Kabinet stuurt aan op einde vrije artsenkeuze

De vrije artsenkeuze wordt ernstig ingeperkt in de kabinetsplannen voor de zorg. Dat blijkt uit de conceptversie van het Integraal Zorgakkoord. Het plan om de vrije artsenkeuze in te perken stuitte twee jaar geleden al op veel protest. Toch heeft het kabinet er aan vast gehouden. Het kan betekenen dat je straks alleen nog maar de huisarts of psycholoog kan bezoeken waar jouw zorgverzekeraar een contract mee heeft.

“Het zou uiteindelijk betekenen dat de verzekeraar beslist naar welke dokter je wel en niet kan. Onwenselijk, want zo krijgen zorgverzekeraars meer macht”, zei Ger Jager van Stichting Handhaving Vrije Artsenkeuze eerder tegen Zembla. De stichting is in 2014 opgericht en komt op voor de belangen van niet-gecontracteerde zorgaanbieders. 

Op dit moment is het gangbaar dat zorg bij niet gecontracteerde zorgaanbieders minimaal voor 75 procent vergoed wordt door de verzekeraar. Het bedrag dat de patiënt zelf inlegt, is daardoor relatief laag. Maar bij het verdwijnen van de vrije artsenkeuze, betekent het dat patiënten de zorg grotendeels of helemaal zelf moeten betalen, als ze voor een arts kiezen die geen contract heeft met de zorgverzekeraar. Voor veel patiënten zal die optie te duur zijn.

En het zal veel mensen treffen. In de conceptversie van het Zorgakkoord staat dat de vrije artsenkeuze ingeperkt wordt voor alle verzekerden die een naturapolis of budgetpolis hebben. Dat is volgens zorgverzekeraar DSW 90 procent van alle Nederlanders. DSW is een van de verzekeraars die juist fel tegenstander is van de kabinetsplannen: “Het Integraal Zorgakkoord (IZA) lijkt enkel en alleen een akkoord te zijn dat tot doel heeft om op de zorg te bezuinigen”, stelt DSW.

Ook de Landelijke Huisartsen Vereniging is niet te spreken over de conceptversie van het Integraal Zorgakkoord (IZA): “Het concept-IZA geeft zorgverzekeraars een dominante rol, onder andere via het inkoopbeleid en extra sturingsmogelijkheden bij de contractering. Dit vinden wij de verkeerde beweging.”

Volgens Jager van Stichting Handhaving Vrije Artsenkeuze heeft de wetswijziging desastreuze effecten: “Als een patiënt de eigen bijdrage niet kan ophoesten en voor een gecontracteerde zorgaanbieder kiest, verdwijnen de niet-gecontracteerde zorgaanbieders van de markt. De wachtlijsten bij gecontracteerde zorgverleners worden nog langer.”

Een hoop zorgverzekeraars zijn volgens DSW tevreden met de kabinetsplannen omdat ze zeggen dat ze hun verzekerden alleen naar passende zorg kunnen toeleiden als zij voor niet-gecontracteerde zorg geen of een zeer lage vergoeding mogen geven.“Opmerkelijk”, zegt DSW, “want zorgverzekeraars kunnen helemaal niet toeleiden naar passende zorg. Daarvoor hebben ze onvoldoende beeld van de kwaliteit van zorg, van de relatie tussen arts en patiënt en van welke behandeling zou werken in de specifieke situatie waarin een patiënt zich op dat moment bevindt.” 

De afgelopen week waren alle betrokken partijen uitgenodigd voor een laatste onderhandelingsdag. Binnenkort krijgen ze de definitieve versie van het akkoord en wordt gevraagd die te tekenen. De Landelijke Huisartsen Vereniging heeft al laten weten alle leden te betrekken bij het besluit om wel of niet te tekenen. “Hiervoor zetten we een ledenraadpleging uit van maandag 29 augustus tot en met zondag 4 september.”