Ministerie en koning afwezig bij hoorzitting over Kroondomein

Het ministerie van Natuur en Stikstof heeft geen afgevaardigde gestuurd naar de hoorzitting die vandaag plaatsvond rondom de miljoenensubsidie die werd verstrekt voor Kroondomein het Loo tussen 2016 en 2021. Ook was er niemand aanwezig die de koning vertegenwoordigde. De zitting werd georganiseerd door het ministerie om De Faunabescherming de mogelijkheid te bieden haar bezwaren toe te lichten. De actiegroep voert aan dat de subsidie aan koning Willem-Alexander onrechtmatig is verleend en dat die terugbetaald dient te worden.

Bij de zitting waren alleen juristen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en de Faunabescherming aanwezig. Dit tot groot ongenoegen van onder meer Niko Koffeman, voorzitter van de Faunabescherming: “Wij ervaren het als buitengewoon ongeïnteresseerd dat ze hier niet zijn. Hiermee geven het ministerie en de Kroondrager wat ons betreft aan dat ze de procedure niet zo serieus nemen.” Volgens de RVO was aanwezigheid voor beide partijen niet verplicht. “Wij hebben de Kroondrager uitgenodigd, maar hij heeft aangegeven niet te willen komen en zich aan te willen sluiten bij de argumenten die in de subsidiebeschikking staan.”

De RVO zei ook de minister niet uitgenodigd te hebben omdat dit niet de gebruikelijke gang van zaken is. Volgens Peter Nicolaï, advocaat van De Faunabescherming, klopt dat niet: “Wij moeten vragen kunnen stellen in het openbaar, met de pers erbij. Die vragen worden nu niet beantwoord. Zo’n hoorzitting is bedoeld om een gesprek of discussie tussen de partijen op gang te brengen.” De RVO zei daarop zelf ook de voorkeur te hebben dat alle belanghebbenden aanwezig waren. “Maar dat is niet gelukt.”  

De Faunabescherming heeft naar aanleiding van de Zembla-uitzending ‘Koninklijke Constructies’ bezwaar gemaakt tegen de sluiting van het Kroondomein, dat ieder jaar tussen 15 september en 25 december dicht gaat voor bezoekers. In die uitzending concludeerden vooraanstaande juristen dat de 4,7 miljoen euro aan subsidie die de koning kreeg voor het beheer van het Kroondomein, onrechtmatig wordt verleend. Volgens de subsidieregeling moet het Kroondomein namelijk 358 dagen per jaar geopend zijn voor publiek.  

Herhaaldelijk vroeg Zembla om de onderliggende stukken, zoals de subsidie-aanvraag die de koning heeft ingediend. Na de Zembla-uitzending werden op verzoek van de Tweede Kamer alsnog een hoop stukken openbaar gemaakt, maar de subsidie-aanvraag van de koning zat daar bijvoorbeeld niet bij. Uit de stukken bleek dat het landgoed afgesloten wordt voor de koninklijke jacht.

Het ministerie heeft volgens de wet zes weken de tijd om een beslissing te nemen over een bezwaarprocedure, maar nam daar in het geval van De Faunabescherming 5 maanden voor. Doordat het ministerie zo laat een beslissing nam, was de subsidietermijn al verstreken. Vervolgens zei het ministerie tegen de Faunabescherming dat ze geen belanghebbende meer is en weigerde daarom het bezwaar inhoudelijk te behandelen. 

Aan die situatie kwam afgelopen mei een eind toen het College van Beroep voor het bedrijfsleven De Faunabescherming in het gelijk stelde. Daarom moet de minister binnen zes weken opnieuw een besluit nemen over het bezwaar. De bedoeling is dat de juristen van de RVO na vandaag een advies gaan uitbrengen aan de minister om het bezwaar van de Faunabescherming wel of niet gegrond te verklaren. De minister kan altijd nog beslissen om dit bezwaar naast zich neer te leggen. Mocht de minister besluiten om het bezwaar van de Faunabescherming ongegrond te verklaren, dan komt de zaak voor bij de rechter.  

De RVO gaat onderzoeken of het niet alsnog mogelijk is om op korte termijn een vervolgzitting te organiseren waar alle partijen bij aanwezig zijn. Het gevolg daarvan kan wel zijn dat uiteindelijke beslissing op het bezwaar, dat er uiterlijk 28 juni moet zijn, uitgesteld wordt.

Het Kroondomein heeft de subsidieaanvraag sinds dit jaar veranderd na discussie in de Tweede Kamer. Vanaf dit jaar wordt alleen subsidie aangevraagd voor het deel van het kroondomein dat altijd geopend is. Voor het stuk in het Kroondomein waar de koninklijke familie ongestoord wil blijven jagen, vraagt de koning geen subsidie aan. Maar ondertussen blijft het totale subsidiebedrag bijna even hoog. De koning kreeg 4,8 miljoen euro subsidie en rekent voor de komende zes jaar op 4,6 miljoen euro subsidie. Dat het bedrag bijna gelijk is gebleven, komt volgens de minister doordat de vergoedingen voor natuurbeheer flink zijn gestegen. Ook is rekening gehouden met inflatie.