Vieze ziekenhuizen

Patiëntveiligheid in het geding door slechte ziekenhuishygiëne

Op beelden die het onderzoeksprogramma ZEMBLA maakte tijdens het schoonmaken in ziekenhuizen, is te zien hoe strenge schoonmaakregels veelvuldig worden overtreden. Kamers waar met MRSA besmette patiënten hebben gelegen, worden niet goed gereinigd. Het sanitair, een broeinest van bacteriën, wordt ook niet volgens de regels schoongemaakt. Op de operatiekamer worden bloedresten niet gedesinfecteerd. Een anesthesist klaagt dat de apparaten in de operatiekamer al tijden niet goed zijn schoongemaakt.

Zie onder voor 'Vieze ziekenhuizen' in de media

De beelden zijn gemaakt door ZEMBLA-verslaggever Ton van der Ham, die als schoonmaker solliciteerde bij willekeurige ziekenhuizen in Nederland. Hij kon bij twee ziekenhuizen direct aan de slag: het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft en ziekenhuis St. Jansdal in Harderwijk.

ZEMBLA liet gerenommeerde experts op het gebied van hygiëne en ziekenhuisinfecties kijken naar de opnamen en zij reageerden geschokt. "De patiëntveiligheid is in het geding", stelt T. Daha, adviseur infectiepreventie. "Als ik dit zo zie, vraag ik me af of er überhaupt schone ziekenhuizen zijn in ons land."

J. Kluytmans, hoogleraar medische microbiologie en infectiepreventie: "Honderden patiënten zouden niet overlijden als we de hygiëneregels 100% naleven. Er is een patroon dat consequent de regels niet strak worden nageleefd."

Ook microbioloog A. Voss kan na het zien van de beelden maar tot één conclusie komen: "Als ik alle gebeurtenissen bij elkaar optel, dan moet je dat wel vies noemen."

Bloedresten
De ZEMBLA-verslaggever maakte onder meer schoon in operatiekamers waar operatielampen waarop bloedresten zaten niet gedesinfecteerd werden. Hij kreeg instructies om het sanitair schoon te maken met meubelreiniger. Vlokken stof haalde hij boven patiënten weg, terwijl zij een chemokuur ondergingen. Microbioloog Voss hierover: "Het aantreffen van stofnesten in patiëntenkamers met oncologiepatiënten is ernstig te noemen."

De ziekenhuizen waar ZEMBLA met verborgen camera gefilmd heeft, zijn ook geschrokken van de beelden. "De protocollen deugen wel, maar de navolging van die protocollen is duidelijk niet goed in orde", reageert J. Voorburg, lid Raad van Bestuur van het St. Jansdal ziekenhuis.

'Excessen'
V. Krul, lid Raad van Bestuur van het Reinier de Graaf Gasthuis, zegt: "U heeft mij de beelden laten zien en ik wil zeggen dat het ook voor mij excessen zijn. Ik geef ook aan dat hier oude gebouwen zijn, maar dat is geen excuus. Daar verschuil ik me niet achter." Op de vraag of de patiëntveiligheid in gevaar is, zegt Krul: "Dat zeggen de deskundigen, dat ben ik zelf niet. Ik weet in ieder geval wel dat we iets moeten doen aan het schoonmaken en dat gaan we doen."

Poll: verpleegkundigen vinden ziekenhuizen vies (28 april)

Reactie van ziekenhuis St. Jansdal in Harderwijk op de geheime camera-actie van ZEMBLA. Het ziekenhuis zegt onder andere dat  het direct na confrontatie met de beelden is begonnen met het doorvoeren van een aantal verbeteringen.

Rapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg over een onderzoek naar operatief proces in algemene en academische ziekenhuizen, met de focus op o.a. infectiepreventie. Hierin wordt geconcludeerd "het gedrag rond infectiepreventie en luchtbeheersing discipline ontbeert".

Antwoorden op Kamervragen van Van Gerven over het nieuws dat ziekenhuizen laks zijn bij het voorkomen van infecties en er meer mensen overlijden door ziekenhuisinfecties dan door het verkeer (mei 2008)

Kamervragen van VVD-lid Schippers over hygiëne in ziekenhuizen (oktober 2008)

Kamervragen van PVV-lid Agema over bezuinigingen op hygiëne in ziekenhuizen (december 2008)

RIVM onderzoek naar hoe vaak ziekenhuisinfecties voorkomen

'Ziekenhuizen zijn vies' (Radio 1 journaal) Een gesprek met Wim Schellekens, Hoofdinspecteur Ziekenhuizen van de Inspectie van de Gezondheidszorg

In Pauw en Witteman vertelt ZEMBLA-verslaggever Ton van der Ham over zijn undercover-actie als schoonmaker in twee ziekenhuizen (laatste deel van programma)