Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek
Het referendum is een gevaar voor de democratie
05-04-2017
• leestijd 5 minuten
•
272 keer bekeken
• 
De stem van het volk peilen: voorstanders van het referendum zien het middel als de heilige graal van de democratie. Maar tegenstanders waarschuwen al jaren voor de nadelen. Nu zegt ook het belangrijkste adviesorgaan van het kabinet en de Tweede Kamer, de Raad van State, dat we moeten oppassen: 'referenda ondermijnen de democratie'.
Valse verwachtingen
Hoe democratisch het ook klinkt om het volk te raadplegen bij belangrijke politieke besluiten, als referenda ondoordacht worden ingevoerd, zullen ze juist averechts werken voor het democratische stelsel en de rechtsstaat, zegt de Raad van State. Politici wekken er valse verwachtingen mee bij de kiezers, schrijft Piet Hein Donner van de Raad van State in het donderdag uitgekomen jaarverslag . Ze geven de indruk dat burgers meer macht hebben terwijl dat in feite niet zo is.
Hoe democratisch het ook klinkt om het volk te raadplegen bij belangrijke politieke besluiten, als referenda ondoordacht worden ingevoerd, zullen ze juist averechts werken voor het democratische stelsel en de rechtsstaat, zegt de Raad van State. Politici wekken er valse verwachtingen mee bij de kiezers, schrijft Piet Hein Donner van de Raad van State in het donderdag uitgekomen jaarverslag . Ze geven de indruk dat burgers meer macht hebben terwijl dat in feite niet zo is.
Voorbode van grotere schokken
Donner schrijft in zijn rapport dat hij met een 'met een onbestemd gevoel van onrust' naar het afgelopen jaar terugkijkt en hij waarschuwt voor grote problemen in de toekomst:
Donner schrijft in zijn rapport dat hij met een 'met een onbestemd gevoel van onrust' naar het afgelopen jaar terugkijkt en hij waarschuwt voor grote problemen in de toekomst:
"Europese integratie, Atlantische veiligheid, de democratische rechtsstaat en de vertegenwoordigende democratie, de basis van het naoorlogse regeringsbeleid, beginnen breuklijnen te vertonen die in 2016 duidelijk zichtbaar zijn geworden (...) Die ontwikkelingen kunnen voorboden zijn van grotere schokken."
Rechtsstaat onder druk
Ook waarschuwt hij voor het gevaar voor de toekomst van de rechtsstaat. Donner is daarin niet de enige. Onlangs nog bracht een onafhankelijke commissie van hoogleraren en advocaten een rapport uit over de gevolgen van de verkiezingsplannen van Nederlandse politieke partijen voor de rechtsstaat. In vijf van de dertien partijprogramma’s stonden één of meer voorstellen die de rechtsstaat ondermijnen. Zo stond in het programma van de VVD: “De VVD wil niet langer dat mensenrechten uit verdragen en besluiten van volkenrechtelijke organisaties directe werking hebben in Nederland.”
Ook waarschuwt hij voor het gevaar voor de toekomst van de rechtsstaat. Donner is daarin niet de enige. Onlangs nog bracht een onafhankelijke commissie van hoogleraren en advocaten een rapport uit over de gevolgen van de verkiezingsplannen van Nederlandse politieke partijen voor de rechtsstaat. In vijf van de dertien partijprogramma’s stonden één of meer voorstellen die de rechtsstaat ondermijnen. Zo stond in het programma van de VVD: “De VVD wil niet langer dat mensenrechten uit verdragen en besluiten van volkenrechtelijke organisaties directe werking hebben in Nederland.”
Zorgelijke ontwikkeling
Een zorgelijke ontwikkeling, zegt hoogleraar rechtsfilosofie Wouter Veraart: “Als dit voorstel wordt uitgevoerd, tast dit de rechtsbescherming van Nederlandse burgers direct aan. Mensen kunnen in de Nederlandse rechtszaal dan geen beroep meer doen op de Europese mensenrechten, zoals hun vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst of hun recht op een behoorlijk proces. ”
Een zorgelijke ontwikkeling, zegt hoogleraar rechtsfilosofie Wouter Veraart: “Als dit voorstel wordt uitgevoerd, tast dit de rechtsbescherming van Nederlandse burgers direct aan. Mensen kunnen in de Nederlandse rechtszaal dan geen beroep meer doen op de Europese mensenrechten, zoals hun vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst of hun recht op een behoorlijk proces. ”
Lees ook op ZEMBLA: ‘Plannen Nederlandse politici gevaar voor de rechtsstaat’
Onzekere politici
Volgens politicoloog André Krouwel zegt de populariteit van referenda vooral iets over de onzekerheid van politici. Hij vindt dat politici geen vertrouwen meer hebben in het eigen functioneren als politieke partij. Kijk wat hij hierover zegt in onze uitzending ‘De stem van het volk' over de rol van het referendum:
Volgens politicoloog André Krouwel zegt de populariteit van referenda vooral iets over de onzekerheid van politici. Hij vindt dat politici geen vertrouwen meer hebben in het eigen functioneren als politieke partij. Kijk wat hij hierover zegt in onze uitzending ‘De stem van het volk' over de rol van het referendum:
“Doe dan alles via referendum, moet je eens kijken hoe dat afloopt”
Net als de Raad van State vreest ook Krouwel dat de populariteit van het referendum de democratie niet ten goede komt. Hij vindt dat de rechtsstaat politieke en maatschappelijke vrijheden juist moet beschermen, anders is de democratie niets meer waard. De politicoloog wijst erop dat juist rechters en politici de kennis hebben die burgers niet hebben. Burgers kennen de effecten van beleid niet en weten niet wat er in verdragen staat, terwijl politici en rechters die kennis en dat overzicht wel hebben, aldus de politicoloog. Krouwel: "Als je zegt: het enige dat telt is wat mensen vinden, dan heb je een heel groot probleem."
Net als de Raad van State vreest ook Krouwel dat de populariteit van het referendum de democratie niet ten goede komt. Hij vindt dat de rechtsstaat politieke en maatschappelijke vrijheden juist moet beschermen, anders is de democratie niets meer waard. De politicoloog wijst erop dat juist rechters en politici de kennis hebben die burgers niet hebben. Burgers kennen de effecten van beleid niet en weten niet wat er in verdragen staat, terwijl politici en rechters die kennis en dat overzicht wel hebben, aldus de politicoloog. Krouwel: "Als je zegt: het enige dat telt is wat mensen vinden, dan heb je een heel groot probleem."
Meer weten over de voor- en nadelen van het referendum? Kijk onze hele uitzending
‘De stem van het Volk’
.
?
De stem van het volk peilen: voorstanders van het referendum zien het middel als de heilige graal van de democratie. Maar tegenstanders waarschuwen al jaren voor de nadelen. Nu zegt ook het belangrijkste adviesorgaan van het kabinet en de Tweede Kamer, de Raad van State, dat we moeten oppassen: 'referenda ondermijnen de democratie'.
Valse verwachtingen
Hoe democratisch het ook klinkt om het volk te raadplegen bij belangrijke politieke besluiten, als referenda ondoordacht worden ingevoerd, zullen ze juist averechts werken voor het democratische stelsel en de rechtsstaat, zegt de Raad van State. Politici wekken er valse verwachtingen mee bij de kiezers, schrijft Piet Hein Donner van de Raad van State in het donderdag uitgekomen jaarverslag . Ze geven de indruk dat burgers meer macht hebben terwijl dat in feite niet zo is.
Hoe democratisch het ook klinkt om het volk te raadplegen bij belangrijke politieke besluiten, als referenda ondoordacht worden ingevoerd, zullen ze juist averechts werken voor het democratische stelsel en de rechtsstaat, zegt de Raad van State. Politici wekken er valse verwachtingen mee bij de kiezers, schrijft Piet Hein Donner van de Raad van State in het donderdag uitgekomen jaarverslag . Ze geven de indruk dat burgers meer macht hebben terwijl dat in feite niet zo is.
Voorbode van grotere schokken
Donner schrijft in zijn rapport dat hij met een 'met een onbestemd gevoel van onrust' naar het afgelopen jaar terugkijkt en hij waarschuwt voor grote problemen in de toekomst:
Donner schrijft in zijn rapport dat hij met een 'met een onbestemd gevoel van onrust' naar het afgelopen jaar terugkijkt en hij waarschuwt voor grote problemen in de toekomst:
"Europese integratie, Atlantische veiligheid, de democratische rechtsstaat en de vertegenwoordigende democratie, de basis van het naoorlogse regeringsbeleid, beginnen breuklijnen te vertonen die in 2016 duidelijk zichtbaar zijn geworden (...) Die ontwikkelingen kunnen voorboden zijn van grotere schokken."
Rechtsstaat onder druk
Ook waarschuwt hij voor het gevaar voor de toekomst van de rechtsstaat. Donner is daarin niet de enige. Onlangs nog bracht een onafhankelijke commissie van hoogleraren en advocaten een rapport uit over de gevolgen van de verkiezingsplannen van Nederlandse politieke partijen voor de rechtsstaat. In vijf van de dertien partijprogramma’s stonden één of meer voorstellen die de rechtsstaat ondermijnen. Zo stond in het programma van de VVD: “De VVD wil niet langer dat mensenrechten uit verdragen en besluiten van volkenrechtelijke organisaties directe werking hebben in Nederland.”
Ook waarschuwt hij voor het gevaar voor de toekomst van de rechtsstaat. Donner is daarin niet de enige. Onlangs nog bracht een onafhankelijke commissie van hoogleraren en advocaten een rapport uit over de gevolgen van de verkiezingsplannen van Nederlandse politieke partijen voor de rechtsstaat. In vijf van de dertien partijprogramma’s stonden één of meer voorstellen die de rechtsstaat ondermijnen. Zo stond in het programma van de VVD: “De VVD wil niet langer dat mensenrechten uit verdragen en besluiten van volkenrechtelijke organisaties directe werking hebben in Nederland.”
Zorgelijke ontwikkeling
Een zorgelijke ontwikkeling, zegt hoogleraar rechtsfilosofie Wouter Veraart: “Als dit voorstel wordt uitgevoerd, tast dit de rechtsbescherming van Nederlandse burgers direct aan. Mensen kunnen in de Nederlandse rechtszaal dan geen beroep meer doen op de Europese mensenrechten, zoals hun vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst of hun recht op een behoorlijk proces. ”
Een zorgelijke ontwikkeling, zegt hoogleraar rechtsfilosofie Wouter Veraart: “Als dit voorstel wordt uitgevoerd, tast dit de rechtsbescherming van Nederlandse burgers direct aan. Mensen kunnen in de Nederlandse rechtszaal dan geen beroep meer doen op de Europese mensenrechten, zoals hun vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst of hun recht op een behoorlijk proces. ”
Lees ook op ZEMBLA: ‘Plannen Nederlandse politici gevaar voor de rechtsstaat’
Onzekere politici
Volgens politicoloog André Krouwel zegt de populariteit van referenda vooral iets over de onzekerheid van politici. Hij vindt dat politici geen vertrouwen meer hebben in het eigen functioneren als politieke partij. Kijk wat hij hierover zegt in onze uitzending ‘De stem van het volk' over de rol van het referendum:
Volgens politicoloog André Krouwel zegt de populariteit van referenda vooral iets over de onzekerheid van politici. Hij vindt dat politici geen vertrouwen meer hebben in het eigen functioneren als politieke partij. Kijk wat hij hierover zegt in onze uitzending ‘De stem van het volk' over de rol van het referendum:
“Doe dan alles via referendum, moet je eens kijken hoe dat afloopt”
Net als de Raad van State vreest ook Krouwel dat de populariteit van het referendum de democratie niet ten goede komt. Hij vindt dat de rechtsstaat politieke en maatschappelijke vrijheden juist moet beschermen, anders is de democratie niets meer waard. De politicoloog wijst erop dat juist rechters en politici de kennis hebben die burgers niet hebben. Burgers kennen de effecten van beleid niet en weten niet wat er in verdragen staat, terwijl politici en rechters die kennis en dat overzicht wel hebben, aldus de politicoloog. Krouwel: "Als je zegt: het enige dat telt is wat mensen vinden, dan heb je een heel groot probleem."
Net als de Raad van State vreest ook Krouwel dat de populariteit van het referendum de democratie niet ten goede komt. Hij vindt dat de rechtsstaat politieke en maatschappelijke vrijheden juist moet beschermen, anders is de democratie niets meer waard. De politicoloog wijst erop dat juist rechters en politici de kennis hebben die burgers niet hebben. Burgers kennen de effecten van beleid niet en weten niet wat er in verdragen staat, terwijl politici en rechters die kennis en dat overzicht wel hebben, aldus de politicoloog. Krouwel: "Als je zegt: het enige dat telt is wat mensen vinden, dan heb je een heel groot probleem."
Meer weten over de voor- en nadelen van het referendum? Kijk onze hele uitzending
‘De stem van het Volk’
.
?
Meer over:
de-stem-van-het-volkPraat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.