Monsanto trekt stekker uit kritisch TNO-onderzoek

In 2002 is Duitsland het leidende land op het gebied van de markttoelating van RoundUp binnen de EU. De norm die de Duitse autoriteiten voor de maximale huidopname van glyfosaat stellen, is 3 procent. Maar uit de TNO-studie blijkt een huidabsorptie van 5 tot 10 procent.
 
De TNO-studie is het enige Nederlandse onderzoek naar glyfosaat dat opduikt in de Monsanto Papers. Daaruit blijkt dat Monsanto zich grote zorgen maakt over de uitkomsten van het TNO-onderzoek. In een e-mail schrijft William Heydens, op dat moment een van Monsanto’s leidinggevende toxicologen: “Mijn grootste zorg is dat dit onderzoek de hele risicobeoordeling van RoundUp kan opblazen.”

Lees bij Follow the Money: 'Landbouwgif van Monsanto geeft chemiereus Bayer gevoelige tik'

Duidelijk naar voren
Onderzoeker Johan van Burgsteden heeft destijds voor TNO het onderzoek uitgevoerd. In Zembla zegt hij: “In die interne Monsanto-communicatie komt duidelijk naar voren, dat zij bang zijn voor de resultaten. En dat zij de resultaten eigenlijk liever niet zien.  Wat hen betreft, zouden die resultaten ergens verdwijnen.”

In het TNO-onderzoek brengt Van Burgsteden glyfosaat aan op rattenhuid. Tijdens de TNO-studie gaat er iets mis in de procedure. Daarom biedt TNO aan Monsanto aan het onderzoek te herhalen. Van Burgsteden: “Wij hebben ook aangeboden, dat weet ik nog, om de studie opnieuw te doen. Daar refereren zij zelf ook aan in de Papers.”

Bekijk de eerste beelden uit 'De macht van Monsanto'

Hoger uitvallen
Maar van dat aanbod maakt Monsanto geen gebruik. In de Monsanto Papers lezen we in een e-mail van een Monsanto-medewerker: “Hoewel we in eerste instantie hebben ingestemd met de herhaling van de huidstudie door TNO, zoals ze hebben voorgesteld, zijn we tot de conclusie gekomen dat de absorptie van glyfosaat waarschijnlijk hoger zou uitvallen, dan de 3 procent die de Duitse autoriteiten voorschrijven.”

“We hebben dus besloten om de studie te STOPPEN. Vanaf heden deze morgen,” aldus de Monsanto-medewerker.

Vincent Harmsen, die eerder over het TNO-onderzoek heeft gepubliceerd voor Follow The Money, zegt in Zembla: “De eerste reactie van Monsanto is: er zijn resultaten die de gezondheidsnormen overschrijden die de toezichthouder stelt. Misschien moeten we stoppen met ons onderzoek bij TNO.”

In 2018 is Monsanto overgenomen door het chemiebedrijf Bayer. In een schriftelijke reactie laat Bayer aan Zembla weten: “Het TNO-onderzoek was gebrekkig. TNO erkende deze tekortkomingen in haar rapport en zei dat het ongeschikt was voor de toelatingsautoriteiten.”

Desgevraagd stelt een woordvoerder van TNO, dat het onderzoek conform de richtlijnen is uitgevoerd, en dat “TNO om redenen van vertrouwelijkheid niet in staat is meer informatie te verstrekken zonder toestemming van Bayer. Die toestemming hebben we (nog) niet.”

Frank Wassenberg, Tweede Kamerlid voor de Partij voor de Dieren, heeft schriftelijke vragen gesteld over de stopgezette TNO-studie. De antwoorden van minister Schouten van LNV worden binnen twee weken verwacht.

Onderzoek meteen stopgezet
“TNO doet onderzoek,” zegt Wassenberg in Zembla, “Er komt niet uit wat Monsanto leuk vindt. En dan wordt het onderzoek meteen stopgezet. (..) Dit is zoals Monsanto werkt.”

Momenteel wordt de TNO-studie in de Verenigde Staten als bewijs gebruikt in de letselschadezaken van mensen die claimen ziek te zijn geworden van de blootstelling aan glyfosaat. Michael Baum, een van de belangrijkste advocaten in die rechtszaken, benadrukt in Zembla het belang van de studie: “Het doel van dit middel (glyfosaat, red.) is om binnen te dringen. Dat toont deze studie aan.” Inmiddels hebben al meer dan 75.000 mensen een claim ingediend.

Glyfosaat is al jarenlang omstreden. In 2015 komt het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC), onderdeel van de WHO, tot de conclusie dat glyfosaat waarschijnlijk kankerverwekkend is.