Jonge jongens slachtoffer van loverboys: een zeer ernstig, onzichtbaar probleem

Loverboys hebben het niet altijd op meisjes gemunt, maar ook op jonge kwetsbare jongens. “Het is een zeer ernstige problematiek die vaak samenhangt met andere vormen van criminaliteit”, zo is te lezen in een kamerbrief van staatssecretaris Blok van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het rapport ‘Seksuele uitbuiting van jongens’.

In het rapport staat dat een schatting van de grootte van het probleem nog niet is te geven, omdat de seksuele uitbuiting van jongens vaak nog onzichtbaarder is dan bij meisjes. En bij meisjes blijkt het al decennia een hardnekkig probleem. Dat bleek wel uit de Zembla-uitzending ‘Verliefd, verkracht en vermist’ uit 2014 waarin onder meer vrouwelijke slachtoffers aan het woord komen. De onderzoekers die het rapport in opdracht van de staatssecretaris opstelden, hebben zich juist gericht op jongens en mannen tot en met 23 jaar. Er is van alles geprobeerd om in contact te komen met mogelijke slachtoffers. Uiteindelijk lukte dat in slechts vier gevallen. Daarnaast is gesproken met professionals, is online en offline onderzoek gedaan -bijvoorbeeld op escortsites- en zijn 32 bekende gevallen bestudeerd.

Uitgebuit vanwege kwetsbaarheid
Belangrijke conclusie is dat de manier waarop een jongen in een situatie van seksuele uitbuiting kan belanden anders is dan bij meisjes: “Vanwege kwetsbaarheid ‘rollen’ jongens als het ware de prostitutie in en komen vervolgens in een situatie waarin zij ook weer vanwege die kwetsbaarheid, uitgebuit kunnen worden.” Met die kwetsbaarheid doelen de onderzoekers onder meer op jongens die worstelen met hun geaardheid, een laag IQ hebben, of een verslaving.

In het rapport zijn een aantal voorbeelden beschreven. Bijvoorbeeld een Roemeense jongen die in eigen land is benaderd door een Nederlander die hem geld en cadeautjes geeft. De man haalt hem over om in Nederland te komen wonen waar hij alleen massages hoeft te doen om aan geld te komen. Eenmaal in Nederland komt hij in een huis terecht waar ook andere jongens verblijven. Al snel merkt de Roemeense jongen dat klanten veel meer verlangen dan een massage. Bovendien krijgt hij maar de helft van het geld dat klanten betalen voor zijn seksuele diensten.

De jongen Fatih raakt verslaafd
Ook is het verhaal te lezen van de Turkse jongen Fatih die op 15-jarige leeftijd in de rosse buurt in Amsterdam probeert te onderhandelen over geld met een meisje dat hij leuk vindt. Dat lukt niet en een Surinaamse man van dertig komt erbij en biedt hem geld aan. Het meisje stemt dan wel in. Fatih spreekt de zaterdag erna af in het huis van de Surinamer. Die vraagt of hij Fatih mag pijpen. Fatih laat het toe en het bevalt hem. Na vier weken af en toe afspreken, biedt de Surinamer hem cocaïne aan. Na een tijd raakt Fatih verslaafd. Op zijn achttiende loopt hij weg van huis, omdat zijn vader hem wil uithuwelijken en gaat hij bij de Surinamer wonen. Die brengt hem in contact met seksklanten en hij belandt in de prostitutie. Jaren later doet hij aangifte bij de politie en zegt hij: “Ik ben mijn hele leven misbruikt.”

De slachtoffers schamen zich vaak of zien zichzelf niet eens als slachtoffer. Bij meisjes worden wisselende seksuele contacten of ruilseks al snel gezien als seksueel grensoverschrijdend gedrag, bij jongens blijkt dit niet altijd het geval. Ook herkennen hulpverleners mannelijke slachtoffers niet goed. Bovendien is de hulp die er nu is, afgestemd op meisjes en niet op jongens. En dat moet veranderen, vinden de onderzoekers, want de jonge mannelijke slachtoffers hebben wel degelijk hulp nodig. De hulpverlening staat daarom ‘voor grote uitdagingen’. “Het laat zien dat het belangrijk is dat er meer bekendheid met deze doelgroep ontstaat; als cruciale eerste stap voor effectieve hulp.”

Bijeenkomst
Om de eerste stap op weg naar betere hulpverlening te zetten, wordt er volgens de staatssecretaris dit voorjaar nog een bijeenkomst georganiseerd met relevante zorg- en hulporganisaties om de uitkomsten van dit onderzoek te delen. “Nadruk zal dan liggen op het vergroten van de bekendheid van seksuele uitbuiting bij jongens en wat dit vraagt van de hulpverlening.”