Minister Dijkgraaf: ‘Universiteiten moeten onafhankelijkheid medewerkers beter borgen’

Minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap maakt zich “zorgen dat de belangen van wetenschap en bedrijven te veel door elkaar lopen.” Dat schrijft hij in een reactie aan Zembla naar aanleiding van de uitzending ‘Sleutelen aan zaad’. 

“Ik vind dat universiteiten hier kritischer naar moeten kijken en de onafhankelijkheid van hun medewerkers beter moeten borgen”, zegt Dijkgraaf. Uit onderzoek van Zembla blijkt dat wetenschappers van de Wageningen Universiteit en Research (WUR) en Universiteit Utrecht zich actief hebben ingezet om strenge Europese regels rondom genetische modificatie van gewassen te versoepelen. Terwijl diezelfde universiteiten voor een deel van hun onderzoek afhankelijk zijn van de financiering van bedrijven die profiteren van de versoepeling van de regels.  

Collega-wetenschappers stellen dat er in de discussie over gentech-voedsel ‘simplistische’ en ‘misleidende’ claims worden gebruikt over de vermeende voordelen van gentechnologie voor de verduurzaming van de landbouw. Hoogleraar Esther Turnhout van de Universiteit Twente: “Ik vind dit kwalijk en zorgwekkend voor de integriteit en onafhankelijkheid voor de wetenschap.” De WUR-directie erkent dat de universiteit “niet altijd een goede rol heeft gespeeld”. 

Dijkgraaf stelt dat samenwerking tussen kennisinstellingen, bedrijven, overheden en andere organisaties belangrijk is voor maatschappelijke vooruitgang: “Daarom is het belangrijk dat de rollen en mogelijke belangen gescheiden zijn en dat wetenschap onafhankelijk is. Die academische vrijheid is daarom een recht maar ook een plicht”, schrijft Dijkgraaf. “Transparantie over externe financiering is daarvoor van belang.”  

Lees hier het mailcontact tussen Zembla en het ministerie:

Bekijk de uitzending 'Sleutelen aan zaad':

Beluister de podcast 'De grote belangen achter het voedsel op jouw bord':