PvdD vraagt om nieuw granulietonderzoek in ‘volledige openheid’

De Partij voor de Dieren wil dat er een nieuw onderzoek komt naar granuliet in Over de Maas en vraagt of dat “in volledige openheid” gedaan kan worden. Dat blijkt uit Kamervragen die Eva van Esch heeft gesteld aan minister Van Nieuwenhuizen en staatssecretaris Van Veldhoven.

Het PvdD-Kamerlid stelde de vragen naar aanleiding van berichtgeving van Zembla waaruit blijkt dat het bedrijf Bontrup onderzoekers van Arcadis geen toestemming heeft gegeven om monsters te nemen van granuliet op het bedrijfsterrein in Amsterdam.

Arcadis deed in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderzoek naar het gestorte granuliet in natuurplas Over de Maas. Uit documenten die Zembla in het bezit heeft, wordt duidelijk dat betrokken partijen, zoals Rijkswaterstaat, het ministerie en Bontrup invloed konden uitoefenen op de inhoud van het rapport. Van Esch wil dat de minister meer openheid geeft over wat er tijdens het onderzoeksproces achter de schermen gebeurde.

Na een eerste weigering van Bontrup om mee te werken aan de steekproeven op het bedrijfsterrein, roept staatssecretaris Van Veldhoven op 26 februari 2021 Bontrup op om “in het belang van het onderzoek” Arcadis alsnog monsters te laten nemen. Van Esch vraagt de minister wat de overwegingen zijn geweest om de Kamer niet te informeren over dit verzoek aan het bedrijf.

Bontrup gaf geen gehoor aan het verzoek van de staatssecretaris. De PvdD wil weten of er daarna vanuit het ministerie nog andere pogingen zijn gedaan om het bedrijf op andere gedachten te brengen. 

Bontrup liet weten aan Zembla dat Arcadis monsters heeft genomen van het granuliet uit drie schepen die het granuliet vervoerden. Woordvoerder Hans Stupers: “Vertegenwoordigers van Arcadis hebben de terminal van GIB uitgebreid bezocht. Zij hebben het hele productieproces bekeken, gefilmd en er talloze vragen over gesteld. Trouwens ook voorafgaand aan en na dit bezoek heeft Arcadis om informatie gevraagd en die ook gekregen. Toen Arcadis, na alles wat al is onderzocht, nóg een keer een monster wilde komen nemen, hebben wij gezegd dat dit overbodig is. Zonde van de tijd.”

Zembla beschikt over de lijst van op- en aanmerkingen die een klankbordgroep, bestaande uit belanghebbenden als het ministerie, Rijkswaterstaat, de provincie en de gemeente tijdens het onderzoeksproces mochten maken. Ook is er een lijst opmerkingen vanuit het bedrijf Bontrup. Uit de documenten blijkt dat de onderzoekers veel van de opmerkingen overnemen. 

Volgens hoogleraar integriteit, Rob van Eijbergen, is het gebruikelijk dat je bij zo’n proces alle partijen hoort, als feitencheck: “Maar hier gaat het veel te ver. Ze nemen bijna alles over. De conclusies van het rapport zijn niet aangepast, maar er zijn passages veranderd die verder gaan dan het corrigeren van feitelijke onjuistheden. De onderzoekers gaan akkoord met het volledig herformuleren van zinnen.” 

Kamerlid Van Esch wil weten of de minister het eens is met deze analyse van Van Eijbergen en of ze betrokkenen op de werkwijze aan gaat spreken. 

Daarnaast wil ze duidelijkheid of Bontrup ook in de klankbordgroep zat die op- en aanmerkingen over het rapport kon neerleggen bij Arcadis. “Zo ja, waarom is het bedrijf dat onderzocht werd onderdeel van de klankbordgroep? Zo niet, op welke basis deed het bedrijf dan uitgebreide wijzigingsvoorstellen voor het verslag van het onderzoek?”, vraagt Van Esch.