Kledingindustrie buit Europese textielarbeiders uit

De ultra fast-fashionindustrie groeit de afgelopen jaren snel. Waar de traditionele mode-industrie werkt met twee modeseizoenen: lente/zomer en herfst/winter, is er bij ultra fast fashion sprake van maar liefst 52 ‘microseizoenen’ per jaar. Via shoppingapps, influencers en gepersonaliseerde online reclame wordt de consument verleid om zo snel en zo veel mogelijk kleding te kopen. Die is vaak matig van kwaliteit en gaat niet lang mee.

Een van de aanbieders van ultra fast fashion is het Britse Boohoo. Het bedrijf verkoopt kleding uitsluitend online, ook in Nederland. Bij de productie van de kleding maakte Boohoo gebruik van een illegaal naaiatelier in Leicester, zo blijkt uit onderzoek van Franse journalisten. Zij legden met de verborgen camera omstandigheden vast die we tot voor kort alleen kenden uit landen als India en Bangladesh. In het atelier in Leicester werken arbeiders 14 uur per dag in slecht verwarmde werkruimtes en is er sprake van onderbetaling. De arbeiders ontvangen slechts de helft van het Britse minimumloon.

Achter de razendsnel wisselende modecollecties gaat een geraffineerde marketing schuil. Modemerken zoals Boohoo, ZARA, H&M en Asos hebben via shoppingapps, influencers en gepersonaliseerde online reclame optimale mogelijkheden gekregen om ons koopgedrag in hun voordeel te beïnvloeden. Aanbieders weten precies waar consumenten op klikken, hoe lang ze items bekijken en wanneer ze iets kopen. Opmerkingen als ‘beperkte voorraad’ en ‘slechts 2 beschikbaar’ geven de koper het laatste zetje.

Meer over de uitzending: 'De fast-fashionfuik'

“Door een gevoel van schaarste op te wekken worden mensen opgejaagd snel te handelen”, zegt neurowetenschapper Alexander Genevsky van de Erasmus Universiteit. Hij doet onderzoek naar het koopgedrag en beïnvloeding van consumenten. Hij laat zien dat kledingbedrijven aanbiedingen slechts voor een beperkte tijd laten gelden, waarbij de druk op de consument wordt opgevoerd door een teruglopende klok. “Mensen krijgen daardoor het gevoel dat ze minder tijd hebben om te bedenken of ze het item wel echt nodig hebben. Dit is een zeer effectieve methode om de consument tot kopen aan te zetten”, zegt Genevsky. Omdat de consument zich nog onvoldoende bewust is van deze geraffineerde verkoopmethoden, spreekt Genevsky van een onbalans die moet worden hersteld door de overheid, consumentenorganisaties en de bedrijven.

De kledingindustrie is volgens de Verenigde Naties, na de olie-industrie, een van de meest vervuilende industrieën op aarde. Kledingproducenten maken op grote schaal gebruik van schadelijke chemicaliën en pesticiden. De industrie zorgt voor 10 procent van de wereldwijde CO2 uitstoot. Daarbij gebruiken fabrikanten enorme hoeveelheden water. Ook werken volgens Unicef elke dag weer tientallen miljoenen vrouwen en kinderen voor lage lonen en onder zware omstandigheden op de katoenvelden, in weverijen en fabrieken.
Het bedrijf Boohoo heeft -nadat de uitbuiting aan het licht kwam- gezegd dat de de samenwerking met de naaiateliers die zich niet aan de regels direct wordt beëindigd.

Kijk de eerste beelden uit de Zembla-uitzending over fast fashion: