RIVM wil veel strengere norm voor hoeveelheid kankerverwekkende stoffen in rubbergranulaat

Hoofdreden voor de strengere bovengrens volgens het RIVM en ECHA? “Deze moet ervoor zorgen dat het risico op kanker door blootstelling aan PAK’s zeer laag blijft.”

Bewezen kankerverwekkend
PAK’s, oftewel polycyclische aromatische koolwaterstoffen, zijn stoffen die bewezen kankerverwekkend zijn. Voorheen gold voor het merendeel van de schadelijke PAK’s, dat er per kilo rubbergranulaat 1000 mg in mocht zitten. Voor twee soorten PAK’s gold een bovengrens van 100 mg per kilo. In de nieuw voorgestelde regels voor kunstgras mag er van alle acht soorten PAK's hooguit 17 mg in een kilo kunstgraskorrels aanwezig zijn.

Bekijk het voorstel van RIVM en ECHA

Van den Berg is een groot voorstander van de strengere regels, maar noemt het ‘treurig’ dat het RIVM anderhalf jaar lang heeft beweerd dat verschillende hoogleraren toxicologie het allemaal verkeerd zagen. “Bij mijn weten is er in de tussentijd geen nieuw doorslaggevend onderzoek geweest dat we anderhalf jaar geleden niet kenden. En dan nu ineens de norm met 65 keer verlagen? Het lijkt wel een klucht. Als het niet om iets serieus als de volksgezondheid zou gaan, zou je erom kunnen lachen.”

Discussie na kunstgrasuitzending
De discussie over voetballen op rubberkorrels van oude autobanden laaide in Nederland en internationaal op na de ZEMBLA-uitzending ‘Gevaarlijk Spel’ in oktober 2016. De uitzending leidde tot Kamervragen en politiek debat. Toenmalig minister Schippers gaf het RIVM opdracht onderzoek te doen naar de gezondheidsrisico’s, tientallen voetbalclubs besloten tijdelijk te stoppen met voetbal op kunstgras en vele andere clubs vervingen hun oude velden voor nieuwe velden met een andere samenstelling.

Eind 2017 bracht het RIVM een nieuw onderzoek uit waaruit bleek dat voetballen op kunstgras veilig is. Het schadelijk effect op de gezondheid van sporten op rubberen kunstgraskorrels is ‘praktisch verwaarloosbaar’, zei het RIVM.

Opstelling RIVM 'vreemd'
Professor Watterson, hoogleraar volksgezondheid aan de Universiteit van Stirling, heeft alle studies die wereldwijd verschenen zijn over de gezondheidsrisico’s van rubbergranulaat bestudeerd. Watterson vindt het goed dat het RIVM nu strengere regels voor de schadelijke PAK’s in kunstgras voorstelt.

Hij vindt het wel vreemd dat de aanbeveling niet in lijn is met eerdere rapporten waarin het RIVM stelde dat de risico’s erg klein zijn. “Als ze zo klein waren, dan is er nu ook geen actie nodig zou je zeggen. De door het RIVM voorgestelde vermindering van de maximale toegestane hoeveelheid PAK’s is echter substantieel in vergelijking met de huidige regels.”

Eerder voorgestelde regels zorgden voor onrust
Het is niet de eerste keer dat er nieuwe regels rond PAK’s in rubber worden voorgesteld. In de zomer van 2015 lag er al een Europees voorstel klaar voor rubberproducten die in contact komen met de huid, zoals speelgoed, maar ook rubberkorrels. Van de schadelijke PAK’s zou er nog maar 1 mg per kilo in rubberproducten aanwezig mogen zijn.

Het leidt in Nederland tot grote onrust bij de kunstgrasindustrie. De lobby zorgt ervoor dat Nederland zich uiteindelijk verzet tegen de Europese regels en de nieuwe Nederlandse opstelling blijkt doorslaggevend in Europa. De strenge regels gingen van tafel voor rubbergranulaat:

Nu stelt het RIVM samen met het Europese agentschap ECHA alsnog nieuwe normen voor het gehalte aan kankerverwekkende PAK’s in rubbergranulaat voor. Deze regels zijn weliswaar een stuk strenger dan de huidige regels, maar soepel in vergelijking met de eerder voorgestelde Europese regels. De Europese Commissie moet het voorstel nog goedkeuren. De komende maanden wordt het plan geanalyseerd.