Bijna de helft van alle Nederlanders komt, gezien hun inkomen, in aanmerking voor gratis rechtsbijstand. Jaarlijks kloppen bijna 400.000 mensen aan bij de Buro's voor Rechtshulp. Vorige week gaf de Tweede Kamer groen licht voor de plannen van minister Donner om de gesubsidieerde rechtshulp te hervormen. Als gevolg hiervan zullen de 43 Bureaus voor Rechtshulp verdwijnen. Ze maken plaats voor een nieuwe organisatie: het juridisch loket. In de documentaire 'Ruzie om recht' onderzoekt Zembla de gevolgen in de praktijk van deze ingrijpende stelselwijziging in de rechtshulp.
Zembla filmde bij de bureaus in Amsterdam en Rotterdam. Honderden mensen melden zich dagelijks via de telefoon en aan de balie met juridische problemen. Iemand heeft een conflict met zijn werkgever, een ander ligt overhoop met zijn huisbaas of een uitkeringsinstantie. Theo Willemse, directeur van de Amsterdamse vestiging zegt in Zembla: "We kunnen de drukte niet meer aan, de lijnen zijn constant overbezet".
Door de economische recessie neemt het aantal ontslagzaken sterk toe. Juristen van de Bureaus voor Rechtshulp helpen dagelijks tientallen mensen met bezwaarschriften en procedures. In het nieuwe stelsel mag dat niet meer. Het bieden van juridische bijstand is dan uitsluitend toegestaan aan advocaten. Het nieuwe juridische loket mag alleen eenvoudige adviezen geven en moet snel doorverwijzen naar de advocatuur.
Verdeeld
De buro's zijn onderling totaal verdeeld over de plannen van minister Donner. De ene helft beschouwt ze als een verbetering, de andere als een verslechtering. Elise Bravenboer, directeur van de Rotterdamse vestiging: "Onze juristen zullen een doorstart maken als advocatenkantoor. Klanten zullen sneller en beter geholpen worden. Het gebeurt alleen niet meer onder dezelfde vlag." Haar collega in Amsterdam meent: "Ik moet een goedlopend bedrijf sluiten. De cliënten zijn de dupe".
De Vereniging Sociale Advocatuur verwacht capaciteitsproblemen. Nu kan men de toestroom van cliënten al nauwelijks aan, in de toekomst zal die nog groter worden. Voorzitter Bert Brands noemt de stelselwijziging een ramp voor de rechtshulp in Nederland.