Het Europees Parlement stemt woensdag over een resolutie over het handelsverdrag TTIP. Dat moet richting geven aan de onderhandelingen over dit megaverdrag tussen de Verenigde Staten en de EU. Dinsdag is er een protest tegen het verdrag, vooral gevoerd via social media. Wat is TTIP en waarom is het omstreden? Vier vragen over TTIP:
Wat is TTIP?
TTIP staat voor Transatlantic Trade & Investment Partnership (TTIP), ofwel trans-Atlantisch handels- en investeringsverdrag. De Europese Unie (EU) en de Verenigde Staten (VS) onderhandelen sinds 2013 over deze overeenkomst waardoor handel tussen de grootmachten eenvoudiger en goedkoper moet worden.
Wie zijn voorstander van TTIP en waarom?
De voorstanders van TTIP zijn bedrijven en overheden. Bedrijven kunnen straks makkelijker importeren en exporteren. Door het wegvallen van handelsbarrières profiteren ook de Verenigde Staten, de Europese Unie en dus ook Nederland economisch. De Nederlandse overheid ziet grote voordelen van het vrije-handelsverdrag. Op de website van Rijksoverheid wordt geschreven over voordelen voor burgers (werkgelegenheid, hogere besteding door lagere kosten voor producten) en bedrijven (afschaffing importtarieven). ,,De EU en de VS hebben verschillende eisen voor bijvoorbeeld medische apparatuur, auto's, koelkasten, mobiele telefoons en zonnebrandolie’’, staat op de website van de overheid. ,,Door verschillende werkwijzen duurt het soms lang voordat deze geïmporteerd kunnen worden. Met TTIP kan dat verbeteren.’’
Wie zijn de tegenstanders van TTIP en waarom?
De tegenstanders zijn met name te vinden in de linkerkant van het politieke spectrum zoals de hoek van milieubescherming, dierenwelzijn, gezondheid en consumentenbelangen. Maar ook boeren en Europa-sceptische partijen zijn tegen. 390 maatschappelijke organisaties in Europa hebben inmiddels een kleine twee miljoen handtekeningen verzameld tegen TTIP.
De voornaamste kritiek tegen TTIP is dat door het openstellen van de handel, de democratie en autonomie van landen ondermijnd gaat worden. Bovendien vrezen tegenstanders dat Europese regels voor voedsel en veiligheid op de helling gaan. Zo is het in de VS toegestaan kippenvlees in een chloorbad te dompelen, in Europa niet. Als er straks vrije handel mogelijk is, zou de 'chloorkip' ook hier verkocht kunnen worden. In het geval van de chloorkip is daar vanuit Europa een stokje voor gestoken, maar er zijn nog genoeg andere voorbeelden. Zoals een metaalachtige stof die in de VS in frisdrank wordt gedaan maar hier verboden is, of een soort kunststof dat in de VS in brood zit om het flexibel te houden, maar hier niet is toegestaan. Het gebruik van deze kunststof is zelfs verboden in bijvoorbeeld yogamatjes.
De onduidelijkheid en schimmigheid waarmee de onderhandelingen in de Europese Commissie gepaard gaan, stuit veel organisaties tegen de borst: deze vinden namelijk plaats achter gesloten deuren.
Wat nu?
Wanneer het akkoord er precies moet liggen, is niet duidelijk. De bedoeling was aanvankelijk dat er eind 2015 een onderhandelingsakkoord van de Europese Commissie zou liggen, waar het Europees Parlement over zou stemmen. Waarschijnlijk wordt dit volgend jaar pas. (anp)
Gen-tech
In Europa wordt de Argentijnse gen-soja vooral geïmporteerd voor het diervoer. Voor het verbouwen van gemanipuleerde gewassen gelden nog strenge regels. Maar hoe lang nog kan Europa de lobby van bio-tech bedrijven weerstaan? Er is een vrij-handelsverdrag tussen Amerika en Europa in de maak, de TAFTA/TTIP. Euro-parlementariër Corinne Lepage vreest dat de gen-tech industrie hiermee een achterdeur heeft gevonden om de strenge Europese regelgeving te omzeilen.
Als de TAFTA/TTIP eenmaal van kracht is, kunnen multinationals zich wenden tot een arbitragetribunaal als zij vinden dat een land handelt in strijd met het handelsverdrag. Euro-parlementslid Lepage: '
Dan zou Frankrijk miljoenen of miljarden euro’s moeten betalen als ze genetische gewassen blijft weigeren
.'