Veel liefs uit Irak

Het geweld in Irak wordt steeds heviger en bloediger. Maar toch willen Irakese vluchtelingen in Nederland zo snel mogelijk terug naar hun geboorteland. Sommigen emigreren nu al en hun in Nederland geboren kinderen nemen ze mee. Anderen gaan eerst voorzichtig op vakantie. Zembla volgde drie gezinnen en liet ze verslag doen van hun reis.

Camera mee
In de zomer van 2004 reisden tientallen Nederlandse Irakezen met hun gezinnen terug naar hun vaderland. Allemaal willen ze familieleden en vrienden terugzien en meehelpen aan de wederopbouw. Dat gaat echter niet zonder problemen. Het land wordt verscheurd door chaos en geweld. De meeste gezinnen gaan naar Irak voor een vakantie, maar er zijn er ook die nu al voorgoed teruggaan. Zembla gaf aan drie Irakese gezinnen een videocamera mee om verslag te doen van hun belevenissen.

Bommen en granaten
Vader Adnan Jawad heeft voor 2400 euro een oude Chrysler op de kop getikt. Met zijn vrouw en vier kinderen vertrekt hij begin juli naar Irak. Terwijl buiten de bommen en granaten afgaan, viert de familie Al Jawad een vrolijke vakantie. Ze bezoeken een bruiloft in Bagdad en filmen de met goud en mozaiek ingelegde koepel van de Imam Ali Moskee in Najaf.

Meisjes niet alleen over straat
Adnan en zijn vrouw zouden graag definitief terugkeren naar Irak. Ze hopen dat hun in Nederland geboren kinderen tijdens de reis tot de conclusie komen dat ze ook in Irak willen wonen. Maar de 17-jarige dochter Hawra moet er niet aan denken. ‘ Meisjes mogen daar niet eens alleen over straat. Dat kan alleen met hun vader of broer erbij .’

Voor goed terug
De Koerdische familie Arif vertrekt wel voorgoed naar Sulaymanya. Vader Ari, die in Nederland welzijnswerker was, is door zijn partij de KDP teruggeroepen naar het vaderland. Het huis in Heerhugowaard is verkocht en de kinderen nemen afscheid op school.

Moeilijk wennen
Eenmaal in Irak, blijkt uit de videoboodschap van de negenjarige dochter Saran, dat zij veel moeite heeft met haar nieuwe leven. Het kleine meisje heeft het zo slecht naar haar zin dat ze inmiddels lijdt aan een maagzweer. Ze mist haar vriendinnetjes, het grasveld voor het huis en de kroketten en frikandellen. Bovendien is ze bang voor haar nieuwe school waar kinderen door de leraar worden geslagen.

Teleurgesteld
Mowaffk al Sawad bezoekt zijn familie in Basra. Als achttienjarige jongen is hij zijn land onvlucht en nu, dertien jaar later, keert hij als volwassen man terug. Hij vindt een kapotte en zwaar vervuilde stad. Mowaffk is teleurgesteld in de mentaliteit van de Irakezen. Hij gelooft niet meer dat het nog goed komt: ‘Iedere bevolkingsgroep denkt alleen aan zijn eigen belangen.

Vreemde in eigen land
' Niemand bouwt aan een gemeenschappelijk Irak. ' Mowaffk velt harde oordelen over de problemen in Irak, maar omdat hijzelf als vluchteling jarenlang in luxe heeft geleefd wordt zijn mening door de Irakezen niet meer op prijs gesteld. Hij is een vreemde geworden in eigen land.