Kabinet erkent problemen rond stankoverlast, maar gaat toch in beroep

Staatssecretaris Vivianne Heijnen erkent dat de overheid op dit moment burgers onvoldoende beschermt tegen stankoverlast. In een brief die woensdag naar de Tweede Kamer is gestuurd, schrijft ze: “Het is dus aan de staat om de balans die zoek is geraakt in de wet- en regelgeving te herstellen.” 

Heijnen meldt tegelijkertijd dat de staat in hoger beroep gaat tegen een veelbesproken vonnis van de rechtbank Den Haag. In september oordeelde de civiele rechter dat de staat onrechtmatig handelt tegenover acht burgers die ernstige stankoverlast ervaren van intensieve veehouderijen. Een nieuw vonnis van een hoger rechtscollege is volgens het ministerie nodig om “werkbare scenario’s uit te werken” die stankoverlast verminderen. Met de gedupeerde burgers die door de rechter in het gelijk zijn gesteld, wil Heijnen ondertussen wel in gesprek, onder meer over de schadevergoeding die de staat moet betalen. 

Het kabinet geeft nu toe dat burgers door toedoen van de staat in de stank zitten. Dit geldt niet alleen voor de acht eisers, dit probleem speelt op veel meer plekken in ons land. Naar verluid ervaren 400.000 mensen ernstige geurhinder door de intensieve veehouderij. Dit weet de overheid al heel lang, ondertussen zijn er steeds meer megastallen (met slecht functionerende luchtfilters) bijgekomen, zo ontdekte Zembla.

Als mogelijke oplossing voor dit hardnekkige probleem noemt Heijnen het aanpassen van zowel de wettelijke geurnormen als de zogeheten vijftig procent regeling. Dit is een omstreden onderdeel van de Wet geurhinder en veehouderij, die het mogelijk maakt dat boerenbedrijven die zorgen voor ernstige stankoverlast toch mogen uitbreiden. 

In haar brief staat de staatssecretaris uitgebreid stil bij de stankproblemen in Deurne, één van de meest overbelaste gebieden van ons land. Deze gemeente was het decor van de Zembla-serie ‘Stank en strijd’.

In het kader van de Zembla-uitzendingen bracht Heijnen, samen met toenmalig landbouwminister Henk Staghouwer, een werkbezoek aan de burgers, boeren en lokale bestuurders die een hoofdrol speelden in de serie. Heijnen: “Ik vond het goed en verhelderend om de ervaringen van zowel veehouders als omwonenden zelf ter plekke te horen. De minister van LNV en ik hebben deze gesprekken als zeer waardevol ervaren.” Aanpassing van de regelgeving is volgens haar “noodzakelijk”, maar met concrete voorstellen of maatregelen komt ze vooralsnog niet.

Geert Verstegen van het Brabants Burgerplatform strijdt al veertig jaar tegen stankoverlast. Hij ziet eindelijk beweging. “Burgers zien nu dat de overheid schadeplichtig is. Er moet betaald worden. Er is veertig jaar gepraat, niet op basis van argumenten, maar op basis van economische belangen. Omdat de boerenbelangen de overhand hadden, zijn we in deze puinhoop terechtgekomen. Nu gaan we als burgers met het ministerie in gesprek op basis van de argumenten. Dan helpt het enorm dat de rechter deze belangrijke uitspraak heeft gedaan. Steeds meer burgers zien dat er juridische kansen zijn.”

De Tweede Kamer gaat aanstaande donderdag 10 november in debat met minister Heijnen. 

Kijk hier deel 1 van 'Stank en strijd':

Kijk hier deel 2 van 'Stank en strijd':

Kijk hier deel 3 van 'Stank en strijd':