Seksuele intimidatie en verkrachting bij Verenigde Naties

The Guardian sprak met vijftien medewerkers en oud-medewerkers van de internationale organisatie. Ze omschrijven allemaal een angst- en 'zwijgcultuur' binnen de VN waardoor niemand meer iets durft te melden. De geïnterviewden vertellen anoniem dat ze in de afgelopen vijf jaar seksuele intimidatie of geweldpleging hebben meegemaakt of gemeld. Hun verhalen lopen uiteen van seksuele intimidatie tot en met verkrachting.

Bang baan kwijt te raken
Drie vrouwen vertellen dat ze noodgedwongen zijn gestopt met werk of bedreigd werden met ontslag. De daders konden gewoon doorwerken. Zeven van de vrouwen die de Guardian sprak hadden een melding gemaakt van wat hen was overkomen, iets wat zelden voortkomt omdat de slachtoffers vaak bang zijn hun baan kwijt te raken. Een van de geïnterviewde vrouwen die werd lastig gevallen door een leidinggevende tijdens het werk zegt hierover: "Als je een melding maakt, kun je je baan wel vergeten.”

‘Te weinig bewijs’
Een vrouw vertelt dat ze werd verkracht door een hogergeplaatste VN-collega. Ze meldde de misdaad, met medische bewijzen en getuigenverklaringen, maar kreeg te horen dat er te weinig bewijs was. Een andere vrouw die was aangevallen terwijl ze voor de VN werkte, vertelt dat ze van de vertrouwenspersoon op haar werk te horen kreeg dat hij niet kon helpen bij het indienen van een klacht omdat hij werd bedreigd door hooggeplaatste VN-collega’s. Uit andere interviews blijkt dat er sprake is van slechte medische zorg en slechte begeleiding. Zo kreeg een vrouw pas na zes weken therapie om haar verkrachting te verwerken. Volgens de advocaat die ze inschakelde heeft het VN-systeem haar in te steek gelaten.

Promotie in ruil voor seks
Een VN-medewerker die in Afrika werkte, zei dat een leidinggevende haar seksueel misbruikte nadat hij haar had uitgenodigd voor een drankje: "Ik zei nee, maar hij negeerde het gewoon. Daarna zei hij: 'Als je ooit een aanbeveling nodig hebt, laat het me weten.'" Andere medewerkers vertelden dat managers in Rome promotie aanboden in ruil voor seks.

Uit interne documenten blijkt ook dat het onderzoeksteam van de VN dat toezicht moet houden op dit soort misstanden, belangrijke getuigen niet heeft gehoord en dat er fouten zitten in de gespreksverslagen. Ook zitten vermoedelijke daders nog steeds op hun post als leidinggevende.

Reactie VN
In een reactie op de verhalen van de geïnterviewden zeggen de VN dat het probleem ‘een punt van zorg’ is binnen de organisatie. De secretaris-generaal van de VN, António Guterres heeft de aanpak van seksuele intimidatie hoge prioriteit te geven en gezegd verkrachting niet te zullen accepteren. Hij heeft een speciale advocaat ingeschakeld voor de slachtoffers en een werkgroep opgericht om nieuwe maatregelen uit te werken en klachten te onderzoeken. Er zou ook een noodnummer komen waar slachtoffers terechtkunnen.

‘Verkracht door de vredessoldaat’
De Verenigde Naties staan al langer ter discussie vanwege verhalen en rapporten over misbruik en seksuele intimidatie.  Woensdag 7 februari zendt Zembla de Zweedse documentaire ‘Verkracht door de vredessoldaat’ uit over één van de grootste VN-schandalen: Franse soldaten misbruikten kinderen die ze zouden moeten beschermen in de door burgeroorlog geteisterde Centraal Afrikaanse Republiek. Getuigenverklaringen, opgeschreven in een geheim rapport, worden stilgehouden door de Verenigde Naties. Als het rapport op het bureau belandt van VN-directeur veldoperaties Anders Kompass, besluit hij het naar buiten te brengen om het misbruik te stoppen.

Voor het eerst vertelt de klokkenluider uitgebreid over de tegenwerking die hem dit oplevert binnen de VN. Een Zweedse journaliste reist naar de Centraal Afrikaanse Republiek op zoek naar het lot van de misbruikte kinderen. Er gaat een beerput open. Zo blijken er bijna tien ‘Blauwhelm- baby’s’ op een VN-lijst staan, geboren na verkrachtingen door vredessoldaten uit meerdere landen. Bekijk hier vast een kort fragment:

Lees ook het volledige artikel in The Guardian