Rechtszaak om sjoemelsigaret uit handel te krijgen

Stichting Rookpreventie Jeugd, de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde en dertien andere organisaties stappen naar de rechter vanwege de sjoemelsigaret. De partijen willen dat de overheid sigaretten met een 'te hoog' teer-, nicotine- en koolmonoxidegehalte van de markt haalt.

Volgens de Tabaks- en Rookwarenwet mag een roker per sigaret maximaal 10 milligram teer, 1 milligram nicotine en 10 milligram koolmonoxide binnenkrijgen. Uit de officiële meetmethode van de NVWA blijken geen overschrijdingen. Maar deze methode geeft, volgens deskundigen, geen goed beeld van wat de roker bij het roken daadwerkelijk aan giftige stoffen binnenkrijgt.

Zo werkt de sjoemelsigaret
Dat komt doordat tabaksfabrikanten tegenwoordig gaatjes hebben aangebracht in sigarettenfilters. De machine die de schadelijke stoffen moet meten, meet een verdund rookmengsel. Door de gaatjes wordt namelijk schone lucht aangezogen die zich vermengt met de sigarettenrook. Het verdunde rookmengsel bevat door de vermenging veel minder gifstoffen en voldoet daardoor precies aan de wettelijke normen. “Sjoemelen wordt dat genoemd", zo zegt de stichting.

Mensen krijgen namelijk geen verdund rookmengsel binnen. Mensen roken anders dan de machine. Ze houden de sigaret met hun vingers vast en drukken de gaatjes die de fabrikanten hebben aangebracht in de sigaret met hun vingers of lippen dicht. Daardoor komt er geen schone lucht bij en inhaleert een roker de niet verdunde giftige lucht.

Nauwkeurige metingen
Andere metingen die gezondheidsinstituut RIVM gebruikte, geven volgens deskundigen een nauwkeuriger beeld. Deze metingen tonen aan dat sigaretten meer giftige stoffen bevatten dan is toegestaan.

"Vrijwel alle sigarettenmerken die dagelijks in Nederland worden verkocht bevatten minimaal twee keer zoveel gif als wettelijk is toegestaan. Het gaat om het kankerverwekkende teer, de verslavende nicotine en om koolmonoxide dat onder meer hart- en herseninfarcten veroorzaakt", aldus de Stichting Rookpreventie Jeugd.

Uit de handel
De stichting vroeg de NVWA om de sigaretten uit de handel te nemen die volgens de alternatieve metingen niet aan de wettelijke maxima van teer, nicotine en koolmonoxide voldoen. Wanneer sigaretten daadwerkelijk niet meer teer, nicotine en koolmonoxide bevatten dan wettelijk is toegestaan, zal dat naar het oordeel van toxicoloog prof. Martin van den Berg leiden tot duizenden minder (dodelijke) gevallen van longkanker per jaar.

Het verzoek werd afgewezen, waarop de stichting bezwaar aantekende bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Dat beroep werd eveneens verworpen. Nu stapt de stichting samen met veertien partijen naar de bestuursrechter in Rotterdam. Die buigt zich maandag over de kwestie.