In 2009 toont ZEMBLA met verborgen camerabeelden aan dat Nederlandse ziekenhuizen vies zijn. Volgens deskundigen sterven mede daardoor onnodig veel patiënten. De ziekenhuizen beloven met strenge hygiënemaatregelen het sterftecijfer terug te brengen. Nu, drie jaar later, gaan er jaarlijks nog steeds honderden mensen onnodig dood aan infecties die ze hebben opgelopen in het ziekenhuis, zo blijkt uit ZEMBLA. Hoe kan dat?
ZEMBLA onderzoekt: houdt iedereen zich aan de hygiëneregels en wie controleert dat?
Om daar achter te komen gaat verslaggever Ton van der Ham undercover. Dat deed hij drie jaar geleden ook al, toen als schoonmaker. Dat resulteerde in de uitzending ‘Vieze Ziekenhuizen’.
Voor Vieze ziekenhuizen deel 2 gaat Ton opnieuw undercover. Hij biedt zich gedurende vier weken aan als vrijwilliger patiëntenvervoer in het Oudenrijn Ziekenhuis in Utrecht, het Gemini-Ziekenhuis in Den Helder en het MC Zuiderzee Ziekenhuis in Lelystad. Hij brengt patiënten naar de operatiekamer en is ook gastheer op een verpleegafdeling.
Keten van infectiepreventie in ziekenhuizen breekbaar: meerdere zwakke schakels leiden tot onveilige zorg. Utrecht: Inspectie voor de Gezondheidszorg; 2013.
Op basis van een enquête onder alle Nederlandse ziekenhuizen en van bezoeken van 26 ziekenhuizen concludeert de IGZ dat de Nederlandse ziekenhuizen niet goed zijn voorbereid op de toename van BRMO, omdat richtlijnen onvoldoende worden nageleefd. ( pdf )
Kamerbrief n.a.v. de uitzending
Tijdens het debat naar aanleiding van de uitzending op 25 september 2012 van het televisieprogramma ZEMBLA ‘vieze ziekenhuizen deel 2’, over infectiepreventie in Nederlandse ziekenhuizen, verzocht u om een brief over patie¨ntveiligheid met daarin aandacht voor het VMS programma, de rol van de IGZ en patie¨ntveiligheid in opleidingen. Kamerbrief (pdf)
Enquête
Voor deze ZEMBLA-uitzending wilden we onderzoeken in hoeverre ziekenhuizen zich inspannen om het aantal vermijdbare doden omlaag te krijgen. En hoeveel vermijdbare doden zijn er jaarlijks in het betreffende ziekenhuis te betreuren? Ook wilden we weten hoe ziekenhuizen het aantal postoperatieve wondinfecties trachten terug te brengen.
De volledige vragenlijst staat hieronder. De resultaten van deze ZEMBLA-enquête zijn helaas niet terug te vinden in de uitzending en ook niet op deze site. Dit omdat slechts twee ziekenhuizen de vragenlijst volledig ingevuld naar ons retourneerden. De vragenlijst. (pdf)
Medisch contact: En nou hup die horloges af
Reacties van de betrokken ziekenhuizen
Reactie van het St Antonius Ziekenhuis op haar website.
Reactie MC zuiderzee
Reactie Gemini ziekenhuis
Reactie van het NPCF - Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie op de uitzending.
Het veiligheidsmanagementsysteem (VMS)
In 2007 startte de NVZ, in samenwerking met de Orde van Medisch Specialisten (OMS), Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) het VMS Veiligheidsprogramma voor de periode 2008 – 2012. De doelstelling was om in vijf jaar tijd de potentieel vermijdbare schade terug te dringen. Daartoe dienen ziekenhuizen per 31 december 2012 een geaccrediteerd of gecertificeerd VMS te hebben en de gestelde doelstellingen van de 10 thema’s te hebben behaald.
Het VMS vormt een systeem waarmee ziekenhuizen continu risico’s signaleren, verbeteringen doorvoeren en beleid vastleggen, evalueren en aanpassen. VMS
Infectieziekte-informatie voor professionals
Het RIVM speelt een belangrijke rol in de preventie en bestrijding van infectieziekten. Veel professionals in de infectieziektebestrijding maken gebruik van informatie van het RIVM. Op deze webpagina staat een overzicht van de informatie die specifiek voor professionals relevant is. RIVM
Naleving handhygiëneregels nog geen gewoonte
Promovenda Vicki Erasmus: "Gedragsveranderingen nodig in Nederlandse ziekenhuizen."
De richtlijnen op het gebied van handhygiëne, ter voorkoming van zorggerelateerde infecties, worden te weinig nageleefd. Handhygiëne wordt beinvloed door de omgeving, het gedrag van collega’s, gewoonte en kennis van de richtlijnen. Op 25 april promoveerde Vicki Erasmus, wetenschappelijk onderzoeker aan het Erasmus MC, op haar onderzoek naar handhygiënegedrag in Nederlandse ziekenhuizen. Het onderzoek (Eng) (pdf)
10 GOUDEN REGELS OPERATIEVE ZORG ORGANISATIE
1 . Voor het betreden van het Operatiekamercomplex is het verplicht operatiekleding te dragen.
2. Tijdens het verblijf binnen de OZO worden disposable mutsen gedragen die het haar geheel bedekken. Baarddragers dienen een baardmuts te dragen.
3. Binnen de OZO mag alleen schoeisel gedragen worden dat goed reinigbaar is, zonder veters, klittenband of gespen. Aan het eind van het OK programma en tussen de ingrepen bij zichtbare verontreiniging, moet het schoeisel gereinigd worden.
4. Het dragen van sieraden (horloges, armbanden, zichtbare piercings, ringen, ketting, hangoorbellen) is niet toegestaan. Oorknopjes zijn wel toegestaan.
5. Mondmaskers mogen niet om de nek hangen.
6. Indien er een patiënt in de Ok ligt, mag de toegang tot de OK alleen plaats vinden via de rode wasruimte deur (uitzonderingen daargelaten).
7. Tijdens een operatieve ingreep moet het aantal deurbewegingen (ook de wasruimte deur) tot een minimum worden beperkt. Alleen noodzakelijke deurbewegingen zijn toegestaan.
8. Er mogen niet meer dan 12 personen per ingreep in de OK aanwezig zijn, waaronder maximaal twee kijkers.
9. Na ieder patiëntencontact worden de handen gedesinfecteerd met desinfectans.
10. Elkaar niet aanspreken is net zo erg als de regel zelf overtreden.
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.