Na Zembla-onthullingen wordt de politiehond anders ingezet

De politiehond wordt anders ingezet. Per 1 april geldt er een nieuwe richtlijn omdat de politie het aantal bijtincidenten wil verminderen. “We willen toe naar een meer sociale surveillancehond”, aldus de politie. Aanleiding voor de nieuwe richtlijn zijn onderzoeken van Zembla over buitensporig geweld door politiehonden bij arrestaties en dierenmishandeling tijdens de opleiding van de dieren.

De zogeheten surveillancehond is na het vuurwapen het zwaarste wapen van de politie. Nederland telt zo’n 400 politiehonden. In maart 2020 kreeg Zembla schokkende videobeelden in handen van een arrestatie waarbij een slachtoffer wordt aangevallen door een politiehond. Hierop startte Zembla een onderzoek naar de inzet van de politiehond, en ontdekte dat er voor het gebruik van politiehonden wettelijk nauwelijks iets is geregeld.

Later ontdekte Zembla ook dat politiehonden in opleiding worden mishandeld met schoppen, stokslagen en stroomapparatuur.

Na tv-uitzendingen hierover kreeg de politie vanuit de politiek, media en het publiek veel reacties. Dat resulteerde in een eigen onderzoek en nu een verandering in de richtlijn: voortaan wil de politie de honden anders opleiden en inzetten, zegt Ronald Verheggen. Hij is Domeinhouder Koers Politiehonden en was eerder ook in de Zembla-uitzendingen te zien: “Het is belangrijk dat de hondengeleiders zich er bewust van zijn dat hun hond een fors geweldsmiddel kan zijn.”

In de nieuwe richtlijn is de politiehond in principe aangelijnd. Daar geldt een uitzondering op, zegt Verheggen: “Een hondengeleider mag de hond, zoals dat heet, ‘los stellen’ in gevallen waarin de Ambtsinstructie aanhoudingsvuur toestaat.” Met andere woorden: op momenten waarop een wapen mag worden gebruikt om iemand aan te houden, kan ook de hond worden losgelaten. 'Daarmee komt de hond op hetzelfde geweldsniveau te staan als het vuurwapen', zegt politiewetenschapper Jaap Timmer desgevraagd. 

De training en certificering van politiehonden verandert ook, zegt Verheggen: “De Wet Dieren verbiedt ons sinds begin 2022 om stroop prikkels te gebruiken bij de training van onze dieren.”  De politie wil volgens Verheggen toe naar de inzet van een meer ‘sociale’ surveillancehond. ‘De “bijthond die ook kan zoeken” moet plaatsmaken voor een “zoekhond die ook kan bijten”.'

Bekijk de uitzending 'Bijten als beloning'

Bekijk de uitzending 'Bijten als beloning - deel 2'