Hans van de V. en de cannabisfraude: handlanger of klokkenluider?

Ruim 180.000 slachtoffers, bijna 650 miljoen euro aan schade en duizenden aangiftes. Achter het medicinale cannabisplatform JuicyFields bleek een van de grootste online fraudes van het afgelopen decennium schuil te gaan. Met een belangrijke rol voor een Nederlander: de 73-jarige Hans van de V. Hij moest in Zuid-Amerika voor JuicyFields plantages zoeken waar de cannabis van gekweekt zou worden. Zembla wist hem na maanden onderzoek te traceren én kreeg hem te spreken, kort voordat hij werd gearresteerd. Wie is deze Hans van de V.? En wat was zijn rol in een van de grootste zwendels van de afgelopen jaren?

“Waar gaat het over? JuicyFields ja, dat snap ik. Maar wat moet je van me weten?” Het is eind januari als Zembla voor het eerst in contact komt met Van de V. We zijn hem tegengekomen op de website van het online investeringsplatform JuicyFields. Daar wordt hij prominent aangeprezen als een “succesvolle zakenman” met een internationale achtergrond in biobrandstoffen en meer dan dertig jaar ervaring. 

Van de V. is op zijn hoede bij telefoontjes van onbekende nummers, vertelt hij. Dat is niet zo gek. In de zomer van 2022 is het kaartenhuis van JuicyFields in elkaar gestort. Ruim 180.000 investeerders zijn voor vaak grote bedragen het schip in gegaan. Sommigen voor enkele duizenden euro’s, anderen zelfs voor tonnen. Zij hadden hun geld aan het platform toevertrouwd, in de hoop slapend rijk te kunnen worden van de enorme rendementen die het bedrijf beloofde uit kunnen keren uit de productie van medicinale cannabis.

Van de V. bekleedde vanaf het voorjaar van 2021 een voor JuicyFields belangrijke positie, zo lezen we op de website. Als CEO in Zuid-Amerika moest hij in onder meer Colombia legale cannabisplantages zoeken, die bereid waren met JuicyFields samen te werken. De plantages zouden met de inleg van de investeerders kunnen uitbreiden, en zo nog meer medicinale wiet kunnen gaan kweken. Allemaal nodig om de booming cannabismarkt te bedienen. De investeerders zouden meedelen in de winst.

Ondanks zijn achterdocht, staat Van de V. ons toch telefonisch te woord. Hij vertelt dat hij inderdaad CEO van JuicyFields in Latijs-Amerika is geweest. “Ze hebben me gevraagd of ik in Colombia legale cannabis farms kon vinden die medicinale cannabis kweekten. Ze boden me een salaris aan, reiskostenvergoeding. Ik zei: dat is goed, dat doe ik wel.“

Hoe kwam JuicyFields eigenlijk bij hem terecht? Die vraag ontwijkt Van de V. aanvankelijk. Op de website van JuicyFields staat dat Van de V. al in 1998, toen hij in Florida woonde, in de cannabisteelt is gestapt. En zijn kennis over de branche, zo suggereert JuicyFields, is nog altijd actueel. “Hans staat voortdurend in contact met toonaangevende Nederlandse en internationale cannabisproducenten, waardoor hij de hoogste kwaliteitsnormen kan handhaven.” 

Maar al tijdens ons eerste telefoongesprek is Van de V. meteen duidelijk als het om de werkzame bestanddelen van cannabis gaat: daar moet je hem niet naar vragen. “THC.. of wat is dat andere? Ik ben helemaal geen cannabis-man.” Dat is vreemd. We willen Van de V. uitvoeriger spreken, en stellen voor een afspraak te maken. Maar dat blijkt niet eenvoudig. Van de V. woont al jaren niet meer in Nederland, zegt hij, maar in de Colombiaanse havenstad Cartagena. Wel zegt hij begin februari naar Nederland te komen en ons te willen ontmoeten in een hotel in Goes. Maar die afspraak zegt hij op het laatste moment af. Op berichten reageert hij niet meer.

Ondanks dat we hem niet meer kunnen bereiken, gaat onze zoektocht naar zijn achtergrond verder. Wie is deze Hans van de V.? En klopt het dat hij een succesvol zakenman is geweest? Als we ons verdiepen in zijn verleden stuiten we al snel op een bedrijf in biodiesel dat Van de V. samen met zijn zoon runde in het Zeeuwse ‘s Gravenpolder: BioKing.

Het is 2007, en de olieprijs stijgt hard. De Van de V.’s richten zich op alternatieve brandstoffen. Ze hebben kleine processoren ontwikkeld, waarmee bijvoorbeeld boeren hun eigen biodiesel kunnen produceren. Daar is gelijk veel vraag naar, vertellen voormalig zakenpartners van BioKing aan ons. Van de V. klopt bij hen aan voor de levering van onderdelen. “Bioking liep als een tierelier”, weet één van hen zich te herinneren. “Ze waren vooral in Oost-Europa actief. In twee jaar tijd groeiden ze uit hun jasje en verhuisden ze naar een grotere productiehal in Roosendaal.”

Ook de persoon Hans van de V. maakt indruk. “Er zijn mensen, die herinner je je hele leven”, zegt een andere ex-zakenpartner. “Hans is er zo een. Het is echt een pionier. Hij geloofde voor de volle 100% in zijn product. Maar als hij iets nodig had, moest het ook gelijk.”  

Het gaat Van de V. in die tijd voor de wind, en dat laat hij ook blijken. Voormalig leveranciers en klanten beginnen uit zichzelf over de Bentley waarin hij zich verplaatst.De zaken gaan nog beter als de Van de V.s’ ook machines op de markt brengen waarmee biobrandstof uit algen kan worden gewonnen. Ook dat is een doorslaand succes. Vader en zoon weten niet alleen regionale en landelijke media te interesseren met hun bedrijven, maar schoppen het zelfs tot een optreden op de Amerikaanse nieuwszender CNN. Van de V. laat de verslaggever zien hoe hij een auto vult met biodiesel. “En werkt dit ook echt?”, vraagt de reporter. “Zeker werkt het”, antwoordt Van de V. triomfantelijk, “ik rijd vandaag weer helemaal gratis.”

Maar zo snel als de ster van Van de V. rijst, zo abrupt komt er een eind aan zijn succes. Als de olieprijs weer daalt, neemt de vraag naar de apparaten af. Klanten die al forse aanbetalingen hebben gedaan, krijgen niet meer geleverd. Op internetfora verschijnen klachten, sommigen beschuldigen Hans zelfs van oplichting. “We hebben rond mei 2008 een installatie besteld”, schrijft een klant uit Zuid-Afrika. “Maandenlang beloftes. Mijn partner is er naartoe gereisd, ze hebben hem de installatie laten zien, en een paar weken later was het klaar voor transport. Ze instrueerden ons de laatste betaling naar een andere bankrekening over te boeken. Een week later hoorden we dat BioKing failliet was. Fraude!”

Als Zembla Van de V. later confronteert met die beschuldigingen, wil hij er weinig woorden aan vuil maken. “Het is net wie je spreekt. Iedereen kan zeggen wat hij wil. Ben ik ooit gearresteerd geweest? Nooit. Ben ik ooit bij een politieonderzoek betrokken geweest? Nooit. Dus, laat de mensen maar praten.”

BioKing gaat inderdaad failliet en Van de V. verdwijnt van de radar. In de luwte probeert hij zijn ondernemersbestaan nieuw leven in te blazen. Van de V. bedenkt machines die wokkelfriet produceren, probeert het als ijsmaker en begint met zijn Colombiaanse vrouw een Mexicaans afhaalrestaurant in Goes. Daarmee is iets opvallends aan de hand. Het eethuis blijkt onder een andere naam te zijn geregistreerd in Engeland, en via een schimmige constructie uiteindelijk eigendom te zijn van ‘Bearer Shares Registry’ in de Liberiaanse hoofdstad Monrovia. Deze zogeheten Bearer shares zijn aandelen die niet op naam worden gesteld en dus de werkelijke eigenaar van een bedrijf kunnen verhullen.

In Nederland werden dit soort aandelen vijf jaar geleden verboden wegens het risico op misbruik, zoals belastingontduiking en witwassen. Van de V. verklaart zelf dat hij niet meer weet waarom voor deze constructie is gekozen en dat hij zich destijds heeft laten adviseren door een bedrijf in Breda. “Ik heb dat niet nagetrokken. Hoe zij dat doen, weet ik niet.”

Al zijn zakenpartners van weleer zeggen Van de V. uit het oog te zijn verloren. Des te opvallender dat hij jaren na dato opduikt in één van de grootste beleggingsfraudes van het afgelopen decennium. Hoe zit dit?

Nadat hij niet meer op onze berichten reageert, krijgen we in april plots weer contact met Van de V. Hij zegt nog steeds in Colombia te verblijven, en bang te zijn. De criminelen achter JuicyFields zouden hem en zijn familie telefonisch bedreigd hebben en dus rijdt hij naar eigen zeggen rond met lijfwachten en in een gepantserde auto. Van de V. zegt opnieuw dat hij binnenkort naar Nederland komt, maar houdt een afspraak nog altijd af.

Wel vertelt hij voor het eerst hoe JuicyFields bij hem terecht zou zijn gekomen. “Ik heb ze zelf een keer een email gestuurd met de vraag of ze interesse hadden in machines waarmee ze olie uit cannabis konden halen.” Van de V. krijgt er naar eigen zeggen nooit een reactie op. “Maar een aantal maanden later hingen ze opeens aan de telefoon. Of ik plantages voor ze kon zoeken in Colombia.” Daar heeft Van de V. wel oren naar, zegt hij.

Op 12 april spreken we Van de V. opnieuw. Aanleiding: onder aanvoering van Europol zijn er een dag eerder in 11 landen huiszoekingen gedaan en 9 verdachten aangehouden in de JuicyFields-zaak. Het persbericht van Europol rept ook over verdachten met de Nederlandse nationaliteit. Dat kan bijna niet anders dan op Van de V. slaan. Als we hem telefonisch proberen te bereiken, neemt hij opeens op. Van de V. blijkt niets te hebben meegekregen van aanhoudingen. Dat hij zelf niet is gearresteerd, vindt hij logisch. “Ik ben totaal oninteressant voor ze.”

In de weken die volgen heeft Zembla regelmatig contact met Van de V. Op sommige momenten zegt hij een interview toe en naar Nederland te willen komen. Waarna hij weer terugkrabbelt. Nadat hij belooft dan echt voor een interview eind juni naar Nederland te reizen, laat hij een paar dagen later weten: “Er is iets gebeurd. Ik blijf in Colombia en ga niet reizen. Bel en schrijf aub niet meer.”

Op telefoontjes reageert hij niet meer, berichten komen niet meer aan. Als we een paar weken later onderzoek doen in Goes, belt Van de V. ons opnieuw. Hij zegt voor nieuwe klussen “de jungle in te moeten”. “Of dat niet gevaarlijk is? Dat is mijn achternaam, Hans Gevaar.” Aan de telefoon lijkt hij zich te verspreken over zijn verblijfplaats. Eerder viel ons al op dat hij berichten stuurt terwijl het in Colombia midden in de nacht is.

Is Van de V. wel in Cartagena? Als we ons verder in zijn achtergrond verdiepen, ontdekken we dat hij veel dichter bij huis verschillende bedrijven heeft gehad: op een adres in Goes. Opmerkelijk: het is hetzelfde adres dat we eerder op de huurovereenkomst van het eind 2021 geopende hoofdkantoor van JuicyFields in Amsterdam hebben zien staan. Als we op het desbetreffende adres langs gaan, blijkt er niemand thuis. De woning maakt bovendien een onbewoonde indruk.

Als we nog een keer door alle gegevens lopen, vinden we in oude bedrijfsdocumenten nóg een adres, in het Zeeuwse stadje Terneuzen. Daar hebben we beet. Van de V. blijkt hier te wonen, in een portiekflat. Zijn naam staat vermeld op een naambordje. Hij stemt uiteindelijk in met een interview in een hotel in Terneuzen, onder de voorwaarde dat hij onherkenbaar blijft.

Voor onze camera zegt Van de V. niets van de fraude te hebben geweten. “Ik heb er nooit een idee van gehad. Ik weet niet eens hoeveel geld ze verdienden, hoeveel investeerders ze hadden. Ik wist er niks van en ik wist ook niet dat ze mensen gingen belazeren.” Van de V. vertelt over ‘Alan’ met wie hij veelvuldig contact had. Daarmee doelt hij op Alan Glanse, de charismatische CEO van JuicyFields, die op beurzen regelmatig zijn gezicht laat zien en in promotievideo’s van het bedrijf opduikt. Glanse doet zich voor als Amerikaan, maar blijkt uit Rusland afkomstig te zijn. Zembla krijgt foto’s in handen waarop Van de V. en Glanse inderdaad samen te zien zijn op plantages. Van de V. zegt meerdere bedrijven samen bezocht te hebben, maar tot contracten over cannabisteelt komt het volgens hem nooit.

Het is dezelfde Alan Glanse die hem in de zomer van 2021 vraagt om in Nederland een JuicyFields-kantoor te openen, vertelt Van de V. Waarom dat nodig was? Van de V. zegt het niet te weten, maar doet wel wat Glanse hem vraagt. Hij wil niet dat er geld vloeit over de bankrekening die hij heeft geopend, of iemand in het kantoor komt te werken, voordat de huurovereenomst en het bedrijf zijn overgedragen. Waarom voerde hij die opdrachten dan toch uit? “Wat moet je doen? Je bent een werknemer. Je ziet de boekhouding niet. Je weet niet wat er binnenkomt en wat er uit gaat.”

Van de V. zegt ook lange tijd niet geweten te hebben van plantages die betaald werden om camera’s te installeren en spandoeken op te hangen. Op die manier wilde JuicyFields de investeerders thuis achter hun computer het idee geven dat hun planten ook echt ergens groeiden. Pas maanden later krijgt Van de V. naar eigen zeggen achterdocht, als Glanse hem via een bericht laat weten dat hij een plantage 500 euro per maand mag betalen voor het ophangen van camera’s. Van de V. zegt het niet meer te vertrouwen, kondigt zijn vertrek aan en stapt naar oude contacten binnen de FBI. “Ik dacht: hier klopt iets niet. Deden ze in cocaïne, of witwassen? Ik wist het niet, maar wat ik wel wist: het klopt niet.”

De FBI tekent zijn verhaal gedurende twee dagen op, claimt Van de V. Hij wil geen namen noemen van zijn gesprekspartners en zelfs niet om welke afdeling het zou gaan, waardoor we zijn verhaal niet kunnen controleren. Wel is hij ervan overtuigd dat de Amerikanen de Europese opsporingsdiensten op basis van zijn getuigenis hebben getipt. Iets dat de Duitse hoofdofficier van justitie Ina Kinder tegenspreekt. “Ik weet daar niets van.”

Heeft de Nederlandse politie eigenlijk ooit belangstelling in hem getoond? “Nee, nooit”, zegt Van de V. stellig. “Ik heb niks verkeerds gedaan, dus, ik hoef me ook niet schuldig te vinden. Ik denk dat ze de misdadigers zoeken en de mensen die ten goede hebben gehandeld niet lastigvallen.”

31 juli 2024. Een opmerkelijke wending: Hans van de V. en zijn echtgenote worden gearresteerd. Al maanden blijkt er op de bureaus van de Nederlandse opsporingsdiensten een arrestatiebevel te liggen van de Spaanse justitie. De Nederlandse autoriteiten laten dat een tijd lang links liggen. Pas als de Spanjaarden in de zomer opnieuw naar de aanhouding van Van de V. informeren, onderneemt Nederland actie.

Spanje beschouwt Van de V. klaarblijkelijk weldegelijk als medeplichtig aan de fraude. Ze verdenken hem van oplichting en deelname aan een criminele organisatie. Op 24 oktober, drie dagen voor de uitzending, buigt de Amsterdamse rechtbank zich over zijn uitlevering. Van de V. ondergaat het lijdzaam en laat het woord aan zijn advocaat. Die benadrukt dat Van de V. zegt onschuldig te zijn, maar laat ook weten dat hij inmiddels een Spaanse advocaat in de arm heeft genomen om zich daar te verdedigen.  

Een dag na de uitzending besluit de rechtbank dat Van de V. en zijn vrouw mogen worden uitgeleverd aan Spanje. Een eventuele straf mogen ze in Nederland uitzitten.

Kijk hier het eerste deel van onze serie over JuicyFields: een van de grootste online fraudes van het afgelopen decennium.