OVV: Vaarroutes ten noorden van Waddengebied zijn risicovol
"Het Waddengebied moet beter beschermd worden tegen containerverlies op de vaarroutes die de eilanden noordelijk passeren." Bij een noordwesterstorm kunnen containerschepen beter niet de zuidelijke route vlak langs de Waddeneilanden varen. Die route is te riskant voor grote schepen. Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid na het onderzoek naar de ramp met de MSC Zoe.
In de nacht van 1 op 2 januari vorig jaar verloor dat schip 342 containers, met in totaal 3 miljoen kilo lading. Veel brokstukken en spullen spoelden aan op de Waddeneilanden en de kust van het Groningse en Friese vasteland. De containers sloegen overboord door de noordwesterstorm en hoge golven. Die stelden de containers, het schip en de sjorsystemen bloot aan "extreme krachten".
Containerschepen als de MSC Zoe kunnen, op weg naar de Duitse havens, kiezen uit twee routes, de noordelijke ‘diepwater route’ en een ondiepere zuidelijke, dicht langs de Waddeneilanden. Vrachtschepen nemen standaard de zuidelijke vaargeul omdat die korter is. Zembla reconstrueerde het ongeluk met de MSC Zoe in twee uitzendingen.
Romp kwam meters dieper te liggen
Uit onderzoek van ZEMBLA blijkt dat de Zoe begin januari met een diepgang van 12,7 meter door de ondiepe zuidelijke route boven de Wadden voer. Door de heersende weersomstandigheden,
noordwesterstorm windkracht 8, maakte het schip slagzij. Uit meerdere bronnen blijkt dat die opliep tot meer dan dertig graden. De romp van de Zoe kwam daardoor meters dieper te liggen, waardoor het schip volgens deskundigen de zeebodem raakte.
Niet uit te sluiten dat MSC Zoe de bodem raakte
Op basis van onder meer een bassintest concludeert de Raad dat de MSC Zoe op 1 januari rond 20.00 uur in zeer ondiep water terechtkwam op de zuidelijke route. "De zee was echter allesbehalve vlak in de nacht dat MSC Zoe containers verloor. Er is geen directe aanwijzing dat de MSC Zoe de zeebodem heeft geraakt, maar het is niet uit te sluiten dat dit gebeurd is."
De Onderzoeksraad constateert dat er een grote kans is dat een dergelijk incident opnieuw kan plaatsvinden. Jeroen Dijsselbloem, voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid: “De vaarroutes bij het Waddengebied zijn risicovol bij noordwesterstorm, met name voor grote, brede containerschepen. Het verlies van containers zorgt voor vervuiling van het Waddengebied en moet worden voorkomen. Het Waddengebied is daarbij een internationaal erkend natuurgebied, om dit werelderfgoed te beschermen zou het voorzorgsprincipe leidend moeten zijn.”
Aanbevelingen
Om het Waddengebied beter te beschermen zou volgens de Raad gebruik van de zuidelijke vaarroute moeten worden beperkt bij noordwesterstorm. Eén van de aanbevelingen van de Onderzoeksraad is aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat om hierover internationaal afspraken over te maken. "Nederland kan, samen met de Waddenzeelanden Denemarken en Duitsland, het voorstel om beperkingen op de zuidelijke vaarroute in te stellen, inbrengen bij de IMO (International Maritime Organization). Naast de internationale afspraken kan Nederlandse Kustwacht een actievere rol krijgen in het begeleiden van containerschepen op deze vaarroutes. Hiervoor zou de minister van Infrastructuur en Waterstaat de Kustwacht de bevoegdheden en middelen moeten uitbreiden."
Ook doet de Onderzoeksraad een aanbeveling aan de containerscheepvaart. De containerschepen worden steeds groter en dat heeft risico’s bij omstandigheden waar wind, hoge golven en ondiep water voor grote slingerbewegingen van het schip zorgen, zoals bij het de zuidelijke vaarroute boven de Waddeneilanden. Internationaal moeten afspraken worden gemaakt over de technische standaard van het sjormateriaal aan boord van containerschepen. Dit moet bestand zijn tegen de omstandigheden zoals die zich voordeden bij de MSC Zoe.
Kijk 'De ramp op het wad - deel 2':
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.