'Meldplicht kindermishandeling altijd via Veilig Thuis'

Een vermoeden van ernstige kindermishandeling moet altijd eerst gemeld worden bij Veilig Thuis. Deze aanpassing van de meldcode kindermishandeling heeft staatssecretaris Martin van Rijn aangekondigd na advies van Jan-Dirk Spokkereef, deskundige kindermishandeling en huiselijk geweld.

De verandering in de aanpak geldt alleen wanneer er sprake lijkt te zijn van ernstige mishandeling. Het gebeurt nu nog wel eens dat betrokken professionals hulp verlenen of verleend hebben aan een kind zonder dat ze dat van elkaar weten. Staatssecretaris Van Rijn: ‘Dat kan betekenen dat kinderen -ondanks de volledige inzet van individuele hulpverleners - niet de hulp krijgen die voor hen het beste is. We zijn het aan kinderen en andere slachtoffers verplicht om daar een einde aan te maken.’

De staatssecretaris vind dat Veilig Thuis in gemelde gevallen van ernstige mishandeling beter kan nagaan of een kind of volwassene eerder slachtoffer is geworden van mishandeling, beoordelen of de veiligheid voldoende is gewaarborgd en kan meedenken over de hulpverlening die nodig is. De nieuwe werkwijze betekent niet dat Veilig Thuis de hulpverlening overneemt. De gestarte hulpverlening kan gewoon blijven doorlopen.

Meldplicht overbodig
Geen meldplicht, maar een pragmatische checklist voor vroegtijdige signalering en concrete meldnormen die artsen helpen om hoogrisicosituaties van kindermishandeling te melden. Dat is het alternatief van de KNMG, namens de Artsencoalitie tegen kindermishandeling, in reactie op het rapport Sprokkereef. De Artsencoalitie richt zich op de beste hulp aan het kind waarbij het vroegtijdig en adequaat reageren op signalen van kindermishandeling voorop staat, zodat het kind in een vroeg stadium hulp krijgt en niet pas als de situatie ‘ernstig’ is. De artsencoalitie vindt het toevoegen van een meldplicht aan de verplichte meldcode overbodig en contraproductief.?Elk kind verdient zorg op maat. Een meldplicht laat artsen geen ruimte voor maatwerk, maar zorgt voor escalatie met alle mogelijke nadelige gevolgen voor het kind.

De Artsencoalitie pleit voor betere bescherming van kinderen en steun aan gezinnen. Met als uitgangspunt dat het kind voorop staat en blijft staan.

Bestaande systeem intact
Van Rijn is er zich bewust van dat er professionals zijn die zich zorgen maken over meer verplichtingen omdat ze de mogelijkheid willen houden om zelf hulp te bieden zonder bij Veilig Thuis aan te kloppen. Van Rijn: "we houden het bestaande systeem intact maar maken sluitende afspraken voor de ernstige situaties waarin onze huidige meldcode nu niet optimaal werkt. We hebben het dus nadrukkelijk niet over een 'platte meldplicht' waarin alle vermoedens van mishandeling gemeld moeten worden. Huisartsen, leraren, jeugdhulpverleners en andere professionals kunnen in elke situatie het best inschatten of er sprake is van kindermishandeling of huiselijk geweld. Maar we moeten nu met elkaar regelen dat we dit bij ernstige mishandeling altijd delen met Veilig Thuis. Dit is een noodzakelijke stap om veel vaker de cirkel van geweld te kunnen doorbreken.”

Kwaliteit Veilig Thuis
De kwaliteit bij een groot aantal vestigingen van Veilig Thuis, het meldpunt voor kindermishandeling en huiselijk geweld, moet ,,dringend verbeteren''. Dat concludeert de Inspectie Jeugdzorg in een onlangs verschenen  rapport . Zo houdt twee derde van de organisaties onvoldoende toezicht op de veiligheid van probleemgezinnen en huishoudens, vooral als die op wachtlijsten staan. Daarnaast is het nog niet goed geregeld dat er altijd medewerkers, vertrouwensartsen in het bijzonder, inzetbaar zijn.

Bijna alle vestigingen van Veilig Thuis kampen met personeelstekorten. Daardoor kunnen taken niet binnen de wettelijke termijnen worden uitgevoerd. Per 1 januari 2015 zijn het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) samengevoegd tot ‘Veilig Thuis’, advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling. In Nederland zijn inmiddels 26 regionale organisaties van Veilig Thuis.

Verbeteraanpak
De Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld werkt in de praktijk nog onvoldoende. Daarom heeft Jan-Dirk Sprokkereef, in opdracht van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) een verbeteraanpak geschreven. Er is nu geen sluitend systeem waar signalen van verschillende partijen (bijv. politie, wijkteam en onderwijs) over hetzelfde kind bij elkaar komen. Een rijkere informatiepositie zal volgens Sprokkereef bijdragen aan een betere veiligheidsinschatting van Veilig Thuis. Zijn advies luidt:
- Verplicht professionals ernstige signalen te melden bij Veilig Thuis;
- Laat professionals zelf hun veldnorm definiëren;
- Versterk de adviesfunctie van Veilig Thuis;
- Laat Veilig Thuis altijd de wens van een burger tot melding honoreren;
- Richt een radarfunctie in bij Veilig Thuis

De Tweede Kamer is overeengekomen dat alle beroepsgroepen op 1 januari 2018 een eigen meldnorm moeten hebben. De partijen stelden voor om een voorbeeld- of minimale norm te stellen. Deze norm wordt vastgelegd als Algemene Maatregel van Bestuur en zal als leidraad voor de Inspecties gaan fungeren.

In een volgende voortgangsrapportage in januari 2017 informeert staatssecretaris Van Rijn de Kamer over het uitvoeringsplan, de impactanalyse en de stand van zaken over de veldnorm.

De zaak Sharleyne
De jeugdhulpverlening in Hoogeveen heeft hopeloos gefaald in de zorg voor de 8-jarige  Sharleyne Remouchamps , die op 8 juni vorig jaar overleed na een val van haar flat. Uit documenten, in handen van ZEMBLA, blijkt dat buurtbewoners, de politie, de vader en ook de woningstichting verschillende keren meldingen hebben gedaan. Meldingen over drankmisbruik door de moeder, huiselijk geweld en ernstige verwaarlozing van Sharleyne.

In rapportages van de hulpverlening na 2012 wordt onder meer gesteld: “dat is geen veilige plek voor Sharleyne”, maar ook “veiligheid ligt in eerste instantie bij ouders” en “flatbewoners kunnen toezicht houden”. De hulpverleners hebben het meisje sinds 2012 maar één keer onderzocht. Hoogleraar Bruning: 'Het is onbegrijpelijk hoe onzichtbaar dit kind is gebleven in een zaak waar er zulke serieuze meldingen waren (…). Woningbouwverenigingen houden zich doorgaans niet bezig met de veiligheid van kinderen. Dan moeten alle signalen op rood staan. Alle alarmknoppen aangezet worden om goed te gaan onderzoeken hoe het met het kind is gesteld”. De zorgen over de veiligheid van Sharleyne houden aan tot haar dood in 2015.

Lees ook: wat te doen bij vermoeden van kindermishandeling in ZEMBLA Extra .

(Bron: Rijksoverheid/KNMG)

Een vermoeden van ernstige kindermishandeling moet altijd eerst gemeld worden bij Veilig Thuis. Deze aanpassing van de meldcode kindermishandeling heeft staatssecretaris Martin van Rijn aangekondigd na advies van Jan-Dirk Spokkereef, deskundige kindermishandeling en huiselijk geweld.

De verandering in de aanpak geldt alleen wanneer er sprake lijkt te zijn van ernstige mishandeling. Het gebeurt nu nog wel eens dat betrokken professionals hulp verlenen of verleend hebben aan een kind zonder dat ze dat van elkaar weten. Staatssecretaris Van Rijn: ‘Dat kan betekenen dat kinderen -ondanks de volledige inzet van individuele hulpverleners - niet de hulp krijgen die voor hen het beste is. We zijn het aan kinderen en andere slachtoffers verplicht om daar een einde aan te maken.’

De staatssecretaris vind dat Veilig Thuis in gemelde gevallen van ernstige mishandeling beter kan nagaan of een kind of volwassene eerder slachtoffer is geworden van mishandeling, beoordelen of de veiligheid voldoende is gewaarborgd en kan meedenken over de hulpverlening die nodig is. De nieuwe werkwijze betekent niet dat Veilig Thuis de hulpverlening overneemt. De gestarte hulpverlening kan gewoon blijven doorlopen.

Meldplicht overbodig
Geen meldplicht, maar een pragmatische checklist voor vroegtijdige signalering en concrete meldnormen die artsen helpen om hoogrisicosituaties van kindermishandeling te melden. Dat is het alternatief van de KNMG, namens de Artsencoalitie tegen kindermishandeling, in reactie op het rapport Sprokkereef. De Artsencoalitie richt zich op de beste hulp aan het kind waarbij het vroegtijdig en adequaat reageren op signalen van kindermishandeling voorop staat, zodat het kind in een vroeg stadium hulp krijgt en niet pas als de situatie ‘ernstig’ is. De artsencoalitie vindt het toevoegen van een meldplicht aan de verplichte meldcode overbodig en contraproductief.?Elk kind verdient zorg op maat. Een meldplicht laat artsen geen ruimte voor maatwerk, maar zorgt voor escalatie met alle mogelijke nadelige gevolgen voor het kind.

De Artsencoalitie pleit voor betere bescherming van kinderen en steun aan gezinnen. Met als uitgangspunt dat het kind voorop staat en blijft staan.

Bestaande systeem intact
Van Rijn is er zich bewust van dat er professionals zijn die zich zorgen maken over meer verplichtingen omdat ze de mogelijkheid willen houden om zelf hulp te bieden zonder bij Veilig Thuis aan te kloppen. Van Rijn: "we houden het bestaande systeem intact maar maken sluitende afspraken voor de ernstige situaties waarin onze huidige meldcode nu niet optimaal werkt. We hebben het dus nadrukkelijk niet over een 'platte meldplicht' waarin alle vermoedens van mishandeling gemeld moeten worden. Huisartsen, leraren, jeugdhulpverleners en andere professionals kunnen in elke situatie het best inschatten of er sprake is van kindermishandeling of huiselijk geweld. Maar we moeten nu met elkaar regelen dat we dit bij ernstige mishandeling altijd delen met Veilig Thuis. Dit is een noodzakelijke stap om veel vaker de cirkel van geweld te kunnen doorbreken.”

Kwaliteit Veilig Thuis
De kwaliteit bij een groot aantal vestigingen van Veilig Thuis, het meldpunt voor kindermishandeling en huiselijk geweld, moet ,,dringend verbeteren''. Dat concludeert de Inspectie Jeugdzorg in een onlangs verschenen  rapport . Zo houdt twee derde van de organisaties onvoldoende toezicht op de veiligheid van probleemgezinnen en huishoudens, vooral als die op wachtlijsten staan. Daarnaast is het nog niet goed geregeld dat er altijd medewerkers, vertrouwensartsen in het bijzonder, inzetbaar zijn.

Bijna alle vestigingen van Veilig Thuis kampen met personeelstekorten. Daardoor kunnen taken niet binnen de wettelijke termijnen worden uitgevoerd. Per 1 januari 2015 zijn het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) samengevoegd tot ‘Veilig Thuis’, advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling. In Nederland zijn inmiddels 26 regionale organisaties van Veilig Thuis.

Verbeteraanpak
De Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld werkt in de praktijk nog onvoldoende. Daarom heeft Jan-Dirk Sprokkereef, in opdracht van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) een verbeteraanpak geschreven. Er is nu geen sluitend systeem waar signalen van verschillende partijen (bijv. politie, wijkteam en onderwijs) over hetzelfde kind bij elkaar komen. Een rijkere informatiepositie zal volgens Sprokkereef bijdragen aan een betere veiligheidsinschatting van Veilig Thuis. Zijn advies luidt:
- Verplicht professionals ernstige signalen te melden bij Veilig Thuis;
- Laat professionals zelf hun veldnorm definiëren;
- Versterk de adviesfunctie van Veilig Thuis;
- Laat Veilig Thuis altijd de wens van een burger tot melding honoreren;
- Richt een radarfunctie in bij Veilig Thuis

De Tweede Kamer is overeengekomen dat alle beroepsgroepen op 1 januari 2018 een eigen meldnorm moeten hebben. De partijen stelden voor om een voorbeeld- of minimale norm te stellen. Deze norm wordt vastgelegd als Algemene Maatregel van Bestuur en zal als leidraad voor de Inspecties gaan fungeren.

In een volgende voortgangsrapportage in januari 2017 informeert staatssecretaris Van Rijn de Kamer over het uitvoeringsplan, de impactanalyse en de stand van zaken over de veldnorm.

De zaak Sharleyne
De jeugdhulpverlening in Hoogeveen heeft hopeloos gefaald in de zorg voor de 8-jarige  Sharleyne Remouchamps , die op 8 juni vorig jaar overleed na een val van haar flat. Uit documenten, in handen van ZEMBLA, blijkt dat buurtbewoners, de politie, de vader en ook de woningstichting verschillende keren meldingen hebben gedaan. Meldingen over drankmisbruik door de moeder, huiselijk geweld en ernstige verwaarlozing van Sharleyne.

In rapportages van de hulpverlening na 2012 wordt onder meer gesteld: “dat is geen veilige plek voor Sharleyne”, maar ook “veiligheid ligt in eerste instantie bij ouders” en “flatbewoners kunnen toezicht houden”. De hulpverleners hebben het meisje sinds 2012 maar één keer onderzocht. Hoogleraar Bruning: 'Het is onbegrijpelijk hoe onzichtbaar dit kind is gebleven in een zaak waar er zulke serieuze meldingen waren (…). Woningbouwverenigingen houden zich doorgaans niet bezig met de veiligheid van kinderen. Dan moeten alle signalen op rood staan. Alle alarmknoppen aangezet worden om goed te gaan onderzoeken hoe het met het kind is gesteld”. De zorgen over de veiligheid van Sharleyne houden aan tot haar dood in 2015.

Lees ook: wat te doen bij vermoeden van kindermishandeling in ZEMBLA Extra .

(Bron: Rijksoverheid/KNMG)