Zembla Podcast: De grote belangen achter het voedsel op jouw bord

We staan aan de vooravond van een belangrijke verandering. De Europese Commissie werkt aan een plan om de regels voor genetisch gemodificeerde gewassen te versoepelen. De belangen zijn groot, want dit raakt iedereen: het gaat van de broccoli op je bord tot aan de leefbaarheid van de planeet. 

Journalisten Ton van der Ham en Lilit Martirosova deden onderzoek naar de lobby van zaadbedrijven en wetenschappers voor de versoepeling rondom CRISPR-Cas. CRISPR-Cas is een Nobelprijs-winnende techniek waarin je met een knipje in het DNA een gewas kan aanpassen zodat de plant bijvoorbeeld beter tegen droogte kan. Wetenschappers zijn hier lyrisch over.

Maar in Europa is de gentech-voedsel en dus ook CRISPR-Cas, aan strenge regels onderworpen en wordt het amper geteeld. In Argentinië zijn die regels er niet. Daar wordt al dertig jaar geteeld met genetisch gemodificeerde gewassen. Ton van der Ham zag met eigen ogen wat dat met het land heeft gedaan: “De landbouw is veel grootschaliger geworden, met als gevolg een verarmde bodem. Dat leidt tot bodemerosie en er komen allerlei onkruiden weer op die resistent blijken tegen gif.” Het gevolg is dat er meer gif wordt gespoten dan vóór de introductie van genetisch gemodificeerde gewassen.

“Eigenlijk heb ik het idee dat we veel te makkelijk over deze dramatische feiten heen stappen”, zegt Van der Ham in de Zembla Podcast. “Waarom zijn er niet veel meer mensen hier heel erg boos over? Het is een bewijs van het failliet van die techniek, waar zoveel van werd verwacht. En dat is super interessant, omdat de beloftes van toen, die hoor je exact nu weer in Europa nu er zo wordt gelobbyd voor de introductie CRISPR-Cas.”

Nederland is de motor achter de lobby voor versoepeling van de regels, want Nederland is koploper in de zadensector, vertelt Lilit Martirosova in de podcast: “Zo’n 40 procent van de groentezaden komt uit Nederland, en 60 procent van de aardappelzaden.” Van der Ham vult aan: “Dus die zaadbedrijven en de Nederlandse overheid vinden het superbelangrijk wat er nu gaat gebeuren.”

Beluister het hele verhaal in de Zembla Podcast via Spotify: