Iris voert actie tegen de lange wachtlijsten in de jeugdzorg

Paal als symbool
De actie, ‘Last Man Standing’, is georganiseerd door MIND, een organisatie van en voor mensen die te maken hebben met psychische problemen. Om aandacht te vragen voor de lange wachtlijsten en de gevolgen daarvan, gaan meer dan honderd mensen op 24 juni zes uur lang op een paal van twintig bij twintig centimeter staan in het Markermeer. Die palen staan symbool voor hoe moeilijk het is hoop te houden als je lang op een wachtlijst staat.

Na 29 maanden nóg geen hulp
Iris weet uit ervaring hoe erg het is als je niet gehoord wordt terwijl je geen uitweg meer ziet: “Ik heb als tiener veel problemen gehad omdat ik gepest werd op school en via internet. Ik durfde daar met niemand over te praten. De problemen werden zo erg dat ik mezelf ging beschadigen. Maar dat hield ik geheim. Het was een verschrikkelijke tijd. Gelukkig vond ik steun op het forum van de Stichting Zelfbeschadiging, waardoor ik uiteindelijk durfde te gaan praten."

Bij Iris kwam het goeden inmiddels is ze beheerder van het forum van de stichting waar ze eerst zelf steun vond. Daardoor heeft ze veel ervaring met jongeren die geen hulp vinden en steeds verder achteruit gaan. Iris: "Wachttijden van een half jaar verbazen me niet meer. Maar ik ken ook iemand die na 29 maanden nog steeds wacht. En helaas ken ik ook verhalen van jongeren die het in die periode niet volhouden en zelfmoord plegen. Ik vind dat heel kwalijk: als iemand een gebroken been heeft, wordt die persoon ook niet naar huis gestuurd met de boodschap dat hij op een wachtlijst moet. Dan is het een ‘acuut probleem’ en is er meteen hulp. Maar psychische problemen zijn soms ook heel acuut en zelfs levensbedreigend. Waarom is er dan niet meteen hulp?”

Kinderpsychiaters uiten grote zorgen over kwaliteit jeugdhulpverlening

Lees ook: ‘ Kinderpsychiaters uiten grote zorgen over kwaliteit jeugdhulpverlening ’

‘Nog wel drie maanden wachten’
Op de website van MIND staan veel persoonlijke verhalen van mensen die meedoen aan de actie. Zo schrijft de twintigjarige Esmee dat ze al sinds december 2016 op de wachtlijst staat: “Omdat mijn klachten steeds erger werden ben ik naar de huisarts gegaan. Hier werd mij gezegd dat: 'Als ik al negen jaar met klachten liep, kon ik ook nog wel drie maanden wachten op hulpverlening.' Deze opmerking en de ontzettend slopende en onzekere procedure van het wachten in een uitzichtloze situatie heeft mij aan het denken gezet. Dit moet toch niet kunnen?”  Een andere jonge vrouw, Celine, schrijft hoe ze sinds 2015 worstelt met wachtlijsten:

Niet transparant
Net als de vele kinder- en jeugdpsychiaters die nu roepen dat de situatie moet veranderen, ziet ook Iris Peelen dat het probleem erger is geworden sinds de verantwoordelijkheid voor jeugdzorg van de staat naar gemeenten is overgeheveld. Iris: “De samenwerking tussen regio’s is niet goed, de inkoop verloopt niet soepel en er wordt heel veel doorverwezen. Maar instellingen zijn ook niet transparant naar patiënten. Ik hoorde net nog een verhaal van iemand die depressief is. Ze zei: ‘Ik sta op een wachtlijst maar ik weet niet waar, niet hoe lang het gaat duren en eigenlijk ook niet voor welke behandeling.’ Ik vind dat het tijd wordt dat gemeenten en instellingen meer informatie geven over hun behandelaanbod en de wachttijd per behandeling inzichtelijk maken. En dat ze daarbij vragen aan de mensen met psychische problemen zélf welke informatie ze willen krijgen. Nu worden mensen teveel als een poppetje van ene naar andere wachtlijst geplaatst.”

Paal als symbool voor de wachtlijst
De palen waar Iris en de andere actievoerders komende zaterdag op gaan staan, visualiseren die wachtlijsten en de gevolgen daarvan, vertelt ze: “Je staat daar maar en je kunt niets. Zo is het ook met wachten op hulp. Gedurende onze actie zullen er mensen van hun paal vallen. Ook dat staat symbool voor de wachtlijsten: daarbij zijn er ook mensen die onderweg wegvallen. Verschrikkelijk, maar waar.”

Mensen kunnen de actie van MIND waar Iris aan meedoet ook steunen. Kijk voor meer informatie op de website van MIND . Iris doet mee aan de actie namens Stichting Zelfbeschadiging . Haar actiepagina staat hier .

‘Huidige GGZ doelmatig failliet’
Zembla besteedde in het verleden regelmatig aandacht aan de haperende zorg van GGZ-instellingen, onder andere in de uitzending ‘ Martijn wil een huis met een tuintje ’. De autistische en psychotische Martijn was een gevaar voor zichzelf en zijn omgeving, maar de GGZ vond de situatie niet ernstig genoeg. Een van de conclusies die deskundigen in deze uitzending trekken is dat de GGZ in zijn huidige vorm ‘doelmatig failliet’ is. Volgens hoogleraar Jim van Os, hoofd van de afdeling psychiatrie van het Universitair Medisch Centrum Maastricht is er een rigoureuze verandering van de GGZ nodig. Van Os oppert dat de bestaande GGZ-instellingen worden afgebouwd. In plaats daarvan moet iedere woonwijk een laagdrempelige GGZ-voorziening krijgen waar deskundigen dag en nacht klaar staan om patiënten psychiatrische zorg te verlenen.  

CC beeld: Wij zijn Mind / Facebook