"Wat je leest is dat dit soort grote containerschepen onder bepaalde weersomstandigheden helemaal niet veilig zijn. Het is nog extremer dan ik had gedacht." Ellen Kuijpers, projectleider Scheepvaartveiligheid van de Waddenvereniging vindt dat op basis van het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid, het roer om moet. De Raad onderzocht de ramp met het containerschip MSC Zoe dat in januari vorig jaar 342 containers verloor, met in totaal 3 miljoen kilo lading.
De ramp op het wad is volgens Kuijpers nog niet voorbij. "Er ligt nog steeds 800.000 kilo van de Zoe op de zeebodem. Dit onderzoek onderstreept dat het Waddengebied niet voldoende is beschermd."
De onderzoekers concludeerden dat zowel de zuidelijke als noordelijke vaarroutes boven de Waddeneilanden bij noordwesterstorm zeer risicovol zijn voor grote, brede containerschepen. De risico's zijn bij de zuidelijke route nog groter, omdat een schip daar de bodem kan raken, waardoor allerlei krachten versnellen en de kans op ladingverlies groter is.
Het rapport sluit niet uit dat de MSC Zoe ook de bodem heeft geraakt. De Raad doet de aanbeveling dat grote containerschepen, zoals de Zoe, bij noordwesterstorm de zuidelijke vaarroute niet gebruiken.
Lees de conclusies van de Onderzoeksraad: 'OVV: Vaarroutes ten noorden van Waddengebied zijn risicovol'Hoewel Kuipers blij is met het onderzoek, hadden de aanbevelingen wat haar betreft scherper gekund. "Ze zijn diplomatiek opgeschreven. Duitsers hebben belangrijke havens aan de Waddenzee liggen. Dus ik snap het wel. Maar van ons mag het strenger."
Nu de Raad letterlijk zegt dat beide vaarroutes gevaarlijk zijn bij bepaalde weersomstandigheden vindt de Waddenvereniging dat grote schepen bij gevaarlijk weer voor anker moeten gaan. "Ze moeten maar wachten tot de weersomstandigheden weer goed genoeg zijn. Het gaat wel om het enige natuurwerelderfgoed van Nederland en ook in Duitsland."
Een slotconclusie van de Raad is dat containerschepen steeds groter worden. "Dit heeft risico’s bij omstandigheden waar wind, hoge golven en ondiep water voor grote slingerbewegingen van het schip zorgen, zoals bij de zuidelijke vaarroute boven de Waddeneilanden." De Raad pleit voor internationale afspraken over een technische standaard van sjormateriaal aan boord van schepen dat beter bestand is tegen omstandigheden als bij de ramp met de Zoe. Kuijpers: "Ik zou het eigenlijk om willen draaien. We hebben blijkbaar schepen gebouwd die zo onveilig zijn dat je containers haast moet vastlassen. We moeten terug naar normale afmetingen. Niet boven de rekken uit."
Ze is wel blij met de aanbeveling van de Raad dat de Kustwacht meer bevoegdheden en middelen moet krijgen. Langs de zuidelijke route mogen nu, zo legt Kuipers uit, geen olieschepen of schepen met chemicaliën varen. Doen ze dit toch dan kan de Kustwacht een boete van 6000 euro opleggen. "Dat is een lachertje. Dat besparen die schepen al als ze de korte zuidelijke route pakken. Dus we moeten de Kustwacht een betere rol geven om onze Wadden te beschermen."
Kijk de uitzendingen over de Ramp met de MSC Zoe: