Het intrekken van de vergunning van het bedrijf Chemours in Dordrecht is op dit moment geen optie. Dat zei gedeputeerde Frederik Zevenbergen woensdag tijdens de vergadering van Provinciale Staten Zuid-Holland naar aanleiding van de hoorzittingen over de PFAS-crisis in de regio. “Daar moet een solide, keiharde reden voor zijn. Als we nu de vergunning zouden intrekken dan plegen we een onrechtmatige daad en zijn we aansprakelijk voor de kosten.”
Kijk de vergadering hier terug
Verspreid over twee dagen vonden hoorzittingen plaats naar aanleiding van de Zembla-uitzending ‘De PFAS-doofpot’.
Lees hier het verslag van de hoorzitting van 1 september. Lees hier het verslag van de hoorzitting van 6 september.
Tijdens de bij vlagen emotionele zittingen kwamen naast betrokken instanties, zoals de GGD en de milieudienst, ook omwonenden van de Chemours-fabriek en Chemours zelf aan het woord. Meteen na de laatste zitting spraken Statenleden verder met de gedeputeerden over Chemours. Vraag blijft wat er mogelijk is om de situatie rond de PFAS-vervuiling te verbeteren.
Intrekken van de vergunning van het bedrijf gaat dus niet volgens gedeputeerde Zevenbergen. Zelfs het achterhouden van informatie door Chemours over de gezondheidseffecten van PFAS, is daar volgens Zevenbergen geen geldige reden voor. Verschillende Statenleden leggen zich niet bij dat antwoord neer. Zo denkt Marieke Spekreijse (Groenlinks) over een onderzoek naar de kosten en baten van de aanwezigheid van Chemours in de provincie. “Wat levert het ons op als ze blijven en wat als ze vertrekken?”
Het kost veel moeite om Chemours aan te pakken, aldus gedeputeerde Zevenbergen. “We geven elk jaar miljoenen uit aan handhaving en kijken hoe we de duimschroeven verder kunnen aanschroeven.” Hij stelt dat Zuid-Holland eerder scherpe eisen opstelde voor Chemours, die verder gingen dan de wet- en regelgeving. Het bedrijf stapte daarop met succes naar de rechter. Zevenbergen: “We zijn tot het maximale gegaan maar de rechter floot ons terug. Wij volharden in ons standpunt, het hoger beroep ligt er. Aan ons zal het niet liggen.”
Dat benadrukt ook gedeputeerde Stolk (CDA). “Bij geen ander bedrijf in de provincie wordt zo vaak geïnspecteerd, we zitten er echt bovenop.” Dit voorjaar werd een onvergunde stof aangetroffen in het afvalwater van Chemours. Het bedrijf kreeg daarom een dwangsom opgelegd. De reactie van Chemours op die dwangsom noemt Stolk ‘betreurenswaardig’. “Ze zeiden alleen: ‘Wij vinden het bedrag te hoog’. Het ging niet over hoe ze het probleem kunnen oplossen”, aldus Stolk.
Statenleden pleitten woensdag ook voor een bevolkingsonderzoek naar de gevolgen van PFAS. Maar volgens het RIVM is er nog onvoldoende kennis over de causaliteit tussen PFAS en gezondheid om dat te doen. “Er lopen allerlei onderzoeken om daar meer duidelijkheid over te krijgen”, zegt gedeputeerde Stolk. Het RIVM is inmiddels wel begonnen met een grootschalig en meerjarig onderzoek naar de blootstelling aan PFAS in heel Nederland. De provincie zal daar nog verzoeken om ook naar PFAS in zuivel en vlees te kijken.
Ook vragen de Statenleden naar de mogelijkheden van continu monitoring van de uitstoot van Chemours. “Dat zou een ideaalplaatje zijn” antwoordt gedeputeerde Stolk, “maar dat is technisch complex en voor sommige stoffen onmogelijk. We willen wel de periodieke metingen ophogen.”
Provinciale Staten vragen daarnaast om een opruimfonds voor bedrijven die zich in de regio vestigen. Daarmee zou er een garantie zijn dat er financiële middelen zijn om eventuele vervuiling op te ruimen. Dat is nu nog niet het geval.
Saneren blijft technisch ingewikkeld, stelt gedeputeerde Stolk. “Per gebied en per stof moet met betrokkenen gekeken worden hoe dat moet en of dat kan.” Gedeputeerde Zevenbergen wil in ieder geval met alle betrokkenen kijken of en hoe het mogelijk is om het zwemwater in recreatieplas Merwelanden schoon te maken. Dat is moeilijk, omdat PFAS resistent zijn. Gedeputeerde Zevenbergen: “We weten nu nog niet hoe we dat gaan doen.”
Provinciebestuurders kijken ook naar de landelijke overheid. Zevenbergen: “We hebben meer ruimte nodig. Wij kloppen al jarenlang op de deur van het ministerie en de deur is dichtgehouden. Dankzij de hoorzitting en uw signalen gaat het nu eindelijk lopen.” Op 14 september spreekt de Tweede Kamer verder met betrokkenen. Ook de provincie Zuid-Holland zal daar inspreken.
Lees hier ons dossier over PFAS
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.