verantwoordelijk voor een gigantische uitstoot van broeikasgassen, fijnstof en stikstof, wat volgens tal van onderzoeken leidt tot opwarming van de aarde en een alarmerende afname van de biodiversiteit.
Vrijwel iedereen is het erover eens dat het radicaal anders moet. Maar waarom gebeurt dat niet? Zembla onderzoekt in de serie 'De uitgeputte bodem' welke belangen er mee spelen en wat de rol is van banken, zuivelcoöperaties en grote agrochemische bedrijven.
De uitgeputte bodem 1: Het kippenexperiment
Biologische landbouw is beter voor het milieu, want beter voor de bodem en de biodiversiteit. Veel consumenten kiezen ook voor biologisch omdat ze denken dat dat gezonder is. Maar daarover is al jaren veel discussie. In 2005 geeft het ministerie van Landbouw een groep vooraanstaande wetenschappers de opdracht om het eens goed uit te onderzoeken: is biologisch eten nu wel of niet gezonder? Zembla ontdekt dat als de presentatie van het rapport nadert, er een conflict ontstaat over de uitkomsten van het onderzoek, waarin de top van onderzoeksinstituut TNO en de Universiteit Wageningen een opmerkelijke rol spelen.
De uitgeputte bodem 2: Het excuus van de boerenleenbank
Als we willen dat ook de generaties na ons nog te eten hebben, zal het systeem fundamenteel moeten veranderen. Maar boeren die willen omschakelen naar biologisch zeggen dat hun bank deze omschakeling frustreert. Zembla onderzoekt in dit tweede deel over de uitgeputte bodem de rol van de banken.
De uitgeputte bodem 3: Het grote geld
Banken, zuivelcoöperaties en producenten van bestrijdingsmiddelen; vrijwel allemaal zeggen ze keihard te werken aan verduurzaming van de landbouw. Maar ondertussen lobbyen diezelfde partijen in Brussel tegen Europese verduurzamingsplannen of verzetten ze zich tegen krimp van de veestapel, zo blijkt in dit derde deel over de uitgeputte bodem.
De uitgeputte bodem 4: Supermarktmacht
In deel 4 van onze serie over de uitgeputte bodem, onderzoekt Zembla de rol en verantwoordelijkheid van de supermarkten. Als laatste halte tussen boer en consument hebben ze een enorme machtspositie. Hoe gebruiken ze die? We zien campagnes over minder plastic zakjes en boeren met bijenhotels op hun land. Maar is dit genoeg om de voedselketen te verduurzamen?
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.
