'De genocide die hier is gepleegd, is een gitzwarte bladzijde van onze Europese geschiedenis.' Dat zei minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) in Potocari bij de herdenking van de val van Srebrenica. 'De gruweldaad die hier heeft plaatsgevonden, mag nooit worden vergeten.'
Het Bosnisch-Servische leger is verantwoordelijk voor de misdaden die in 1995 zijn gepleegd. Maar de internationale gemeenschap is er volgens Koenders niet in geslaagd om voldoende bescherming te bieden aan de mensen in de zogeheten veilige gebieden, waaronder Srebrenica. '
De Nederlandse regering draagt als lid van de internationale gemeenschap politieke medeverantwoordelijkheid voor de situatie waarin dit kon gebeuren. Daarom is het Nederlandse kabinet, na diepgaand onderzoek naar wat er is gebeurd, afgetreden in 2002'
, aldus de minister.
'
Niemand kan ongedaan maken wat hier is gebeurd. Maar we treuren met u
'', zei Koenders. Het was de eerste keer dat een Nederlandse bewindspersoon een toespraak hield tijdens de herdenking in Potocari.
Koenders sprak vrijdag al met nabestaanden van de massamoord in Srebrenica. Ook sprak hij met militairen van het Nederlandse VN-bataljon Dutchbat, dat de enclave destijds moest beschermen.
Voormalig commandant Karremans wil excuses
Thom Karremans, voormalig Dutchbat-commandant in Srebrenica, eist excuses van de Nederlandse regering. Volgens de kolonel b.d. (buiten dienst) komt de mislukte missie in 1995 op het conto van de toenmalige regering.
De mislukking van de missie werd ingeleid door een rammelend mandaat en gebrekkige uitrusting. Zegt Thom Karremans. 'ook waser een gebrek aan munitie, voedsel en brandstof. We werden uitgezonden met een houten geweer en een klapperpistool. Daarnaast was er een gebrek aan coördinatie. '
Minister van Defensie Joris Voorhoeve en generaal Hans Couzy zeiden: 'Volhouden'. Zeven keer vroeg ik om luchtsteun, zeven keer bleef het stil. Het ontbrak totaal aan goede wil.'
Het steekt de voormalig commandant dat minister Jeanine Hennis (Defensie) onlangs verontschuldigingen aanbood aan nabestaanden van drie moslims die door Nederlandse militairen werden weggestuurd van hun basis in Srebrenica en dat met de dood moesten bekopen. Er wordt volgens Karremans niet omgekeken naar het lot van het toenmalige bataljon. Hij wil dat er hulp komt, verwijzend naar opgelopen trauma's. '
Hoogste tijd dat de minister met haar vuist op tafel slaat. En dat de regering in het openbaar excuses aanbiedt. Dutchbatters modderen maar aan, verloren hun eigenwaarde. Een schande.'
Kabinet praat na de zomer met ex-Dutchbatters
Premier Mark Rutte en minister Jeanine Hennis (Defensie) hebben binnenkort een gesprek met Dutchbatveteranen die vinden dat de overheid hen niet genoeg steunt. De afspraak voor dat onderhoud is gemaakt tijdens de laatste Veteranendag toen Rutte diverse veteranen sprak.
Defensie wijst er ook op dat toenmalig Defensieminister Henk Kamp in 2006 al een blijk van erkenning van de regering aan de 850 militairen gaf. Kamp reikte het speciale draaginsigne uit aan de militairen
die in moeilijke omstandigheden naar eer en geweten hebben gefunctioneerd en ten onrechte gedurende langere tijd in een negatief daglicht zijn gesteld
'.
Hennis geeft zaterdag wel aan dat de val van Srebrenica in Bosnië en in Nederland diepe sporen heeft achtergelaten. '
Voor alle betrokkenen is het vandaag een zwarte dag. Hoewel de militairen van Dutchbat onder moeilijke omstandigheden naar eer en geweten hebben gehandeld, hebben zij dit afschuwelijke drama niet kunnen voorkomen. Zij zijn echter jarenlang hierdoor ten onrechte in een negatief daglicht gesteld.
''
Oud-Dutchbatters zijn blij dat de premier en minister willen praten. Veteraan Olaf Nijeboer, medeorganisator van de bijeenkomst aan de kant van Dutchbat, laat weten dat de blauwhelmen erkenning willen en zegt dat veel verhalen niet kloppen. ,,
Voor de ogen van de Dutchbatters zouden duizenden mensen zijn afgevoerd. Dat klopt niet. Er wordt gezegd dat Dutchbat er niet is geslaagd de enclave te beschermen. Maar dat hadden we nooit kunnen doen, de berekening was dat daar 60.000 mensen voor nodig waren. We willen rectificatie van de verguizing.
'' Nijeboer wil ook dat er meer nazorg komt.'
Er worden zoutpotjes in de wonden gestrooid, in plaats van dat de wonden kunnen helen.
'