Toezicht op antibiotica gebruik in veehouderij

De superbacterie
De volksgezondheid in Nederland staat de laatste jaren onder druk door problemen die veroorzaakt worden door de intensieve veeteelt. De MRSA, de BSE, de Q-koorts en ook de ESBL. Een superbacterie uit de kippenstal die mensen en dieren ongevoelig maakt voor antibiotica. De ESBL ontstaat doordat de pluimveehouderij buitensporig veel antibiotica gebruikt om de dicht op elkaar levende kippen gezond te houden. De kippen hebben daardoor een resistente bacterie ontwikkeld, die het bestrijden van infecties bij dier en mens moeilijk maakt en soms zelfs onmogelijk.

Artsen vertellen in ZEMBLA - ' Antibiotica alarm ' van Jos van Dongen en manon Blaas, dat ze zich ernstig zorgen maken over de ESBL, omdat ze het aantal patiënten die besmet raken met zo’n bacterie zien groeien.

Nota
In een nota die de Stuurgroep Antibioticaresistentie Dierhouderij heeft gepresenteerd staat dat er een onafhankelijke diergeneesmiddelenautoriteit komt die normen gaat opstellen voor verantwoord antibioticagebruik in de veehouderij. De overheid moet die normen verplicht stellen voor alle dierenartsen en veehouders.

Dat zal moeten leiden tot minder en verstandiger gebruik van het medicijn. Elk recept zal in het vervolg centraal worden geregistreerd in een databank.

De nota kondigt een aantal maatregelen aan die de diersector gaat nemen om het gebruik van antibiotica te verminderen. Dat is nodig omdat steeds meer bacteriën resistent worden voor allerlei antibiotica. In de Nederlandse veehouderij wordt in vergelijking met de rest van de wereld heel veel gebruikt.

In 2011 moet het antibioticagebruik in de veterinaire sector met twintig procent omlaag, in 2013 moet het gehalveerd zijn ten opzichte van het gebruik in 2009. In dat jaar is er 518 ton toegediend in de Nederlandse veehouderij.

De Stuurgroep, commissie-Werner, pleit voor een sterke vermindering van groepsmedicatie. Nu wordt heel vaak niet alleen aan zieke dieren antibiotica gegeven, maar via het voer preventief aan alle dieren.

Door de groepmediuacatie terug te dringen wordt de resistentie vertraagd doordat bacteriën minder blootgesteld worden aan het medicijn.

Per diersector komen er heldere regels voor verantwoord gebruik van antibiotica. Daarnaast moeten maatregelen op het gebied van huisvesting, hygiëne, vaccinatie en management zorgen voor minder noodzaak voor gebruik van de antibiotica.

Mensen
Antibiotica die essentieel zijn voor de humane geneeskunde moeten gereserveerd worden voor mensen en mogen alleen nog in precies omschreven situaties en bij individuele dieren gebruikt worden.

In de kippensector worden dieren bijvoorbeeld heel vaak preventief behandeld met cephalosporines. Die klasse antibiotica wordt in het ziekenhuis gebruikt om patiënten met ernstige infecties te behandelen.

Door het overvloedige antibioticagebruik bevatten de kippen nu massaal bacteriën die door het enzym ESBL resistent zijn geworden voor die antibiotica. Van alle kip in de Nederlandse winkels bevat intussen 94 procent resistente bacteriën. In de zembla uitzending ' Antibiotica alarm ' zegt Directeur van het RIVM R. Coutinho dat hij zich al jaren zorgen maakt over de toenemende resistentie tegen antibiotica, hij vindt dat de bron aangepakt moet worden. Coutinho: ‘Wat je moet doen is antibioticagebruik in de dierhouderij terugbrengen. En niet alleen in Nederland, ook in andere landen.’

Database
Eind dit jaar moeten alle voorgeschreven en toegediende antibiotica door dierenartsen en dierhouders geregistreerd worden in de database VetCis. Registratie maakt het mogelijk om het voorschrijfgedrag van dierenartsen en het antibioticagebruik op bedrijven onderling te vergelijken.