De parlementaire ondervraging is, na een parlementaire enquête, het zwaarste onderzoeksmiddel dat de Kamer kan inzetten. Getuigen zijn verplicht op te komen dagen en worden onder ede gehoord. Het onderzoek komt er op aandringen van regeringspartij PvdA en oppositiepartij GroenLinks. Zij willen ,,de onderste steen boven''. Ze reageren op de recente onthullingen over grootschalige belastingontwijking en -ontduiking (Panama Papers).
De partijen willen trustkantoren en brievenbusmaatschappijen horen, net als adviseurs die constructies bedenken waarmee rijke particulieren hun vermogen wegsluizen en belasting ontduiken.
Het plan kwam van PvdA-Kamerlid Ed Groot en Rik Grashoff van GroenLinks. ,,
Het schandaal rond de Panama Papers openbaarde een groot netwerk van trustkantoren en belastingadviseurs die multinationals en rijke mensen helpen belasting te ontwijken. Nederland speelt in dit spel een schimmige rol
'', aldus Grashoff. Hij ziet de mini-enquête als een ,,
belangrijke stap om veel van de fiscale constructies bloot te leggen die belastingontwijking legaal mogelijk maken.
''
Na de publicatie van de zogeheten ‘Panama Papers’, een verzameling van 11,5 miljoen uitgelekte documenten, is er extra aandacht gekomen voor belastingontwijking- en fraude. Uit de Panama Papers bleek dat een juridisch advieskantoor in Panama rijke wereldburgers de mogelijkheid bood om hun vermogen onder te brengen in belastingparadijzen.
Het is voor het eerst dat de Kamer zo'n parlementaire ondervraging organiseert. Deze vorm van informatie inwinnen is te vergelijken met een verkorte parlementaire enquête.
In twee uitzendingen besteedde ZEMBLA aandacht aan de praktijken van de brievenbusfirma's, in 2009 met
Nederland belastingparadij
s en in 2015 met
Nederland belastingparadijs - het vervolg
. Nederland wordt bij multinationals nog steeds populairder als fiscale doorvoerhaven voor hun miljardenwinsten. Ondanks aangescherpte fiscale regels en aanhoudende kritiek op postbus-bv's groeit het aantal brievenbusfirma's nog steeds.
Grote internationale bedrijven als Starbucks, Ikea en Google kunnen in Nederland met slimme constructies, zoals brievenbusmaatschappijen, hun belastingverplichting omzeilen. Maar ook Nederlandse bedrijven zoals Hema, WE en ASML weten met handige trucs belastingvoordelen te creëren. Zembla onderzocht hoe die bedrijven dat doen. En wat loopt onze schatkist daardoor jaarlijks mis?
(ANP/ZEMBLA)