'Klimaatverandering leidt tot bijna evenveel doden als alle infectieziekten samen'

Als de uitstoot van broeikasgassen niet wordt beperkt, zullen stijgende temperaturen wereldwijd bijna evenveel levens kosten als alle infectieziekten samen. Dat staat in een nieuwe Amerikaanse studie gepubliceerd door The National Bureau of Economic Research. 

In een situatie waarbij er weinig tot niets wordt gedaan aan de uitstoot van broeikasgassen, zullen aan het einde van deze eeuw 73 op de 100.000 mensen overlijden aan de gevolgen van opwarming. Dit komt bijna overeen met het huidige dodental van alle infectieziekten samen, waaronder tuberculose, hiv/aids, malaria, knokkelkoorts en gele koorts. 

Hartaanvallen
De onderzoekers hebben gebruikt gemaakt van een enorme hoeveelheid globale data. Er is gekeken naar temperatuurrecords en sterftecijfers om te zien hoe deze met elkaar verband houden. Hierbij is gekeken naar directe gevolgen van een hittegolf, zoals een zonnesteek, maar ook naar minder voor de hand liggende verbanden, zoals een hoger aantal hartaanvallen tijdens een hittegolf.  

“Veel oudere mensen overlijden door indirecte gevolgen van hitte,” zegt Amir Jina, milieu-econoom aan de Universiteit van Chicago en een van de onderzoekers, tegen The Guardian. “Het treft dezelfde groep mensen als bij Covid: kwetsbare mensen met reeds bestaande of onderliggende aandoeningen. Als je hartproblemen hebt en dagenlang door de hitte wordt geteisterd, zal je op een gegeven moment misschien instorten.” 

Arme landen harder getroffen
De oplopende temperaturen zullen met name de armere en warmere delen van de wereld het hardst treffen. Maar de economische gevolgen van de klimaatcrisis zullen wereldwijd voelbaar zijn, ook in de welvarende landen, schrijven de onderzoekers.

In landen als Ghana, Bangladesh, Pakistan en Soedan zullen 200 op de 100.000 mensen overlijden. Koudere en rijkere landen zoals Noorwegen en Canada zullen juist een daling zien in het aantal doden, omdat minder mensen zullen overlijden door extreme kou.  

Aanpassingsvermogen 
Rijkere landen hebben ook nog een streepje voor op armere landen als het gaat om aanpassingsvermogen. Jina: “Rijke landen hebben het geld om zich aan te passen aan de hitte.” Zo kunnen mensen in welvarende landen airconditioning aanschaffen als reactie op stijgende temperaturen, of kunnen overheden maatregelen nemen.

Onlangs presenteerde gemeente Arnhem nog een klimaatplan om extreem weer als gevolg van klimaatverandering het hoofd te bieden. Zo moet een andere, groenere inrichting van de stad ervoor zorgen dat Arnhem steeds extremer weer, zoals droogte, hitte of plensbuien, aankan.

Klimaatvluchtelingen 
De onderzoekers waarschuwen dat de situatie uiteindelijk zal leiden tot meer klimaatvluchtelingen. Nu al slaan veel mensen op de vlucht voor natuurrampen: eind vorig jaar stelde Oxfam Novib in een rapport dat klimaatgerelateerde rampen in het afgelopen decennium de belangrijkste oorzaak waren voor mensen om op de vlucht te slaan.

Meer dan 20 miljoen mensen per jaar - één persoon om de twee seconden - moesten hun huizen verlaten door rampen als droogte, bosbranden en orkanen.  

Hoe zit het in Nederland? Wat gaan wij merken van het klimaatprobleem? Zembla sprak erover met drie deskundigen: NOS-weerman Gerrit Hiemstra, hoogleraar klimaatverandering Pier Vellinga en defensiespecialist Rob de Wijk. Ook zij maken zich grote zorgen. Lees hier het hele interview: 

'Gevolgen van klimaatprobleem gaan ook Nederland raken'