Onderhandelen met kidnappers of niet?

De Australische Kerry Wilson die in april van dit jaar werd ontvoerd in Afghanistan, is vrijgelaten. Dat heeft de Australische minister van Buitenlandse Zaken, Julie Bishop maandag bekendgemaakt aan Australische media. ‘Ze is nu in zekerheid en ze maakt het goed’, zei Bishop.

De 60-jarige Wilson werkte voor de non-profit organisatie Zardozi toen ze in april werd meegenomen uit het kantoor in de Afghaanse stad Jalalabad. Volgens de minister is Wilson dankzij de inspanningen van de Afghaanse autoriteiten vrij. ‘Om diegenen die nog gevangen worden gehouden of het risico lopen ontvoerd te worden niet in gevaar te brengen, zal de regering verder geen details bekendmaken over de vrijlating van Wilson’, liet Bishop weten.

Losgeld
Bijna alle overheden beweren geen losgeld te betalen als hun burgers in handen vallen van kidnappers. Maar wat gebeurt er werkelijk achter de schermen als ontvoerders de druk opvoeren? In ZEMBLA Internationaal ‘ Losgeld ’ een reconstructie van de Arabische zender Al Jazeera, van verschillende ontvoeringszaken en de duivelse dilemma’s van landen en families.

Volgens onderzoeksjournalist Rukmini Callimachi van de ‘New York Times’ is tussen 2008 en 2014, 125 miljoen dollar betaald aan Al Qaida en gelieerde groeperingen. Door deze betalingen van vooral Europese landen, is de losgeld-industrie een belangrijke inkomstenbron geworden voor terreur-bewegingen. Tot ergernis van Amerika en Engeland, die vast lijken te houden aan hun principe. Terwijl er tientallen ontvoerde Europeanen vrijkwamen, zijn er maar enkele Britten en Amerikanen levend teruggekeerd.

Nederlandse zaak
De enige zaak waarvan bekend is dat er losgeld is betaald door de Nederlandse overheid, is de ontvoering van Arjan Erkel in 2002 in Dagestan. De medewerker van Artsen zonder Grenzen komt na 2 jaar vrij, nadat er 1 miljoen euro losgeld is betaald. Volgens de overheid is het een voorschot. Na een serie rechtszaken moet een deel wordt terugbetaald.

Artsen zonder Grenzen onderhandelde niet
Uit een Amerikaanse tv-documentaire ‘ The girl left behind ’ van de nieuwszender ABC, is gebleken dat Artsen zonder Grenzen onlangs weigerde te onderhandelen voor Kayla Mueller, een Amerikaanse ontwikkelingswerker die in 2014 in gijzeling werd genomen door IS. NRC bericht hierover. De ontwikkelingswerker was in augustus 2013 in Aleppo ontvoerd door IS-strijders terwijl ze samen met haar Syrische vriend, een chauffeur en een werknemer van een ziekenhuis in een auto van Artsen zonder Grenzen zat. Mueller was met haar vriend, die wel voor Artsen zonder Grenzen werkte, de Turks-Syrische grens overgestoken om hem te helpen met de installatie van een satelliet-internetverbinding in het ziekenhuis.

Geen morele verantwoordelijkheid
In de documentaire zegt de directeur van Artsen zonder Grenzen Amerika, Jason Cone, dat AzG Mueller als Amerikaanse nooit naar Syrië zou hebben laten reizen als ze hiervan geweten hadden. Onderhandelen voor een Amerikaanse buitenstaander zou bovendien andere teams van AzG in gevaar brengen. „Ik denk niet dat er een morele verantwoordelijkheid was”, zegt Cone in het interview.

Reactie Artsen zonder Grenzen
In een reactie op de documentaire schrijft Artsen zonder Grenzen op haar website: ‘Artsen zonder Grenzen is een organisatie voor medische noodhulp. We zijn geen onderhandelaars in gijzelingszaken. Als medewerkers ontvoerd worden, maken we ervaren mensen vrij om zich volledig te richten op hun vrijlating. Daarbij horen aanzienlijke risico’s voor de betrokkenen; sommige van de mensen die aan de vrijlating van onze staf in Syrië werkten, liepen groot persoonlijk risico.’