Het ministerie zal voorlopig de maximale temperatuurgrens voor diertransporten niet verlagen. Dat schrijft voormalig minister Staghouwer in antwoorden op Kamervragen van de PvdD. Daarmee negeert Staghouwer de wil van de Kamer die in meerderheid een motie steunde om die temperatuurgrens omlaag te brengen van 35 graden naar 30 graden.
De afgelopen maand kreeg Zembla videobeelden van stilstaande vrachtwagens vol oververhitte varkens bij slachthuis Vion in Boxtel. De ademhalingsfrequentie van de varkens liep volgens een dierenarts die bij de opnames was op tot 180 per minuut, een teken van extreme hittestress. Onder normale omstandigheden halen varkens 30 keer adem per minuut.
Het 'vervoeren of laten vervoeren van dieren op zodanige wijze dat het de dieren waarschijnlijk letsel of onnodig lijden berokkent' is in Nederland verboden. Vervoer van dieren onder warme weersomstandigheden kan leiden tot hittestress en daarmee tot overtreding van dit verbod. Sinds 2 juli 2020 geldt daarom de beleidsregel Diertransport bij hoge temperaturen. Die bepaalt dat bij een buitentemperatuur van 35 graden of meer geen veetransporten plaats mogen vinden.
Volgens de Partij voor de Dieren is de norm van 35 graden veel te hoog en kunnen dieren in de veehouderij al ernstig lijden door hittestress bij temperaturen tussen de 26 en 29 graden. Daarom diende Kamerlid Leonie Vestering ruim een jaar geleden, op 8 juli 2021, een motie in om de maximumtemperatuur voor diertransporten omlaag te brengen naar 30 graden. Die motie werd door een Kamermeerderheid aangenomen, maar is een jaar later nog niet omgezet in beleid.
De minister zegt nu in antwoord op Kamervragen van PvdD dat hij eerst een advies van de Europese Voedselautoriteit EFSA wil afwachten, voordat hij een besluit neemt over een nieuwe maximum temperatuursgrens. “Ik verwacht het EFSA-advies in september van dit jaar. Ik houd uw Kamer op de hoogte van de uitkomsten en mijn vervolgacties”, reageert Staghouwer.
In het EFSA rapport over diertransporten is volgens de voormalig minister aandacht voor diertransport bij extreme temperaturen en wordt ook advies gegeven ten aanzien van temperatuur en luchtvochtigheid.
De Partij voor de Dieren stelde de Kamervragen aan het begin van de zomer. Vanwege het zomerreces, zijn de vragen nu pas beantwoord. Intussen zijn er de afgelopen tijd meerdere situaties geweest waarbij varkens symptomen van hittestress vertoonden, omdat vrachtwagens op tropische dagen moesten wachten om te kunnen lossen bij slachthuizen.
Met de huidige regelgeving zegt de controlerende instantie, de NVWA, vooraf niet te kunnen ingrijpen als er hoge temperaturen tot 35 graden worden voorspeld. Het enige dat de NVWA wel kan doen, is van tevoren waarschuwen voor hittestress. Op hittedagen wordt extra capaciteit ingezet. “Daarbij leggen we de nadruk op pluimvee en varkens transporten.” Maar meer dan dat kan de NVWA van tevoren niet.
Handhaven kan alleen als echt een overtreding wordt geconstateerd: “Als NVWA controleren we of Europese en nationale wetgeving wordt nageleefd en handhaven we zodra een overtreding is vastgesteld. Op voorhand ingrijpen is met de huidige regelgeving echter niet aan de orde.”
Download alle antwoorden van voormalig minister Staghouwer op de Kamervragen van PvdD:
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.