Kamervragen over iPod voor hpv-vaccinatie

SP'ers Kant en Van Gerven hebben Kamervragen gesteld over het verloten van iPods onder meisjes die zich laten inenten met het hpv-vaccin tegen baarmoederhalskanker.

Uit een uitnodigingsbrief die deze maand naar 13- tot 16-jarige meisje wordt gestuurd blijkt dat een aantal GGD's iPods verloot om meisjes over te halen zich te laten inenten.

Kant en Van Gerven willen van de minister van Volkskgezondheid weten of hij dit geoorloofd vindt en of deze worden betaald van het GGD-budget. Ze vragen zich verder af of meisjes door deze verloten niet worden beinvloed in hun vrije keuze om zich te laten inenten of niet.

ZEMBLA trok in 'Het omstreden kankervaccin' van oktober 2008 het nut van het vaccin in twijfel. Volgens deskundigen is nog niet bekend of het vaccin echt werkt en of het geen ernstige bijwerkingen heeft. Toch krijgen veel meiden deze maand een oproep om zich te laten inenten.

Links:
>> Katie Couric over de veiligheid van het hpv-vaccin


Hieronder staan de schriftelijke vragen van Kant en Van Gerven en de antwoorden:

Vraag 1
Vindt u het geoorloofd dat bij de oproep van GGD Gelre-IJssel voor HPV-vaccinatie I-pods worden verloot onder de deelneemsters die de cyclus van drie prikken voltooien?

Antwoord 1
De HPV vaccinatie bestaat uit drie prikken, de tweede wordt één maand na de eerste gegeven, de laatste zes maanden na de eerste. Om volledig beschermd te zijn is het essentieel dat alle drie de vaccinaties ontvangen worden. Het is niet gemakkelijk om alle meisjes die begonnen zijn aan de vaccinatie alle drie de prikken te geven. Daarom heb ik er begrip voor dat gezocht wordt naar prikkels die meisjes stimuleren om alle vaccinaties te gaan halen. Ik ben echter van mening dat die prikkels zouden moeten liggen op het vlak van goede, op de doelgroep toegesneden, communicatie. De keuze die in de betreffende GGD’en is gemaakt vind ik ongewenst in het licht van mijn beleid van vrijwillige vaccinatie.
Overigens is het binnen de wettelijke kaders niet zo dat deze actie niet zou mogen plaatsvinden. Artikel 90 van de Geneesmiddelenwet staat reclame ter bevordering van deelname aan vaccinatieprogramma’s toe.

Vraag 2
Worden deze iPods bekostigd uit het GGD-budget? Zo ja, vindt u dat een rechtmatige besteding? Zo nee, op welke manier worden deze gefinancierd?

Antwoord 2
Deze actie wordt uit het GGD-budget gefinancierd en niet uit het landelijke budget voor de uitvoering van de HPV-vaccinatie campagne. Dit valt niet binnen mijn verantwoordelijkheid. Het bestuur van de GGD is hiervoor verantwoordelijk en hierop aanspreekbaar.

Vraag 3
Deelt u de mening dat de stimulans om aan de cyclus van drie prikken mee te doen, hoort te liggen in het voordeel van de vaccinatie zelf? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen?

Antwoord 3
Ik ben het daarmee eens. Zie ook mijn antwoord op vraag 1. De GGD’en geven ook goede informatie over de vaccinatie. Daarnaast is deze actie ingesteld om de “vaccinatie-trouw” te vergroten. De verantwoordelijkheid voor de actie ligt bij de GGD’en en hun besturen.

Vraag 4
Erkent u dat, mede gelet op de discussie over de werking van de HPV-vaccins, jonge meiden (en hun ouders) een vrije keuze hebben of ze zich wel of niet laten vaccineren? Zo ja, erkent u voorts, mede gelet op het feit dat het bij HPV-vaccinatie vaak gaat om jonge meiden, deze vrije keuze op een ongewenste wijze beïnvloed wordt? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen?

Antwoord 4
Vrijwilligheid is een groot goed in onze vaccinatieprogramma’s; het is – samen met goede informatie en een uitstekende uitvoering – de hoeksteen voor het succes van de programma’s. De vrije vrijwillige keuze moet gemaakt worden op goede en evenwichtige, op de doelgroep afgestemde, informatie. Het is mijn taak om voor- en nadelen van vaccinaties zo goed mogelijk af te wegen en hierover iedereen zo goed mogelijk te informeren. Dat is wat ik in de HPV-campagne ook doe. Eerlijke en open informatie geven over wat we wel en niet weten, informatie die nodig is om een gebalanceerde beslissing te nemen om de HPV-vaccinatie wel of niet te halen.
Het beïnvloeden van die afweging met materiële prikkels keur ik af. Overigens geldt hetzelfde voor zeer tendentieuze of zelfs foutieve informatie ten nadele van de HPV-campagne die momenteel door derden wordt verspreid.

Vraag 5
Heeft u er inzicht in of de fabrikant van het vaccin zich nog op een of andere wijze actief bemoeit met de promotie voor vaccinatie? Zo nee, bent u bereid de Inspectie te vragen hier actief op toe te zien?

Antwoord 5
De promotie voor vaccinaties door de fabrikant maakt deel uit van het onderzoek dat de Inspectie medio oktober is gestart naar de marketing en reclame rond HPV-vaccins. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft medio oktober 2008 inspectiebezoeken afgelegd bij GlaxoSmithKline en Sanofi Pasteur MSD. Deze inspectiebezoeken zijn uitgevoerd in het kader van het toezicht op de naleving van de Geneesmiddelenwet. Aanleiding voor de inspectiebezoeken vormden signalen en Kamervragen die de inspectie heeft ontvangen dat onderzoek naar de conformiteit van de marketingactiviteiten rond de HPV vaccins met de reclameregels geboden zou zijn. De inspectie heeft voornoemde bedrijven gevraagd om diverse documenten op het gebied van marketing en reclame rond het HPV-vaccin. De verkregen informatie is nogal omvangrijk en wordt momenteel bestudeerd door de Inspectie. De Inspectie verwacht de onderzoeken in april 2009 af te ronden.

Vraag 6
Welke geoorloofde maatregelen ziet u om het percentage wat meedoet aan vaccinaties en bevolkingsonderzoeken in het kader van baarmoederhalskanker effectief te verhogen?

Antwoord 6
Zoals ik in mijn antwoord op vraag 4 al aangaf wil ik iedereen die het betreft de beste informatie geven die nodig is om een afgewogen beslissing te nemen wel of niet mee te doen aan vaccinatie- of screeningsprogramma’s. Gelukkig beslist het merendeel van de betrokkenen om positief te reageren op deze programma’s. Ik heb de Gezondheidsraad gevraagd om voor mij na te gaan op welke manier we het screeningsprogramma zo kunnen verbeteren dat meer vrouwen daaraan gaan deelnemen. Ook al zijn de deelnamepercentages – relatief – hoog, ik zou dat toch nog graag hoger zien. De stimuleringsmaatregelen zie ik dus enerzijds op het niveau van goede en evenwichtige informatie, anderzijds op het niveau van het verlagen van de drempel voor deelname.