'Als we het taboe rond depressie kunnen terugdringen wordt het voor mensen ook makkelijker om zich te melden voor een goede behandeling', stelt Esther van Fenema, psychiater in Leiden en één van de initiatiefneemsters van het Depressiegala, dat 25 januari werd gehouden.
Het idee voor het gala ontstond nadat Van Fenema in één van haar columns voor The Post Online de verzuchting had laten vallen dat er wél allerlei gala's rondom kanker worden georganiseerd, maar nooit iets rond depressies. Ze raakte daarover aan de praat met psychiater Bram Bakker en samen met patiënt advocate Mariëlle Horsting besloten ze zelf een gala te organiseren. Het werd een groot succes.
Media aandacht
'We kregen echt enorm veel media aandacht. Ik kon het woord depressiegala op het laatst bijna niet meer horen. Maar ons doel was bereikt: meer aandacht voor depressie en ook nog een heel leuke avond die goed werd bezocht.' De avond, waarop verschillende artiesten optraden als Mike Bodde, Karin Bloemen en Marjolijn van Kooten, die zelf ook onder depressies hebben geleden, bracht zelfs nog wat geld op. Er is naar schatting zo'n tienduizend euro overgebleven en dat gaat naar 'Je bent de enige niet', een theaterproject over depressie voor jongeren.
Meer prikkels
Van Fenema vindt dan ook dat ook onder jongeren het taboe doorbroken moet worden. Want depressie onder jongeren neemt toe, merkt zij. 'Hoe dat precies komt, daar hebben we nog geen sluitend antwoord op. Wat je in ieder geval wel ziet is dat jongeren vandaag de dag veel meer prikkels hebben dan twintig jaar geleden, via hun smartphone en social media. En er is veel druk op ze om gelukkig te worden. Dat is eigenlijk een vaag doel: hoe word je gelukkig? Vroeger was het doel veel makkelijker: een leuke baan vinden, een leuke partner.'
Faalangst
Dat leidt volgens Van Fenema ook vaak tot een soort faalangst. 'Dat hoor ik ook wel terug in mijn spreekkamer, dat ze steeds bang zijn dat ze het niet goed doen.' Van Fenema, die zelf naast psychiater ook afgestudeerd violiste is, heeft een speciale muziekpoli in het Leids Universitair Medisch Centrum. Daar komen veel jonge muzikanten en studenten van het conservatorium. Podiumangst en faalangst blijken een belangrijke trigger voor depressies te vormen.
Symptomen
Maar wanneer worden angst en verdriet eigenlijk een 'echte' depressie? Van Fenema wijst op de negen symptomen die men kan herkennen (zie: de symptomen ). Als vijf van die symptomen zich twee weken achter elkaar voordoen is er een grote kans dat je aan een depressie lijdt. 'Maar dan nog moet je eerst naar een psychiater voor een goede diagnose. En zelfs voor ons psychiaters is het soms moeilijk de diagnose te stellen.'
Antidepressiva
Dat er soms huisartsen zijn die patiënten antidepressiva voorschrijven vindt Van Fenema onverantwoord. 'Die huisarts kan nooit vaststellen of iemand een depressie heeft. Bovendien hangt het er ook nog vanaf wat voor depressie je hebt of medicijnen nut hebben. Als er een biologische component is die de depressie veroorzaakt, dus iets genetisch, dan kunnen medicijnen helpen. Maar als de depressie vooral wordt veroorzaakt door omgevingsfactoren dan heb je soms minder aan medicijnen en is psychotherapie een betere optie.’
Zelfmoord
Dat steeds meer jongeren antidepressiva slikken vindt ze een slechte zaak. 'Het brein is zich nog aan het ontwikkelen en we weten niet precies wat die medicijnen daar voor invloed op kunnen hebben. Je moet daar dus heel terughoudend mee zijn. En er zijn aanwijzingen dat het bij jongeren ook tot zelfmoord pogingen kan leiden. Dat is natuurlijk vreselijk; dat iemand die nog aan het begin van het leven staat zegt: Ik kan het niet meer aan, ik wil er mee stoppen. Dat moeten we natuurlijk voorkomen.'