Smeulend vuur

De vrijwillige brandweer in Nederland kampt met steeds meer problemen bij het uitoefenen van haar taak. Zo is het vaak moeilijk om met voldoende personeel uit te rukken en is er een groot tekort aan oefenmogelijkheden. Nieuwe vrijwilligers zijn steeds moeilijker te vinden.

In Nederland zitten 22.000 mensen bij de vrijwillige brandweer. Alleen de grote steden en de regionale brandweer hebben 4.500 beroepsbrandweerlieden in dienst. Zembla filmde bij de vrijwillige korpsen van de gemeenten Wognum, Oegstgeest en Rheden. Veel korpsen klagen dat ze nauwelijks realitisch kunnen oefenen. Door strenge milieuregels mag bijna nergens met echt vuur geoefend worden en trainen met gevaarlijke stoffen is ook verboden.

Ongeschikt
De 18 grotere oefencentra in ons land zijn volgens I. Helsloot van het Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding (NIBRA) bijna allemaal ongeschikt voor moderne realistische oefeningen. ‘Zembla’ toont hoe bijvoorbeeld het vrijwillige korps van Wognum met behulp van rookmachines en discolichten in gebouwen moet oefenen. Andere oefenenmogelijkheden zijn volgens commandant G. Zomer van Wognum niet voor handen.

Een op de tien korpsen kampt op dit moment overdag met paraatheidsproblemen. Dat komt omdat vrijwilliggers steeds vaker van hun werkgever niet weg mogen als de brandweerpieper gaat. Ook in Wognum, Oegstgeest en Rheden kent men deze problemen. Soms lukt het maar net om een brandweerauto met de vereiste acht brandweerlieden te laten uitrukken. Ook hebben korpsen veel moeite om nieuwe vrijwilligers te vinden.

Angst
In Oegstgeest zoekt met al vier jaar tevergeefs naar nieuwe collega’s. Volgens plaatselijk commandant A. Stam komt dat doordat belangstelling voor vrijwilligerswerk maatschappelijk gezien afneemt. Veel mensen vinden de opleiding voor vrijwillige brandweerman zwaar en er bestaat angst voor ongelukken. Staatssecretaris G. de Vries (Binnenlandse Zaken ) zegt in ‘Zembla’ dat veel meer vrouwen en allochtonen geworven moeten worden.

Aan grote oefeningen voor rampenbestrijding komen veel vrijwillige korpsen door tijdgebrek nauwelijks toe. Zo wordt er volgens I. Helsloot (NIBRA) bijvoorbeeld niet geoefend met met de speciale containers voor grootschalige calamiteiten die bij alle regionale brandweerkorpsen zijn opgeslagen. ‘Zembla’ spoorde twee van die containers op, waarin onder meer materieel zit om slachtoffers onder ingestorte gebouwen op te sporen.

Intussen vindt staatssecretaris de Vries dat vrijwillige korpsen vaker en beter moeten gaan oefenen. Zo moet binnenkort iedere brandweerman jaarlijks 70 uur realistisch geoefend hebben. Maar commandanten zeggen in ‘Zembla’ dat de belasting voor de vrijwilligers daardoor steeds verder toeneemt . Ze zeggen bang te zijn dat de vrijwillers daardoor afhaken.