Macht bij aanpak dier­ziekten naar minister van Volksgezondheid

De eindverantwoordelijkheid voor de preventie en bestrijding van dierziekten die een bedreiging vormen voor de volksgezondheid, hoort niet bij de minister van Landbouw te liggen maar bij de minister van Volksgezondheid. Een overgrote meerderheid van de Tweede Kamer schaarde zich gisteren achter dit voorstel van de Partij voor de Dieren (PvdD).

Momenteel heeft de minister van Volksgezondheid weliswaar de regie, maar geen zogenaamde doorzettingsmacht om ook op het terrein van de minister van Landbouw maatregelen te nemen in het belang van de volksgezondheid. De PvdD-motie die opriep het ministerie van VWS deze macht te geven kreeg de steun van een meerderheid van de Kamer. Alleen Forum voor Democratie stemde tegen.

'Historische overwinning'
Fractievoorzitter van de PvdD Esther Ouwehand noemt het aannemen van de motie in een persbericht een 'historische overwinning': “Een grote doorbraak waar we jaren voor gevochten hebben. Juist in een tijd waarin de dreiging van zoönosen groter is dan ooit tevoren."

De Q-koorts epidemie 
Tussen 2007 en 2010 raakten duizenden mensen besmet met de Q-koorts. Zeker 95 mensen zijn overleden. Q-koorts is een infectie die van dieren kan overgaan op mensen. De meeste mensen krijgen Q-koorts door het inademen van lucht waar de bacterie in zit. In het Brabantse dorp Herpen, waar in 2007 voor het eerst een uitbraak met de Q-koorts werd geconstateerd, bleek een geitenbedrijf dat net buiten het dorp staat, de uiteindelijke bron van de besmetting te zijn.  

In de Zembla uitzending 'De Q-koorts epidemie - het vervolg' is een reconstructie te zien van het overheidshandelen tijdens de Q-koorts epidemie. Er zijn nogal wat zaken niet goed gegaan bij de bestrijding van de Q-koorts. De diagnose en het zoeken naar de bron van de besmetting kostten veel tijd, de hygiëne-maatregelen voor boeren hielpen niet, er werd geen vervoersverbod ingesteld, toen geiten tegen de Q-koorts werden gevaccineerd, bleek er onvoldoende vaccin te zijn, burgers werden niet geïnformeerd én het ruimen kwam veel te laat.

Onderzoek overheidshandelen 
Dat er te laat werd ingegrepen wordt ook geconcludeerd in een rapport van een speciale commissie die onderzoek deed naar het handelen van de overheid. In het rapport  'Van verwerping tot verheffing' uit 2010 wordt geconstateerd dat er bij de uitbraak in 2007 ’te terughoudend is opgetreden’, doordat de toenmalige CDA-ministers Verburg (Landbouw) en Klink (Volksgezondheid) van mening verschilden over wat het kabinet te doen stond.

De kritiek was dat het ministerie van Landbouw te lang de belangen van de veehouderij verdedigde ten koste van de volksgezondheid. De commissie adviseerde toen al dat de minister van VWS de bevoegdheid moest krijgen om ook op de terreinen van het ministerie van Landbouw in te kunnen grijpen bij een besmettelijke dierziektecrisis. 

Bekijk hier: De Q-koorts epidemie - het vervolg