RIVM: water en bodem rond kunstgrasvelden vervuild

Het RIVM deed het onderzoek op verzoek van het ministerie van infrastructuur en milieu naar aanleiding van de ZEMBLA uitzending ‘ Tot op de bodem ’ van 11 oktober 2017.

Bekijk ons dossier van kunstgras ' Frequent verhoogd'
“Het gebruik van rubbergranulaat op kunstgrasvelden heeft op alle tien de locaties geleid tot duidelijk verhoogde concentraties kobalt, zink en minerale olie in de bermgrond. Ook PAK’s en enkele benzothiazolen zijn frequent verhoogd”, stelt het RIVM in haar onderzoek ‘Verkenning milieueffecten rubbergranulaat bij kunstgrasvelden’.

Vervuiling
De vervuiling is volgens het RIVM het gevolg van rubberkorrels die naast de velden in de bermen terechtkomen. Naast de vervuiling van de bermgrond is ook onderzoek gedaan naar vervuiling van het drainagewater en van het water in sloten nabij de kunstgrasvelden. Dat laatste is gedaan in samenwerking met Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA), het kenniscentrum van regionale waterbeheerders in Nederland.

Watervlooien
Het STOWA deed onder andere bioassays, waarbij wordt gekeken naar effecten op kleine organismen, zoals watervlooien. Volgens het rapport zijn er hierbij in alle drainagewatermonsters reacties opgetreden. Omdat het drainagewater als het in de sloot komt flink verdund raakt, is er in het slootwater zelf geen directe vervuiling geconstateerd.

Wel zijn vervuilende deeltjes neergeslagen op de bodem van enkele onderzochte sloten. In twee sloten is de bagger daardoor dermate verontreinigd dat deze bagger niet meer zonder speciale voorwaarden kan worden verspreid. Bij twee andere sloten zijn er risico’s voor het waterbodemleven geconstateerd. In Groningen gingen alle voor het onderzoek gebruikte watervlooien binnen 48 uur dood.

'Onaanvaardbare milieurisico's'
“Dit onderzoek is de officiële bevestiging dat het gebruik van versnipperd autobandenafval op sportvelden onaanvaardbare milieurisico’s veroorzaakt”, zegt voorzitter Robbert van Duin van Recycling Netwerk in een reactie op het rapport. Recycling Netwerk deed in september 2017 bij het Openbaar Ministerie aangifte van overtreding van de milieuwetten door het gebruik van rubbergranulaat op sportvelden. Volgens Van Duin is het rapport van het RIVM een belangrijke bouwsteen voor het onderzoek dat het Openbaar Ministerie naar deze aangifte doet. “Dit onderzoek zet alle lichten op rood voor rubbergranulaat op sportvelden.”

Milieudelict
Bodemkundige Theo Edelman zegt dat het RIVM-onderzoek onderschrijft wat hij in de uitzending van ZEMBLA al stelde: het gebruik van rubbergranulaat leidt tot bodemverontreiniging. De betrokken gemeentes en sportclubs plegen een milieudelict en dienen die verontreiniging op te ruimen.

“Er is geen recht op bodemverontreiniging en er is een zorgplicht in de Wet Bodembescherming opgenomen.  En daarin staat dat je de bodem niet mag verontreinigen en als je dat wel hebt gedaan moet je maatregelen nemen om het ongedaan te maken. Opruimen dus.”