Medisch onderzoek bij kinderen en meerderjarige wilsonbekwamen verruimd

Er zijn strenge voorwaarden aan verbonden. De belasting van het onderzoek moet voor de proefpersonen beperkt blijven en moet in relatie staan met de behandeling die ze ondergaan. Het gaat niet om grote ingrepen, maar bijvoorbeeld om de afname van een extra buisje bloed of een scan tijdens een gangbare behandeling.

Een medisch-ethische commissie gaat de onderzoeksvoorstellen vooraf toetsen. ,,Het gaat bijvoorbeeld om onderzoek naar nieuwe behandelingen voor ernstig zieke kinderen. Dit kan perspectief bieden voor toekomstige patiënten en het geeft wetenschappers meer ruimte in hun zoektocht naar innovatieve therapieën'', aldus Schippers.

Meerderjarige wilsonbekwamen
Op dit moment is het zo dat kinderen en meerderjarige wilsonbekwamen niet aan wetenschappelijk onderzoek mogen meedoen als dat hen niet direct ten goede komt. Een kind mag straks vanaf 16 jaar zelf beslissen om mee te doen aan zo'n onderzoek. Nu is dat nog 18 jaar. Bij jongere kinderen en meerderjarige wilsonbekwamen moeten ouders of naaste familie eerst toestemming geven.

Wetenschappelijke onderzoekers en de centrale commissie mensgebonden onderzoek hadden voor de verruiming gepleit. Artsen en patiëntenverenigingen steunden deze oproep. Het voorstel van Schippers is in lijn met een nieuwe verordening van de EU voor geneesmiddelenonderzoek.

Bescherming
SP-Eerste Kamerlid Anneke Wezel heeft kritische vragen gesteld over hoe deze patiënten beschermd kunnen worden en over hoe een wilsbekwame burger kan vastleggen dat dit onderzoek niet op hem of haar plaatsvindt als hij wilsonbekwaam wordt, als hij of zij dat niet wil. Naar aanleiding van de vragen van Anneke Wezel heeft minister Schippers het volgende toegelicht en toegezegd. 

Een wilsbekwame burger kan naar de huisarts gaan om daar in het patiëntendossier vast te laten leggen dat als hij wilsonbekwaam wordt, niet wil dat er medisch wetenschappelijk onderzoek plaatsvindt waar hij of zij niet direct bij gebaat is (niet-therapeutisch onderzoek). De betrokkene kan ook bij de huisarts laten vastleggen dat hij niet gereanimeerd wordt of dat iemand euthanasie wil als hij wilsonbekwaam wordt.

Experimenteren met patiënten
Uit een dossier dat ZEMBLA in handen heeft blijkt dat verpleegkundigen van GGZ Noord-Holland Noord in Heiloo vinden dat er grote fouten zijn gemaakt bij een wetenschappelijk medisch experiment met psychiatrische patiënten die ernstige psychoses hebben. Hierin staat onder meer dat volgens een interne klokkenluider 22 van de 52 proefpersonen nooit hadden mogen deelnemen aan het experiment. Het onderzoeksprotocol is daarmee door de kliniek geschonden. Zembla onderzocht de melding van verontruste families en stuit op een klokkenluider met een spreekverbod. Bekijk ' Experimenteren met patiënten '