Nederlands PFAS-afval mag weer naar Vlaamse verwerker Indaver

PFAS-houdend afval van onder andere Chemours mag voorlopig weer verwerkt worden door het Vlaamse bedrijf Indaver. Dat heeft de voorzieningenrechter van de Raad van State bepaald. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) legde na de Zembla-uitzending ‘Het PFAS-schandaal’ de afvalstroom naar Indaver uit voorzorg stil.

De inspectie denkt dat Indaver door de PFAS-uitstoot naar de lucht en de lozingen in het water “risico’s voor mens en milieu” veroorzaakt en stelt dat Indaver een bron is van verhoogde concentraties PFAS in de omgeving. Indaver heeft dat volgens de Raad van State “gemotiveerd bestreden”. Daarbij betrekt de voorzieningenrechter ook dat er jarenlang wel toestemming is gegeven voor de overbrenging van PFAS-houdend afval naar het Vlaamse bedrijf. De ILT is de uitspraak nog aan het bestuderen en kan er daarom nog geen reactie geven.

De rechter heeft de zaak niet inhoudelijk beoordeeld, want daarvoor “leent deze voorlopigevoorzieningsprocedure zich niet". Dat gebeurt in de bodemprocedure. De beslissing van de voorzieningenrechter is daarom vooral gebaseerd op een belangenafweging. De rechter zegt om die reden niet uit te kunnen sluiten dat uit nader onderzoek blijkt dat de standpunten van de inspectie juist zijn. “Maar Indaver heeft daarover in ieder geval voldoende twijfel gezaaid om haar het voordeel van die twijfel te geven”, stelt de voorzieningenrechter.

In de bodemprocedure over de kwestie die nog loopt zal de rechter de zaak wel inhoudelijk beoordelen, maar zo’n proces duurt lang. Indaver zegt dat de gevolgen van het afvalinnameverbod intussen groot zijn voor het bedrijf en haar klanten, zoals Chemours. Daarom vroeg Indaver de rechter om de maatregel van de inspectie voorlopig te schorsen. “De productie van PFAS-houdend afval gaat door en dat moet allemaal opgeslagen worden’’, zei een woordvoerder van Indaver eerder.

Indaver is een afvalverwerker in de Antwerpse haven, nog geen vijf kilometer van de Nederlandse grens. Chemiefabriek Chemours in Dordrecht is de belangrijkste Nederlandse leverancier van PFAS-afval aan Indaver en doet al meer dan tien jaar zaken met het bedrijf. Per jaar transporteert Chemours zo’n 1,8 miljoen kilogram PFAS-houdend afval naar Indaver.

Zembla onthulde begin september vorig jaar dat Indaver al jarenlang PFAS loost in het water dat uiteindelijk uitkomt in de Nederlandse Westerschelde. Waarvan verschillende PFAS-stoffen zonder vergunning. “Zo komt het afval van Chemours via een achterdeur toch weer ons land binnen”, aldus milieuchemicus Chiel Jonker destijds. 

Ook werd duidelijk dat Indaver en de Vlaamse overheid niet weten wat de afvalverwerker aan PFAS uitstoot naar de lucht. Zembla onthulde dat de Nederlandse overheid zich achter de schermen al zeker een jaar grote zorgen maakt over de PFAS-vervuiling door het bedrijf. 

Zo stelde Rijkswaterstaat, namens minister Harbers, in een vertrouwelijke brief aan de Vlaamse overheid dat Nederland door de lozingen van Indaver niet kan voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water. De lozingen leiden tot een ”verboden achteruitgang” van de waterkwaliteit.

Kijk de uitzending 'Het PFAS-schandaal: