Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek
Experts: 'Beschouw rubberen kunstgras korrels als consumentenproduct'
28-11-2016
• leestijd 7 minuten
•
217 keer bekeken
• 
Het rubbergranulaat op de Nederlandse kunstgras voetbalvelden moet worden aangemerkt als consumentenproduct en aan de gezondheidsnormen voor consumentenproducten voldoen. Dat zeggen experts maandag in de Volkskrant op basis van verschillende rapporten. Nu worden de rubberkorrels beoordeeld als ‘chemisch mengsel’ waardoor de normen waaraan ze moeten voldoen minder streng zijn.
Onderzoek van de branche
Uit nieuw onderzoek van de bandenbranchevereniging VACO zou het rubbergranulaat op vijftig door de vereniging onderzochte velden voldoen aan de Europese normen. 'Kunstgras met SBR-granulaat van voertuigbanden is veilig', berichtte de branchevereniging op de site SBRcheck. Maar wie de uitkomsten van het onderzoek langs de Europese normen voor consumentenproducten legt, ziet een heel andere uitkomst. Dat deed de NOS, die de resultaten van vijftig onderzoeken van de VACO mocht inzien en die vergeleek met tien andere onderzoeken van voetbalvelden in de omgeving Oss en Eindhoven. Uit het onderzoek van de NOS blijkt dat 58 van de 60 onderzochte voetbalvelden niet aan de normen voldoen.
Uit nieuw onderzoek van de bandenbranchevereniging VACO zou het rubbergranulaat op vijftig door de vereniging onderzochte velden voldoen aan de Europese normen. 'Kunstgras met SBR-granulaat van voertuigbanden is veilig', berichtte de branchevereniging op de site SBRcheck. Maar wie de uitkomsten van het onderzoek langs de Europese normen voor consumentenproducten legt, ziet een heel andere uitkomst. Dat deed de NOS, die de resultaten van vijftig onderzoeken van de VACO mocht inzien en die vergeleek met tien andere onderzoeken van voetbalvelden in de omgeving Oss en Eindhoven. Uit het onderzoek van de NOS blijkt dat 58 van de 60 onderzochte voetbalvelden niet aan de normen voldoen.
De cijfers
Hoe zit dat? De huidige Europese normen voor ‘chemische mengsels’ zijn momenteel vastgesteld op 1000 milligram per kilogram. De norm voor consumentenproducten is 1 milligram per kilogram (per stof). Voor kinderproducten, zoals speelgoed, is die grens zelfs nog strenger: 0,5 per kilogram. Het rubbergranulaat moet op dit moment voldoen aan de normen voor chemische mengsels. Dat maakt dus dat voetballen op korrels van oude autobanden volgens de bandenbranche niet gevaarlijk is. De korrels voldoen immers ruimschoots aan de normen voor ‘chemische mengsels’.
Hoe zit dat? De huidige Europese normen voor ‘chemische mengsels’ zijn momenteel vastgesteld op 1000 milligram per kilogram. De norm voor consumentenproducten is 1 milligram per kilogram (per stof). Voor kinderproducten, zoals speelgoed, is die grens zelfs nog strenger: 0,5 per kilogram. Het rubbergranulaat moet op dit moment voldoen aan de normen voor chemische mengsels. Dat maakt dus dat voetballen op korrels van oude autobanden volgens de bandenbranche niet gevaarlijk is. De korrels voldoen immers ruimschoots aan de normen voor ‘chemische mengsels’.
Krachtige lobby
?Dat het rubbergranulaat niet hoeft te voldoen aan de strengere eisen die voor consumentenproducten gelden, komt mede door de lobby van de autobranche. De eisen waar rubbergranulaat aan moet voldoen zijn vastgelegd in de REACH-regeling, die in december 2015 inging. Maar voordat deze regeling van start ging, probeerde de autobandenbranche een uitzonderingspositie te krijgen voor het granulaat. De lobby was erop gericht om de rubberkorrels niet als consumentenproduct aan te merken, zodat het ook niet aan daarvoor geldende normen zou hoeven te voldoen. Zoals onze uitzending ‘Gevaarlijk spel’ aantoont, was deze lobby succesvol: de kunstgraskorrels hoeven niet aan de strengere normen te voldoen.
?Dat het rubbergranulaat niet hoeft te voldoen aan de strengere eisen die voor consumentenproducten gelden, komt mede door de lobby van de autobranche. De eisen waar rubbergranulaat aan moet voldoen zijn vastgelegd in de REACH-regeling, die in december 2015 inging. Maar voordat deze regeling van start ging, probeerde de autobandenbranche een uitzonderingspositie te krijgen voor het granulaat. De lobby was erop gericht om de rubberkorrels niet als consumentenproduct aan te merken, zodat het ook niet aan daarvoor geldende normen zou hoeven te voldoen. Zoals onze uitzending ‘Gevaarlijk spel’ aantoont, was deze lobby succesvol: de kunstgraskorrels hoeven niet aan de strengere normen te voldoen.
Speeltuintegel
?Deze strenge Europese normen gelden overigens wel voor de rubbertegels in speeltuinen, de zogenaamde valdempingstegels. Zembla ontdekte dat de bandenbranche ook een uitzonderingspositie voor deze tegels wilde bemachtigen , maar dat kwam er vooralsnog niet van.
?Deze strenge Europese normen gelden overigens wel voor de rubbertegels in speeltuinen, de zogenaamde valdempingstegels. Zembla ontdekte dat de bandenbranche ook een uitzonderingspositie voor deze tegels wilde bemachtigen , maar dat kwam er vooralsnog niet van.
Lees ook in Zembla Extra: ‘Giftige tegels in de speeltuin’
Zekere voor het onzekere nemen
Verschillende deskundigen stellen nu dat de korrels juist wél als consumentenproduct moeten worden aangemerkt en vinden dat je uit voorzorg beter niet op het gras zou moeten spelen. De Amerikaanse toxicoloog David Brown in de Volkskrant:
Verschillende deskundigen stellen nu dat de korrels juist wél als consumentenproduct moeten worden aangemerkt en vinden dat je uit voorzorg beter niet op het gras zou moeten spelen. De Amerikaanse toxicoloog David Brown in de Volkskrant:
"
De centrale vraag is hoeveel contact er is met de rubberkorrels. Kan het worden ingeademd of ingeslikt? Die risico's zijn nooit goed onderzocht".
Ook hoogleraar hematologie in het Erasmus MC Bob Löwenberg is het oneens met de normering. Tegen
de NOS
zegt hij te vinden dat we nu bezig zijn met een experiment op gezonde mensen en dat we daarmee moeten stoppen. Löwenberg:
"Ik zou zeggen: beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Laten we stoppen en proberen in een goed gefaseerd plan die velden op te ruimen, zodat we niet over een paar jaar tot de ontdekking hoeven te komen dat dit foute boel was. Laten we dat experiment maar gewoon niet doen. Laten we dit stoppen. Dat doen we vaker met troep die slecht is voor de gezondheid."
Opvallende overschrijdingen
?Uit de vergelijking die de NOS afgelopen weekend maakte op basis van verschillende onderzoeken, blijkt dat vier van de acht bewezen kankerverwekkende stoffen vaak voorkomen in de korrels. Bij de stof Benzo(e)pyreen is de gemiddelde overschrijding van de consumentennorm het grootst, namelijk 3,2 keer. Bij het meeste vervuilde veld is de overschrijding 5,9 keer. Bij Benzo(a)pyreen, Benzo(b)fluorantheen, Chryseen is de gemiddelde overschrijding 1,5 keer. Bij het meest vervuilde veld is de overschrijding van Chryseen 3,6 keer. Lees ook: http://nos.nl/artikel/2145325-eerste-kunstgrasonderzoeken-relatief-veel-kankerverwekkende-stoffen.html
?Uit de vergelijking die de NOS afgelopen weekend maakte op basis van verschillende onderzoeken, blijkt dat vier van de acht bewezen kankerverwekkende stoffen vaak voorkomen in de korrels. Bij de stof Benzo(e)pyreen is de gemiddelde overschrijding van de consumentennorm het grootst, namelijk 3,2 keer. Bij het meeste vervuilde veld is de overschrijding 5,9 keer. Bij Benzo(a)pyreen, Benzo(b)fluorantheen, Chryseen is de gemiddelde overschrijding 1,5 keer. Bij het meest vervuilde veld is de overschrijding van Chryseen 3,6 keer. Lees ook: http://nos.nl/artikel/2145325-eerste-kunstgrasonderzoeken-relatief-veel-kankerverwekkende-stoffen.html
Het ministerie van Volksgezondheid, de KNVB en de Vereniging Sport en Gemeenten willen niet reageren op de bevindingen van de bandenbranche. Ze wachten op de uitkomsten van het RIVM-onderzoek, die eind dit jaar worden verwacht.
Kijk terug:
'Gevaarlijk spel’
Update, dinsdag 21:00
De meeste Overijsselse kunstgrasvelden bevatten kankerverwekkende stoffen. Dat blijkt uit de steekproef die RTV Oost deed op de Overijsselse velden. De resultaten van het eigen opgezette onderzoek laten zien dat het gehalte kankerverwekkende PAK's in de kunstgraskorrels van gerecyclede autobanden hoger is dan specialisten gezond achten, schrijft RTV Oost.
Lees: 'Veel kankerverwekkende stoffen in Overijsselse kunstgrasvelden'
De meeste Overijsselse kunstgrasvelden bevatten kankerverwekkende stoffen. Dat blijkt uit de steekproef die RTV Oost deed op de Overijsselse velden. De resultaten van het eigen opgezette onderzoek laten zien dat het gehalte kankerverwekkende PAK's in de kunstgraskorrels van gerecyclede autobanden hoger is dan specialisten gezond achten, schrijft RTV Oost.
Lees: 'Veel kankerverwekkende stoffen in Overijsselse kunstgrasvelden'
Het rubbergranulaat op de Nederlandse kunstgras voetbalvelden moet worden aangemerkt als consumentenproduct en aan de gezondheidsnormen voor consumentenproducten voldoen. Dat zeggen experts maandag in de Volkskrant op basis van verschillende rapporten. Nu worden de rubberkorrels beoordeeld als ‘chemisch mengsel’ waardoor de normen waaraan ze moeten voldoen minder streng zijn.
Onderzoek van de branche
Uit nieuw onderzoek van de bandenbranchevereniging VACO zou het rubbergranulaat op vijftig door de vereniging onderzochte velden voldoen aan de Europese normen. 'Kunstgras met SBR-granulaat van voertuigbanden is veilig', berichtte de branchevereniging op de site SBRcheck. Maar wie de uitkomsten van het onderzoek langs de Europese normen voor consumentenproducten legt, ziet een heel andere uitkomst. Dat deed de NOS, die de resultaten van vijftig onderzoeken van de VACO mocht inzien en die vergeleek met tien andere onderzoeken van voetbalvelden in de omgeving Oss en Eindhoven. Uit het onderzoek van de NOS blijkt dat 58 van de 60 onderzochte voetbalvelden niet aan de normen voldoen.
Uit nieuw onderzoek van de bandenbranchevereniging VACO zou het rubbergranulaat op vijftig door de vereniging onderzochte velden voldoen aan de Europese normen. 'Kunstgras met SBR-granulaat van voertuigbanden is veilig', berichtte de branchevereniging op de site SBRcheck. Maar wie de uitkomsten van het onderzoek langs de Europese normen voor consumentenproducten legt, ziet een heel andere uitkomst. Dat deed de NOS, die de resultaten van vijftig onderzoeken van de VACO mocht inzien en die vergeleek met tien andere onderzoeken van voetbalvelden in de omgeving Oss en Eindhoven. Uit het onderzoek van de NOS blijkt dat 58 van de 60 onderzochte voetbalvelden niet aan de normen voldoen.
De cijfers
Hoe zit dat? De huidige Europese normen voor ‘chemische mengsels’ zijn momenteel vastgesteld op 1000 milligram per kilogram. De norm voor consumentenproducten is 1 milligram per kilogram (per stof). Voor kinderproducten, zoals speelgoed, is die grens zelfs nog strenger: 0,5 per kilogram. Het rubbergranulaat moet op dit moment voldoen aan de normen voor chemische mengsels. Dat maakt dus dat voetballen op korrels van oude autobanden volgens de bandenbranche niet gevaarlijk is. De korrels voldoen immers ruimschoots aan de normen voor ‘chemische mengsels’.
Hoe zit dat? De huidige Europese normen voor ‘chemische mengsels’ zijn momenteel vastgesteld op 1000 milligram per kilogram. De norm voor consumentenproducten is 1 milligram per kilogram (per stof). Voor kinderproducten, zoals speelgoed, is die grens zelfs nog strenger: 0,5 per kilogram. Het rubbergranulaat moet op dit moment voldoen aan de normen voor chemische mengsels. Dat maakt dus dat voetballen op korrels van oude autobanden volgens de bandenbranche niet gevaarlijk is. De korrels voldoen immers ruimschoots aan de normen voor ‘chemische mengsels’.
Krachtige lobby
?Dat het rubbergranulaat niet hoeft te voldoen aan de strengere eisen die voor consumentenproducten gelden, komt mede door de lobby van de autobranche. De eisen waar rubbergranulaat aan moet voldoen zijn vastgelegd in de REACH-regeling, die in december 2015 inging. Maar voordat deze regeling van start ging, probeerde de autobandenbranche een uitzonderingspositie te krijgen voor het granulaat. De lobby was erop gericht om de rubberkorrels niet als consumentenproduct aan te merken, zodat het ook niet aan daarvoor geldende normen zou hoeven te voldoen. Zoals onze uitzending ‘Gevaarlijk spel’ aantoont, was deze lobby succesvol: de kunstgraskorrels hoeven niet aan de strengere normen te voldoen.
?Dat het rubbergranulaat niet hoeft te voldoen aan de strengere eisen die voor consumentenproducten gelden, komt mede door de lobby van de autobranche. De eisen waar rubbergranulaat aan moet voldoen zijn vastgelegd in de REACH-regeling, die in december 2015 inging. Maar voordat deze regeling van start ging, probeerde de autobandenbranche een uitzonderingspositie te krijgen voor het granulaat. De lobby was erop gericht om de rubberkorrels niet als consumentenproduct aan te merken, zodat het ook niet aan daarvoor geldende normen zou hoeven te voldoen. Zoals onze uitzending ‘Gevaarlijk spel’ aantoont, was deze lobby succesvol: de kunstgraskorrels hoeven niet aan de strengere normen te voldoen.
Speeltuintegel
?Deze strenge Europese normen gelden overigens wel voor de rubbertegels in speeltuinen, de zogenaamde valdempingstegels. Zembla ontdekte dat de bandenbranche ook een uitzonderingspositie voor deze tegels wilde bemachtigen , maar dat kwam er vooralsnog niet van.
?Deze strenge Europese normen gelden overigens wel voor de rubbertegels in speeltuinen, de zogenaamde valdempingstegels. Zembla ontdekte dat de bandenbranche ook een uitzonderingspositie voor deze tegels wilde bemachtigen , maar dat kwam er vooralsnog niet van.
Lees ook in Zembla Extra: ‘Giftige tegels in de speeltuin’
Zekere voor het onzekere nemen
Verschillende deskundigen stellen nu dat de korrels juist wél als consumentenproduct moeten worden aangemerkt en vinden dat je uit voorzorg beter niet op het gras zou moeten spelen. De Amerikaanse toxicoloog David Brown in de Volkskrant:
Verschillende deskundigen stellen nu dat de korrels juist wél als consumentenproduct moeten worden aangemerkt en vinden dat je uit voorzorg beter niet op het gras zou moeten spelen. De Amerikaanse toxicoloog David Brown in de Volkskrant:
"
De centrale vraag is hoeveel contact er is met de rubberkorrels. Kan het worden ingeademd of ingeslikt? Die risico's zijn nooit goed onderzocht".
Ook hoogleraar hematologie in het Erasmus MC Bob Löwenberg is het oneens met de normering. Tegen
de NOS
zegt hij te vinden dat we nu bezig zijn met een experiment op gezonde mensen en dat we daarmee moeten stoppen. Löwenberg:
"Ik zou zeggen: beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Laten we stoppen en proberen in een goed gefaseerd plan die velden op te ruimen, zodat we niet over een paar jaar tot de ontdekking hoeven te komen dat dit foute boel was. Laten we dat experiment maar gewoon niet doen. Laten we dit stoppen. Dat doen we vaker met troep die slecht is voor de gezondheid."
Opvallende overschrijdingen
?Uit de vergelijking die de NOS afgelopen weekend maakte op basis van verschillende onderzoeken, blijkt dat vier van de acht bewezen kankerverwekkende stoffen vaak voorkomen in de korrels. Bij de stof Benzo(e)pyreen is de gemiddelde overschrijding van de consumentennorm het grootst, namelijk 3,2 keer. Bij het meeste vervuilde veld is de overschrijding 5,9 keer. Bij Benzo(a)pyreen, Benzo(b)fluorantheen, Chryseen is de gemiddelde overschrijding 1,5 keer. Bij het meest vervuilde veld is de overschrijding van Chryseen 3,6 keer. Lees ook: http://nos.nl/artikel/2145325-eerste-kunstgrasonderzoeken-relatief-veel-kankerverwekkende-stoffen.html
?Uit de vergelijking die de NOS afgelopen weekend maakte op basis van verschillende onderzoeken, blijkt dat vier van de acht bewezen kankerverwekkende stoffen vaak voorkomen in de korrels. Bij de stof Benzo(e)pyreen is de gemiddelde overschrijding van de consumentennorm het grootst, namelijk 3,2 keer. Bij het meeste vervuilde veld is de overschrijding 5,9 keer. Bij Benzo(a)pyreen, Benzo(b)fluorantheen, Chryseen is de gemiddelde overschrijding 1,5 keer. Bij het meest vervuilde veld is de overschrijding van Chryseen 3,6 keer. Lees ook: http://nos.nl/artikel/2145325-eerste-kunstgrasonderzoeken-relatief-veel-kankerverwekkende-stoffen.html
Het ministerie van Volksgezondheid, de KNVB en de Vereniging Sport en Gemeenten willen niet reageren op de bevindingen van de bandenbranche. Ze wachten op de uitkomsten van het RIVM-onderzoek, die eind dit jaar worden verwacht.
Kijk terug:
'Gevaarlijk spel’
Update, dinsdag 21:00
De meeste Overijsselse kunstgrasvelden bevatten kankerverwekkende stoffen. Dat blijkt uit de steekproef die RTV Oost deed op de Overijsselse velden. De resultaten van het eigen opgezette onderzoek laten zien dat het gehalte kankerverwekkende PAK's in de kunstgraskorrels van gerecyclede autobanden hoger is dan specialisten gezond achten, schrijft RTV Oost.
Lees: 'Veel kankerverwekkende stoffen in Overijsselse kunstgrasvelden'
De meeste Overijsselse kunstgrasvelden bevatten kankerverwekkende stoffen. Dat blijkt uit de steekproef die RTV Oost deed op de Overijsselse velden. De resultaten van het eigen opgezette onderzoek laten zien dat het gehalte kankerverwekkende PAK's in de kunstgraskorrels van gerecyclede autobanden hoger is dan specialisten gezond achten, schrijft RTV Oost.
Lees: 'Veel kankerverwekkende stoffen in Overijsselse kunstgrasvelden'
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.