‘Schoffering van tegenmacht’, organisaties woedend over haastige nieuwe wet

NRC meldde in april dat de NCTV met nepaccounts honderden activisten, religieuze prominenten en politieke campagneleiders volgde. Demissionair justitieminister Ferd Grapperhaus noemde die handelswijze eerder dit jaar "juridisch kwetsbaar".

Het kabinet wil de wet nu verruimen. Amnesty International, Bits of Freedom, Open State Foundation, Vrijschrift en Waag vragen minister Ferd Grapperhaus de consultatie opnieuw te doen met een reactietermijn van tenminste vier weken.

De wet lijkt er namelijk vliegensvlug doorheen gedrukt te worden, stelt Bits of Freedom, omdat organisaties slechts vijf dagen de tijd krijgen om op het wetsvoorstel te reageren. “Dat is een schoffering van de tegenmacht, waar Den Haag de afgelopen maanden juist zo vol van was”, zegt Bits of Freedom.

De vijf organisaties hebben ook forse kritiek op hoe die reactietijd van vijf dagen is ingericht. Via een zogeheten internetconsultatie mag iedereen suggesties doen voor verbetering van wetsvoorstellen. Dat zou "de betrokkenheid van burgers" vergroten, aldus het kabinet. “En niemand die ervan wist, want het ministerie heeft de consultatie stilletjes gepubliceerd, zonder het gebruikelijke persbericht”, aldus de organisaties.
"We hebben het hier over een heftig en omstreden voorstel dat gaat over de verwerking van gevoelige persoonsgegevens van iedereen in Nederland," zegt Evelyn Austin van Bits of Freedom. "Een constructieve reactie daarop kunnen we alleen geven na een grondige bestudering. Daarvoor zijn vijf werkdagen niet genoeg.”

Serv Wiemers, directeur van Open State Foundation, sluit zich bij de kritiek aan. "Het kabinet heeft de mond vol van een nieuwe bestuurscultuur. Van een betere balans tussen macht en tegenmacht. En van transparantie. De manier waarop dit wetsvoorstel wordt doorgeduwd lijkt daar helemaal niet op", zegt Wiemers.

Amnesty International noemt de wet ingrijpend. "De regering denkt dat het hier om een futiliteit gaat, maar dat is het niet. Met deze wet installeren we een nieuwe geheime dienst die specifiek het maatschappelijk middenveld in de gaten houdt", zegt Merel Koning van Amnesty International.