Kosten nieuwe medicijnen veel lager dan farmaceutische industrie doet geloven

Dat blijkt uit Amerikaans onderzoek naar de kosten van tien nieuwe kankermedicijnen dat gisteren in het vakblad JAMA Internal Medicine is gepubliceerd. In geen enkele sector in de economie worden zulke grote marges behaald, schrijft de Volkskrant dinsdag.

Kankermedicjnen
Vooral tegen kanker komen steeds meer peperdure nieuwe medicijnen op de markt. Sommige behandelingen kunnen per patiënt in de tonnen lopen, zoals ook te zien is in ‘Het dure kankermedicijn’ van ZEMBLA. Farmaceuten zeggen dat het op de markt brengen van dit soort medicijnen veel geld kost. Ook het onderzoek naar de ontwikkeling van nieuwe medicatie kost geld en als dat onderzoek tot niets leidt, moeten die investeringen worden terugverdiend is de verdediging van de industrie.

Niet transparant
Volgens het onderzoeksinstituut Tufts kost het ontwikkelen van een nieuw medicijn 2,3 miljard euro. Maar dit instituut wordt voor een deel betaald door de industrie zelf en gebruikt cijfers die niet openbaar zijn en dus niet gecontroleerd kunnen worden.

Farma fortuin
Dat de medicijnindustrie niet transparant is over de kosten en opbrengsten bleek eerder ook uit onderzoek van ZEMBLA naar de geldstromen in de farmaceutische industrie. Wouter Bos, van het VUMC zegt hierover in de uitzending ‘Het farma fortuin’ dat er in het hart van het publieke belang een zeer sterk commercieel belang is genesteld waar grove winst gemaakt wordt:

Na vier jaar tien keer zoveel opbrengst
Het onderzoek van de Amerikanen richtte zich op tien kleine bedrijven die kankermedicijnen op de markt brengen. Hun kosten bleken veel lager te zijn. De onderzochte bedrijven hadden gemiddeld zeven jaar nodig om een nieuw kankermedicijn op de markt te brengen. Daar investeerden ze ongeveer 540 miljoen euro in. Gemiddeld vier jaar later waren de opbrengsten van de tien medicijnen bij elkaar 56 miljard, bijna tien keer zoveel als de totale kosten.  Bij grote bedrijven is de financiële situatie minder overzichtelijk omdat deze bedrijven hogere overheadkosten hebben.

Aandeelhouders en investeerders
Patentjurist Ellen ’t Hoen legt uit wat een van de redenen is waarom bepaalde medicijnen zo ontzettend duur zijn: er zit vooral een sterk economisch belang achter van investeerders. Die investeerders zijn niet direct bezig met de gezondheid van mensen, die willen zoveel mogelijk rendement uit hun investeringen halen:

Farmaceutisch geneeskundige Henk Jan Out plaatst kanttekeningen bij het nieuwe onderzoek. In de Volkskrant legt hij uit dat er grote verschillen zijn in de kosten. Volgens hem trek je het beeld scheef als je alleen naar gemiddelden kijkt. Er is immers een verschil tussen kleine start-ups en grote medicijnfabrikanten. Out : "Bedrijven die maar één middel op de markt brengen, lijken efficiënter te werken. Grote bedrijven hebben een grotere infrastructuur nodig. Bovendien zijn er ook nog flinke kostenposten nadat een middel op de markt is gekomen, voor het registratieproces in andere landen bijvoorbeeld en de rapportages van de bijwerkingen. Die zijn hier niet meegerekend.”

‘Die bedrijven gaan vooral voor de winst’
Volgens hoogleraar Wim van Harten staan  de uiteindelijke prijzen van de medicijnen in geen verhouding tot de kosten. Van Harten  onderzocht de prijzen van negentien dure geneesmiddelen in vijftien Europese landen. Daaruit blijkt dat in Nederland de hoofdprijs wordt betaald voor sommige medicijnen en dat we het slecht doen in vergelijking met andere Europese landen. Aan ZEMBLA vertelt hij dat Nederland vooralsnog niet goed in staat is betere prijzen te bedingen en dat de farmaceutische industrie ons als het ware in de tang heeft. Bekijk dit interview hier:

Ziekenhuizen en verzekeraars slaan de handen nu ineen
Om een einde te maken aan de steeds hogere prijzen van bepaalde medicijnen, hebben ziekenhuizen en zorgverzekeraars nu besloten een vuist te maken tegen de industrie: volgend jaar begint een proefproject waarbij ziekenhuizen en zorgverzekeraars met elkaar een een aantal kankermedicijnen gaan inkopen. Die samenwerking moet leiden tot een sterkere onderhandelingspositie tegenover farmaceutische bedrijven.

‘Ziekenhuizen maken samen vuist tegen dure medicijnen’

Lees ook:  ‘Ziekenhuizen maken samen vuist tegen dure medicijnen’

Bron: Volkskrant / JAMA
Beeld: Flickr