NPO

Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek

Nederland 4e op ranglijst grootste belastingparadijzen ter wereld

09-03-2021

•

leestijd 2 minuten

•

821 keer bekeken

•

belastingparadijs/ Breezy Baldwin/Flickr.com

Nederland is nog altijd een van de belangrijkste landen wereldwijd voor het ontwijken van belasting. Dat zegt de organisatie Tax Justice Network in haar tweejaarlijkse ranglijst van belastingparadijzen. Alleen de Britse Maagdeneilanden, de Kaaimaneilanden en Bermuda spelen volgens de index een grotere rol in belastingontwijking dan Nederland.

De onderzoekers hebben voor het samenstellen van de ranglijst gekeken in hoeverre de belastingwetten van een land belastingontwijking van bedrijven toelaten. Ook onderzochten ze hoeveel geld van multinationals er via de regelingen door een land stroomde.

Uit de combinatie daarvan stelden de onderzoekers de ranglijst samen, waarin Nederland op de vierde plaats staat, gevolgd door Zwitserland en Luxemburg. In de eerste index die de organisatie in 2019 naar buiten bracht was Nederland ook op de vierde plaats gezet.

'Kabinetten namen halve maatregelen'

"Dat Nederland nu weer in de top staat van belastingparadijzen wereldwijd is beschamend", zegt Arnold Merkies, coördinator van Tax Justice Nederland. "Dit bevestigt ons beeld dat de afgelopen kabinetten halve maatregelen tegen belastingontwijking hebben genomen. Hierdoor loopt niet alleen Nederland overheidsinkomsten mis, maar ook veel andere landen."

Een nieuw kabinet moet de aanpak van belastingontwijking volgens Merkies tot prioriteit maken en daarbij "minder de oren laten hangen naar grote bedrijven die steeds maar weer pleiten voor meer belastingvoordelen". Een brede coalitie van maatschappelijke organisaties startte eerder al een petitie en schreef een manifest met concrete voorstellen om belastingontwijking aan te pakken.

Politieke partijen die het manifest hebben ondertekend

In de politiek is eveneens veel aandacht voor het thema. Volgens Tax Justice hebben ook vijf politieke partijen, namelijk ChristenUnie, GroenLinks, PvdA, Partij voor de Dieren en SP, het manifest ondertekend. De organisatie merkt verder op dat bijna alle politieke partijen er in hun verkiezingsprogramma's voor pleiten om de vennootschapsbelasting te verhogen. Dat is volgens Tax Justice echter niet de oplossing. "Zolang grote bedrijven gebruik kunnen maken van allerlei belastingontwijkingsconstructies zullen zij dat tarief effectief nooit betalen."

Demissionair staatssecretaris Hans Vijlbrief van Financiën schrijft op Twitter dat Nederland de afgelopen jaren "een ommezwaai" heeft gemaakt door "vele maatregelen tegen belastingontwijking te nemen". Wel is het werk nog niet af, zegt Vijlbrief, en hij vindt dat Nederland daarin "de leiding moet pakken". Een woordvoerster van het ministerie van Financiën noemt het invoeren van bronbelasting een van de belangrijkste maatregelen die inmiddels zijn genomen. Ook is het aftrekken van verliezen beperkt. Volgens haar zijn de effecten hiervan mogelijk niet meegenomen in het onderzoek.

Google

Al eerder bleek uit onderzoek van de UvA dat Nederland als doorstroomhaven een van de belangrijkste schakels tussen multinationals en belastingparadijzen is. Wereldwijd loopt 23 procent van de belastingroutes van multinationals naar belastingparadijzen via Nederland.

In januari werd nog bekend dat Google in acht jaar tijd 128 miljard euro via een dochterbedrijf in Nederland naar belastingparadijs Bermuda sluisde en zo de Amerikaanse fiscus ontweek.

ZEMBLA maakte drie uitzendingen over Nederland als belastingparadijs. In die uitzendingen bleek onder andere hoe multinationals geheime belastingdeals sluiten met Nederland.

Kijk de uitzending 'Nederland Belastingparadijs' (2009)

Meer over:

nederland belastingparadijs, belastingen, belastingontwijking, belastingparadijs

Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.